:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2018/02/lubbers5.jpg)
Oud-premier Ruud Lubbers is woensdag in aanwezigheid van zijn vrouw en kinderen in zijn woonplaats Rotterdam overleden. De staatsman is 78 jaar geworden. Dat meldt de Rijksvoorlichtingsdienst.
De uitvaartdienst vindt volgende week dinsdag plaats in Rotterdam, laat een woordvoerder namens de familie weten tegenover ANP. Het ging al langere tijd niet goed met de gezondheid van Lubbers. Om die reden zag hij vorig jaar nog af van deelname aan het NTR-programma Kijken in de ziel met daarin oud-premiers in de hoofdrol.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/02/data25023661-dbecf6.jpg)
Langstzittende minister-president
Lubbers trad in 1982 aan als minister-president namens het CDA. Hij gaf tot 1994 leiding aan drie kabinetten en werd daarmee de langstzittende minister president in de Nederlandse geschiedenis. Eerder was Lubbers minister van Economische Zaken in het kabinet-Den Uyl, toen nog voor de Katholieke Volkspartij voordat het fuseerde met andere partijen tot het CDA.
Na zijn premierschap werkte de politicus als hoogleraar Globalisering aan de Katholieke Universiteit Brabant, nu Tilburg University. Twee keer werd Lubbers ingezet als informateur, onder andere in 2010 voor het eerste kabinet-Rutte.
Eind 2000 werd hij door secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan gevraagd voor de functie van Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen. Die rol vervulde hij tot 2005. In augustus vorig jaar schreef de oud-politicus een opiniestuk voor NRC waarin hij schreef dat vluchtelingen “van grote waarde” kunnen zijn voor het vergrijzende Nederland. Ook was hij voorzitter van het internationale Wereld Natuur Fonds.
Reacties
Het koninklijk huis zegt woensdagavond in een verklaring dat Lubbers zich twaalf jaar lang “energiek” heeft ingezet voor het economische herstel van Nederland:
“Wij gedenken Ruud Lubbers als een groot staatsman met een indrukwekkend verantwoordelijkheidsgevoel. Wij gedenken hem ook als een moedig en invoelend mens.”
Veel prominente politici herdenken Lubbers woensdagavond via sociale media. Zo schrijft minister-president Mark Rutte in een verklaring op Facebook dat de dood van Lubbers het verlies van “een staatsman met een grote statuur” betekent. Ook spreekt Rutte zijn medeleven uit naar de naasten van de oud-politicus:
“Ruud Lubbers was daarnaast een overtuigd Europeaan en wereldburger. In een tijd die bol stond van de internationale spanningen heeft hij Nederland internationaal een gezicht gegeven. Tot ver buiten onze landsgrenzen werd hij gezien en gewaardeerd.”
Oud-premier Wim Kok (PvdA) omschrijft Lubbers woensdag als een politicus die “open stond voor de opvattingen van andersdenkenden, ook als hij die niet tot de zijne wilde of kon maken”. Kok was vicepremier in het derde kabinet-Lubbers waarin “wederzijds respect centraal stond”. Uiteindelijk volgde Kok Lubbers in 1994 op.
“Als premier stelde Lubbers - waar dat mogelijk was - zich boven de coalitiepartijen en ook dat heb ik zeer gewaardeerd.”
Het CDA schrijft in een officiële verklaring dat Lubbers veel betekend heeft “voor ons land het CDA én voor de EU met het Verdrag van Maastricht”. Volgens CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma was Lubbers “een groot staatsman en een overtuigd christendemocraat”:
“Nederland is Lubbers veel dank verschuldigd voor de doortastende en kundige wijze waarop hij ons land land uit de diepe crisis van de jaren tachtig heeft geloodst.”
CDA-partijvoorzitter Ruth Peetoom laat woensdag weten “heel verdrietig” te zijn over het verlies van “een bijzondere politicus die werelden met elkaar verbond”. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib zegt woensdagavond dat Nederland Lubbers heeft leren kennen als “een warm en hartelijke man met een groot hart voor onze democratie.” Ook had Lubbers volgens Arib veel respect voor de Kamer.
VolgenkhadijaArib Khadija Arib Wat een verdrietig nieuws. We kennen Ruud Lubbers als een warm en hartelijke man met een groot hart voor onze democ… https://t.co/jwv1vR8aDD
Vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) schrijft de oud-premier te hebben leren kennen in zijn functie als informateur. Ollongren omschrijft hem als “de man van de no-nonsense politiek”:
Volgen
Ook fractievoorzitters deelden woensdagavond hun waardering. Zo spreekt Partij van de Arbeid-leider Lodewijk Asscher van een “icoon” met een “indrukwekkende staat van dienst”. D66-voorzitter Alexander Pechtold laat weten “met verdriet kennis genomen te hebben” van het overlijden. Hij omschrijft de staatsman onder andere als “spitsvondig taalvernieuwer, markant staatsman en onbetwiste meester van het compromis.” GroenLinks-leider Jesse Klaver bedankt Lubbers woensdag op Twitter voor zijn “inzet voor duurzaamheid en vluchtelingen.”
“De staatsman van mijn jeugd is niet meer”, schrijft fractievoorzitter Gert-Jan Segers van de ChristenUnie. Ook SGP-voorzitter Kees van der Staaij zegt Lubbers “met groot respect” te zullen gedenken. Volgens Van Der Staaij was Lubbers een premier die zich kenmerkte om zijn “vasthoudendheid, creativiteit en toewijding.”
De Tweede Kamer heeft laten weten Lubbers binnenkort te zullen herdenken.
Correctie 14-2-2018: In een eerdere versie van dit artikel stond dat Lubbers informateur was in 2010 voor het tweede kabinet-Rutte. Het betrof het eerste kabinet-Rutte. Dit is aangepast.