Opinie

Na Humberto Tan zijn we weer terug bij af

Veel gekleurde mensen begonnen net te geloven dat als Humberto Tan het kon, zij het ook konden, schrijft over het gedwongen vertrek van de presentator.

Humberto Tan met de Sonja Barend Award 2016, voor beste tv-interview van het jaar. Foto Sander Koning / ANP

Hoe hebben media en politiek het zo ver kunnen laten komen dat er geen gekleurde opvolgers klaarstaan zodra mensen als Humberto Tan of Halbe Zijlstra vertrekken? Met het vertrek van Tan als host van RTL Late Night verliest de gekleurde gemeenschap een belangrijk boegbeeld. Met welgeteld nul gekleurde vertegenwoordigers in het kabinet en nul gekleurde presentatoren van het kaliber Tan, staat de niet-westerse gemeenschap weer met lege handen.

Wat gebeurt er toch in medialand? Hoe is het mogelijk dat het eens zo bedreven en ervaren RTL is gezwicht voor de overduidelijke hetze die tegen Tan gaande was? Het zal ongetwijfeld zo zijn dat er verbeteringen en wijzigingen in de structuur van het programma hadden moeten komen. Toch blijft het de vraag of de zender Tan echt zo rigoureus had moeten wegsturen. Was dat nodig? En is de late avond bij RTL ermee gered?

Erland Galjaard van RTL en Georgette Schlick van de productiemaatschappij van Late Night, Blue Circle, hadden durf moeten tonen en aan het programma moeten bouwen en schaven. In plaats daarvan besloten zij te hakken en te breken. Natuurlijk kan ik als televisiekijker niet het hele speelveld overzien. Ik realiseer me dat er meerdere factoren een rol spelen. Overigens wens ik Tans opvolger Twan Huys natuurlijk het allerbeste toe. Toch blijft dit jammerlijke resultaat een helder feit: er zijn geen gekleurde boegbeelden van het niveau Tan op televisie meer.

Deuk in het zelfvertrouwen

Er zijn mensen die betogen dat het hier niet over ‘kleur’ gaat. Laat ik hier klip en klaar zijn. Dat gaat het wel. Als allereerste gekleurde presentator in een showprogramma maakte ik mijn debuut ook voor RTL. Dat was in 1994. Ik was destijds op de zaterdagavond een noviteit, de kranten schreven er gretig over. Van Westerloo omarmt ‘neger’ als presentator, kopte een reclamevakblad toen.

Mag het anno 2018 zo zijn dat het nog steeds, of erger nog, weer nieuws is als een gekleurde presentator zich aandient? Al jaren spreken managers van allerhande zendgemachtigden, met de politiek in hun kielzog, over de grote noodzaak van diversiteit. De afspiegeling van de samenleving moest en zou tot uitdrukking komen in het Nederlandse medialandschap. Daarom zou er vanuit de NPO een heuse ‘Task Force’ komen.

Lees ook: Hoe Humberto Tan zijn sfeermonopolie kwijtraakte

Het resultaat is dat een hele grote doelgroep beduusd naar de Nederlandse televisie kijkt met meer vragen dan antwoorden, en bovenal achterblijft met een leegte. Een leegte die weer een deuk geeft in het zelfvertrouwen van veel jonge mensen die de afgelopen jaren begonnen te geloven dat als Tan het kon, zij het ook konden. Tan was een belangrijk ‘rolmodel’ geworden.

Zo’n rolmodel is er nu niet meer. Niet in de regering en nu ook niet meer op televisie.

Daarom roep ik de directie van RTL, NPO-directeur Shula Rijxman, SBS-directeur Remco van Leen en andere zenders en productiehuizen op om zich achter de oren te krabben en de vraag te beantwoorden waarom een divers land als Nederland nooit voldoende heeft geïnvesteerd in de opvolging van gekleurd talent op het niveau van Tan.


Foto: Sebastiaan Dijkstra

Deze even ongemakkelijke als noodzakelijke vraag moet natuurlijk ook de politiek bereiken. Mediaminister Arie Slob: laat van u horen! Stroop de mouwen op. Maak serieus werk van diversiteit in het medialandschap. En kom niet aan met ‘ze zijn er niet’. Dat klopt. Die conclusie hadden we zelf al wel getrokken.