Boekenjaar 2017: minder bestsellers

1. Het jaar van de bescheiden bestseller

   Het boekenjaar 2017 was het jaar van de bescheiden bestseller. Dan Brown was de koning van de verkoop, met ruim 243.000 verkochte exemplaren van zijn nieuwe thriller Oorsprong. Opmerkelijk was dat er maar drie boeken waren die meer dan 100.000 keer verkocht zijn: in 2016 waren dat er nog zeven. Nummer twee was Judas van Astrid Holleeder, waarvan afgelopen jaar 118.000 boeken verkocht zijn. Ter vergelijking: in 2016 was zij nog de absolute koploper van de bestsellerlijsten, met 382.000 verkochte exemplaren. Bijna 150.000 boeken meer dan Brown afgelopen jaar verkocht. Overigens belandt Holleeders tweede boek, Dagboek van een getuige, met bijna 100.000 exemplaren op de vierde plek in de toptien.

   Lees ook de NRC-recensie van Oorsprong: Dan Brown slaat de lezer te vroeg knock-out

2. Het jaar van de Libriswinnaar

   Winnaars van de grote literaire prijzen halen niet altijd de toptien, maar de winnaar van de Libris Literatuurprijs slaagde daar glansrijk in: met meer dan 75.000 exemplaren staat De tolk van Java van Alfred Birney op nummer negen van het jaar. Voorganger Jij zegt het van Connie Palmen haalde in 2016 plek 46 (bijna 40.000 stuks), Adriaan van Dis scoorde in 2015 wel een nummer-7-notering met Ik kom terug (bijna 100.000 verkochte boeken). Andere literaire prijzen leiden nauwelijks tot verkoopsucces: de winnaars van de ECI Literatuurprijs (voorheen AKO Literatuurprijs), de Gouden Griffel, de Gouden Strop en de P.C. Hooftprijs komen niet voor in de top-100.

3. Het jaar van de invloed van DWDD

   Veel invloed op de boekverkoop, veel meer dan een prijs, heeft televisieprogramma De Wereld Draait Door, en dat geldt met name voor het boek dat uitgeroepen werd tot ‘Boek van de maand’. Van de zeven boeken die de titel kregen, staan er vier in de top-100 van het jaar: Het einde van de eenzaamheid van Benedict Wells (nummer 14), Homo Deus van Yuval Noah Harari (nummer 24), De acht bergen van Paolo Cognetti (nummer 27) en De zoon van de verhalenverteller van Pierre Jarawan (nummer 50).

   Marleen Pelle uit Arnhem weigerde een plek in het boekenpanel van de DWDD. Ze werd op het schild gehesen als het boegbeeld van DWDD-haters. Onterecht, schreef Marcel van Roosmalen in 2016.

4. Het jaar van de thriller

   Hoe de populariteit van zelfhulp- of sportboeken ook lijkt toe te nemen: spannende boeken verkopen nog steeds het best. Een kwart van de boeken in de top-100 is thriller. Als je ook non-fictie over misdaad meetelt, is dat nog hoger: de gehele topdrie bestaat uit misdaadboeken: Oorsprong van Dan Brown, Judas van Astrid Holleeder en Goede dochter van Karin Slaughter. Nederland loopt nauwelijks warm voor fantasy of sciencefiction; die genres ontbreken nagenoeg in de top-100. Ook in de bibliotheek is het spannende boek populair: 40 boeken in de top-100 van meest uitgeleende boeken zijn thrillers.

5. Het jaar van de stabilisatie

   De boekverkoop is al een paar jaar uit de vrije val. De omzet die alle verkochte boeken samen opbrachten, is één procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Dat wijst op een stabilisatie van de boekenmarkt: net als in 2016 werden er ongeveer 41 miljoen boeken verkocht.

6. Het jaar van de geleende loser

   Kinderboeken doen het in de bibliotheek veel beter dan in de boekhandel: in de top-100 van vaakst uitgeleende boeken staan 56 kinderboeken, tegenover 10 in de verkoop-top-100. Op de bovenste zeven (!) plaatsen staan boeken van Jeff Kinney, schrijver van de serie Het leven van een loser. Tien boeken die de Amerikaan schreef en tekende over het onverbeterlijke sulletje Bram Botermans, zijn in 2017 meer dan 25.000 keer uitgeleend. Het nieuwste deel, getiteld Drie keer niks, werd ook nog eens meer dan 50.000 keer verkocht en behaalt daarmee plek 26 in de verkoop-top-100. Kinderseries doen het heel goed in de bibliotheek: 6 delen van De waanzinnige boomhut van Andy Griffiths en Terry Denton staan in de top-100, 9 delen van Dagboek van een muts van Rachel Renée Russell en 7 delen van de serie Tom Groot van Liz Pinchon.

Top-10 Bestverkochte boeken 2017

1. Oorsprong Dan Brown (2017). Met ruim 243.000 exemplaren het bestverkochte boek van 2017.

2. Judas. Een familiekroniek Astrid Holleeder (2016)

3. Goede dochter Karin Slaughter (2017)

4. Dagboek van een getuige Astrid Holleeder (2017)

5. Pogingen iets van het leven te maken Hendrik Groen (2014)

6. Zondagochtend breekt aan Nicci French (2017)

7. De geniale vriendin Elena Ferrante (2013)

8. Sapiens Yuval Noah Harari 2014)

9. De tolk van Java Alfred Birney (2016)

10. Het Paradijs Suzanne Vermeer (2017)

Top-10 Uitgeleende boeken 2017

1. Het leven van een Loser. Geen paniek! Jeff Kinney (2012). Met meer dan 31.000 het meest uitgeleende boek van 2017.

2. Het leven van een Loser. Bekijk het maar! Jeff Kinney (2011)

3. Het leven van een Loser. Zwaar de klos! Jeff Kinney (2013)

4. Het leven van een Loser. Niet te doen! Jeff Kinney (2012)

5. Het leven van een Loser Jeff Kinney (2009)

6. Het leven van een Loser. Vette pech! Jeff Kinney (2010)

7. Het leven van een Loser. Gedumpt Jeff Kinney (2014)

8. De waanzinnige boomhut van 65 verdiepingen Andy Griffiths & Terry Denton 2016)

9. Het leven van een Loser. Flutvakantie Jeff Kinney (2015)

10. De waanzinnige boomhut van 52 verdiepingen Andy Griffiths & Terry Denton (2015)

De complete lijsten staan op de website van CPNB.