Opinie

Zie de mannen vallen

Het is ongelijk verdeeld. Mannen hebben meer economische macht en zij worden er ook nog eens beter voor betaald dan vrouwen. Al zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen. De beloning van bestuursvoorzitter Nancy McKinstry van de fiscale en juridische uitgever Wolters Kluwer was 83 maal het gemiddelde bij haar werkgever. Haar totaal (inclusief fiscale bijtellingen) in 2017 was 9,3 miljoen euro, blijkt uit het deze week verschenen jaarverslag.

Andere topmanagers moeten het met minder doen. De naam van ING-chef Ralph Hamers schiet me zomaar te binnen. Hoezo gelijk loon voor gelijk werk voor mannen en vrouwen aan de top? Voor hem en andere sappelende topmannen gloort hoop. GroenLinks, SP, Partij van de Arbeid en 50Plus komen met een wetsontwerp voor gelijke beloning van mannen en vrouwen.

De andere misstand is de ondervertegenwoordiging van vrouwen onder bestuurders en commissarissen. De wet zegt sinds 2013 dat grote ondernemingen hun topkader evenwichtig moeten samenstellen. De concrete norm is tenminste 30 procent mannen en 30 procent vrouwen. Deze norm voor diversiteit is niet afdwingbaar, maar bedrijven moeten zich er wel aan houden.

Afgelopen week klaagde de commissie die jaarlijks de voortgang onderzoekt, dat het niet opschiet. Op de peildatum eind 2016 was het aandeel vrouwen in raden van bestuur bijna 11 procent, in raden van commissarissen 15 procent. De vergelijkbare cijfers voor het eerste peiljaar, 2012, zijn ruim 7 procent en bijna 10 procent. Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, D66) vond de voortgang „zo treurig”.

Lees ook dit exposé waarom vrouwen de top wél halen.

Vanwaar de teleurstelling? Als je de toename van vrouwen aan de top afzet tegen bijvoorbeeld de groei van duurzame energie dan gaat het fantastisch. Of dachten vrouwen dat zij mannenbolwerken in een paar jaar met een pennestreek zouden ontmantelen? Economische belangen en een ons-kent-ons mentaliteit zijn taaie tegenstanders.

Wat moet de strategie voor diversiteit nu zijn? Zetelwinst consolideren en toeslaan waar je sterk bent en de ‘tegenstander’ zwak. Hoe? De commissie die de wet controleert houdt oog op bijna 5.000 grote bedrijven. Dat is veel te veel. Geen focus. Nog afgezien van de vraag of al die bedrijven wel relevant zijn voor de economie. Want daar moet het om gaan. Als het zo is dat meer diversiteit aan de top positief is voor de bedrijfsresultaten, dan moeten meer vrouwen op plaatsen komen waar ze maximale impact hebben: bij de top-200 grootste ondernemingen. En laten dat nu ook de bedrijven zijn waar de feminisering het meeste succes boekt. Bijna 38 procent van de grote ondernemingen heeft bijvoorbeeld een raad van commissarissen met tenminste 30 procent vrouwen. Dat was in 2012 maar 13 procent.

Mik op de top-200. Hoe? Stop met klagen. Kies campagnes die werken. Het onderzoek geeft dit jaar genoeg voorbeelden. Blijf het thema agenderen. Stel vragen op aandeelhoudersvergaderingen. Bedenk nieuwe coalities. Blijf goeie vrouwen kandideren. Want als meer vrouwen aan de top tot betere resultaten leidt, dan ga je dat zien. In marktaandeel. In rendement.

Dan wil alleman meer vrouwen aan de top. Achterblijvers verliezen. De markt zal zijn genadeloze werk doen.

Menno Tamminga schrijft over ondernemingsbeleid en economie.