Trol

‘We maken het ze natuurlijk ook wel een beetje gemakkelijk.” Wat? Wie? De Russen, natuurlijk. Volgens de directeur van de militaire inlichtingendienst MIVD Onno Eichelsheim spelen wij Poetin zelf in de kaart: „We zijn natuurlijk in Europa op dit moment populistisch.”

De MIVD-man zegt het in de documentaire Schimmenspel, maandag op NPO2. Wat ons verscheurt, de tegenstellingen die breuklijnen door de samenleving trekken, wordt door Rusland, wereldkampioen valsspelen, aangewakkerd. Zoals daar zijn: moslims, asielzoekers, de kloof tussen elite en volk, de weerzin tegen Brussel.

Eichelsheim: „Als je daar scheuring en reuring in kan krijgen, heb je in ieder geval bewerkstelligd dat je de stabiliteit van delen van Europa of instituties kunt ondermijnen. Ik denk dat er op die manier naar gekeken wordt vanuit de Russische Federatie: de kans pakken en die gebruiken.”

Geen bijval voor Eichelsheim vanuit de politiek. SP-Kamerlid Sadet Karabulut: „Er worden steeds meer berichten verspreid dat de Russen eraan komen, maar we willen een concrete onderbouwing van de regering.” GroenLinkser Liesbeth van Tongeren vroeg zich af of het om een campagne gaat om het budget van de MIVD uit te breiden.

Russofobie! Een betere illustratie van zijn woorden kan de MIVD-directeur zich niet wensen. Er is een berg aan bewijs van Russische pogingen tot inmenging en provocatie in westerse democratieën – sorry, Sadet Karabulut, concreter dan een dubbele moordaanslag met gifgas op Brits grondgebied wordt het niet. Maar meteen richt men zich op de dubieuze motieven van Eichelsheim.

Russofobie-roepers houden niet op te onderstrepen dat de inmenging van Rusland overschat wordt, dat werkelijk alles in de schoenen van Poetin wordt geschoven. De effecten van Russisch gestook worden zwaar overdreven, joh, zoveel invloed hebben die Kremlintrollen niet. Vervolgens is de omkering al snel gemaakt: Poetin wordt door onze perfide machthebbers ten onrechte afgeschilderd als een boeman! Zijzelf en de slinkse media zijn de ware hetzers.

Dat past perfect in een scenario waarbij zowel een bepaald soort oud-links als nieuw-rechts zich thuis voelt. Voor de eerste groep is het Westen altijd de grootste boeman en dus kan Poetin niet anders dan een slachtoffer van huichelachtig westers imperialisme zijn. Het is allemaal zelfverdediging. Voor de tweede groep is het Westen zwak, feminien, en hopeloos homeopathisch verdund – en smacht men naar een sterke, masculiene leider. Dat is niet Alexander Pechtold.

Afkeer van onze eigen zwakke politieke elite leidt dan tot een perverse vergoelijking van het Russische gestook. Halbe Zijlstra liegt toch ook? Precies zoals Poetin het wil.

De waarheid is dat steeds meer mensen gewoon Poetin willen. In de Verenigde Staten gaat de hele dag over collusion tussen Trump en de Russen voor de verkiezingen. Belangrijker is dat Poetin en Trump gewoon eenzelfde blik op de wereld hebben. De Amerikaanse regering kondigde na de aanslag in Salisbury maatregelen af tegen Rusland. Van Trump zelf geen woord. Zijn electoraat bewondert Poetin, of haat Hillary – dat is inmiddels hetzelfde.

In Engeland is er rumoer over de halfhartige reactie van Labour-leider Jeremy Corbyn op de hondsbrutale Russische aanslag in Salisbury. Corbyn waarschuwt voor „McCarthy-achtige” toestanden. Er zou geen ruimte meer zijn voor mensen die er anders over denken. Ook waarschuwde hij voor een nieuwe Koude Oorlog. Maar er is allang een oorlog aan de gang. Een psychologische oorlog.

Het kan best dat de directeur van de MIVD meer budget wil hebben. Doet er niet toe. Hij zegt namelijk niet dat Rusland onze stevige democratie ondermijnt, hij zegt dat wij onze democratie zelf laten ondermijnen. Wilders als nuttige idioot in de Doema, de talloze samenzweringstheorietjes tegen het officiële onderzoek van de aanslag op de MH17, het zijn allemaal symptomen. Deze week werd de zoveelste charlatan ontmaskerd die een valse getuigenis had afgelegd over het neerhalen van de MH17. Hij was daarvoor vanzelfsprekend innig omarmd door Russia Today en al die Nederlandse types die zo’n hekel aan Rutte hebben, dat ze snikkend Poetins voeten willen kussen.

Dat heet patriottisme, tegenwoordig.

Poetins trollen doen hun best de verdeeldheid aan te jagen, daar is geen twijfel over, maar de verdeeldheid, het gebrek aan standvastigheid is er al. Het is ons probleem.

Zelf ben ik ook voor behoedzaamheid, maar ook voor vasthoudendheid. Onderzoek laat steeds opnieuw zien dat in westerse landen steeds minder mensen bereid zijn te strijden voor het behoud van democratie, voor de waarden en principes waarop onze samenleving rust. Onze zwakte is Poetins kracht.