Britse autoriteiten hebben sporen van zenuwgas aangetroffen in pizzarestaurant Zizzi en de Mill Pub in Salisbury, etablissementen die bezocht zijn door de Russische spion Sergej Skripal (66) en zijn dochter Joelia (33). Vorige week zondag werden de twee vergiftigd en bewusteloos aangetroffen op een bankje. Beiden verkeren in levensgevaar.
De politie heeft vijfhonderd mensen die op dezelfde dag de twee horeca-gelegenheden bezochten aangeraden uit voorzorg hun kleding te wassen en sieraden en telefoons te poetsen. Vrijdag werd bekend dat 21 mensen medische zorg hebben gekregen omdat zij in aanraking waren gekomen met sporen van het zeldzame zenuwgas dat gebruikt is in een poging de ex-spion en zijn dochter te liquideren.
Afgelopen week heeft de Britse politie meer dan tweehonderd getuigen gehoord. Gespecialiseerde eenheden van het leger staan de anti-terreureenheid van de politie bij in hun onderzoek. Nog steeds hangt de verdenking boven de markt dat de vergiftiging van Skripal en zijn dochter het werk zijn van Rusland, ook al ontkent het Kremlin in iedere vorm van betrokkenheid.
Dubbelspion voor MI6
Skripal werd in 2006 veroordeeld wegens hoogverraad. Tijdens zijn loopbaan bij de Russische militaire inlichtingendienst spioneerde hij voor MI6, de Britse buitenlandse veiligheidsdienst. Dubbelspion Skripal werd veroordeeld tot dertien jaar cel. Hij belandde in 2010 in het Verenigd Koninkrijk na een gevangenenruil. De Britse krant The Times meldde zaterdag dat Skripal binnen MI6 de codenaam Forthwith droeg en van grote waard was voor de dienst. Zo zou hij onder meer een lijst hebben aangeleverd met telefoonnummers van Russische spionnen.
De Britten vatten de zaak uiterst hoog op. Tweemaal werd op het hoogste niveau noodoverleg gevoerd met de relevante ministers en veiligheidsdiensten. Dit zogenoemde COBRA-overleg vindt normaliter alleen plaats na rampen, terreurdaden of zeer ontwrichtende gebeurtenissen.
Minister Amber Rudd (Binnenlandse Zaken) wil niet op de feiten vooruit lopen. Ze liet wel weten dat de autoriteiten er alles aan doen om zo snel mogelijk duidelijkheid te geven. „Als het moment daar is om over de toedracht te praten, zullen wij absoluut helder zijn wie verantwoordelijk is”, zei Rudd.
Eerder verkondigde Theresa May robuust op te treden in geval er bewijs is dat Rusland betrokken is. Staatssecretaris van Defensie Tobias Ellwood zei dat hij op een NAVO-bijeenkomst met de belangrijkste Britse militaire bondgenoten wil praten over de vergiftiging.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2018/03/web_0903buiskripal.jpg)
Forensische onderzoekers waren de afgelopen dagen ook in de weer op de begraafplaats van Salisbury, waar de vrouw van Skripal begraven ligt en waar een herdenkingsteen staat voor hun zoon, die vorig jaar in Sint Petersburg overleed. Mogelijk willen de autoriteiten weten of hun dood verdacht was. De BBC meldt dat er geen opgraving heeft plaatsgevonden.
In 2006 werd voormalig FSB-agent Aleksandr Litvinenko vergiftigd. Ook wordt getwijfeld of Poetin-tegenstander Boris Berezovski in 2013 werkelijk zelfmoord pleegde. In totaal zijn er vijftien Britse sterfgevallen in de afgelopen jaren waarbij de verdenking leeft dat de Russische diensten mogelijk betrokken waren. Voor het Verenigd Koninkrijk is dat pijnlijk, aangezien het land zich graag ziet als een veilige haven voor ballingen en een magneet voor Russische rijken is.