Russische bommenwerpers onderschept boven Noordzee

De Tu-160-vliegtuigen vlogen bij de Waddeneilanden. Belgische F-16’s begeleidden hen richting het Verenigd Koninkrijk.

Een Britse Typhoon-straaljager onderschept in 2015 een Russische Tu-160-bommenwerper.
Een Britse Typhoon-straaljager onderschept in 2015 een Russische Tu-160-bommenwerper. Foto Royal Air Force/EPA

Belgische F-16-straaljagers hebben maandag boven de Noordzee bij de Waddeneilanden twee Russische bommenwerpers onderschept. Dat meldt de Belgische luchtmacht op Twitter. De Russische toestellen vlogen niet door het Nederlandse luchtruim, maar wel door het deel van het internationale luchtruim dat door Nederland en België wordt bewaakt.

Twitter avatar BeAirForce Belgian Air Force🇧🇪 Vandaag hebben 2 #F16 @BeAirForce met succes twee Russische TU-160 Blackjack-bommenwerpers in de NL verantwoordelij… https://t.co/Jm0ZwOzD8u

De Russische bommenwerpers vlogen in westelijke richting. Ze zijn door de F-16’s begeleid en uiteindelijk overgedragen aan vliegtuigen van de Britse luchtmacht. Het ging om twee Toepolev Tu-160’s. Dat type vliegtuig, met de NAVO-codenaam Blackjack, is een supersonische bommenwerper met een gewicht van ruim 250 ton en een vluchtbereik van meer dan 12.000 kilometer.

Dat er geen Nederlandse F-16’s op de bommenwerpers afgingen maar Belgische had te maken met afspraken die de twee landen sinds 1 januari 2017 hebben gemaakt over de verdediging van het luchtruim van de Benelux. Nederland en België verdelen de taak onderling. Sinds begin deze maand rust de verantwoordelijkheid bij de Belgen.

Een woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht benadrukt dat de Toepolevs niet illegaal bezig waren.

“Ze vlogen door internationaal luchtruim. Alleen hadden ze de afspraken niet helemaal opgevolgd. De transponder van de vliegtuigen zond een ander signaal uit dan de bedoeling was. Daardoor konden we ze niet volgen en identificeren.”

‘Zekere voor het onzekere’

In zo’n geval schrijft het protocol voor dat er straaljagers de lucht in gaan om het onbekende toestel te controleren. “Het is een mogelijke dreiging, dus dan nemen we het zekere voor het onzekere”, aldus de woordvoerder van de Luchtmacht. “In dit geval vlogen de vliegtuigen ook in het gebied waar Nederlandse F-16’s oefenen. De actie had dus ook een veiligheidsaspect.”

Waarom de Russen met een verkeerd ingestelde transponder rondvlogen, is onduidelijk. Over de mogelijkheid dat het bijvoorbeeld ging om spierballenvertoon, wil de Luchtmachtwoordvoerder geen uitlatingen doen. “Dat is speculatie.”

In 2014 doken plots grote formaties Russische bommenwerpers op in West-Europa: Het is Koude Oorlog in de lucht

De afgelopen twee jaar zijn er geen Russische toestellen onderschept in de Belgisch-Nederlandse verdedigingszone. In de jaren daarvoor moesten Nederlandse F-16’s wel een paar keer in actie komen om Russische vliegtuigen te begeleiden. Tijdens de Koude Oorlog gebeurde dat nog veel vaker.

Correctie (15-01-2018): In een eerdere versie van dit bericht stond een kaart met daarop globaal de route die de bommenwerper en de straaljagers vlogen. Deze kaart bleek niet helemaal te kloppen en is daarna verwijderd.