Rond 1900 boksten vrouwen voor gelijkheid

In het voorjaar van 1909 liep de twintigjarige Wilma Berger over straat in Chicago toen zij een harde klap op haar achterhoofd voelde. Binnen enkele seconden voelde ze een arm rond haar nek die haar naar de grond trok. Eenmaal de eerste paniek voorbij, wachtte Berger het juiste moment af om haar aanvallers arm beet te pakken en met kracht van zich af te duwen. Berger, een verpleegster in opleiding, had jiu-jitsu geleerd en wist hoe ze zich moest verdedigen. Haar actie genereerde zoveel publiciteit dat zij lokaal zelfs even de status van celebrity genoot.

In een fragment uit haar boek ‘Her Own Hero’ beschrijft auteur Wendy L. Rouse hoe vrouwen zich begin 1900 in de periode van de suffrage (vrouwenstemrecht) verdedigden tegen seksueel geweld. Omdat steeds meer vrouwen het huishouden achter zich lieten om te gaan studeren of werken, werd de noodzaak om zich op straat te kunnen verdedigen groter.

Zelfverdedigingslessen en sporten zoals jiu-jitsu en boksen werden populair onder vrouwen en er ontstond zelfs een nieuw woord voor mannen die vrouwen op straat betastten: masher. Een typische ‘masher’ was volgens de kranten een witte, goedgeklede en getrouwde man van middelbare leeftijd. Het ego van mashers werd als oorzaak van hun gedrag aangewezen: juist hun arrogantie en ijdelheid weerhield ze er niet van om veelal jonge vrouwen op straat te betasten.

Embed from Getty Images

De politie ondernam undercoveracties om mashers te betrappen maar in het publieke debat werden de mannen niet altijd als dader aanwezen: velen vonden dat vrouwen maar thuis hadden moeten blijven. Weer anderen zeiden dat slachtoffers er vanwege hun gedrag of kleding ‘om hadden gevraagd’ lastiggevallen te worden. Al snel begonnen vooral vrouwen uit de hogere klasse letterlijk en figuurlijk terug te slaan: zij konden het zich permitteren om bijvoorbeeld boksles te nemen en sportclubs voor vrouwen schoten in steden als paddenstoelen uit de grond. Oudere vrouwen leerden zich verdedigen via zelfverdedigingslessen georganiseerd door de kerk of gezelligheidsverenigingen, en uiteindelijk konden ook minder bedeelde vrouwen bij gratis lessen terecht.

Maar niet alleen lichamelijke afweer werd populair; daarnaast begonnen veel vrouwen hulpmiddelen te gebruiken om aanvallers van zich af te slaan. Het gebruik van hoedenspelden als wapen werd zelfs zo populair, dat er in Chicago plannen werden gemaakt om hoedenspelden langer dan 22 centimeter te verbieden. Het debat hierover trok veel publiek waaronder veel vrouwen. Een vrouwelijke activiste zei tijdens de bijeenkomst het volgende:

“If the men of Chicago want to take the hatpins away from us, let them make the streets safe,” she said. “No man has a right to tell me how I shall dress and what I shall wear.”

Lees hier de volledige longread van Wendy L. Rouse. Aantal woorden: ongeveer 3.900 (leestijd: 19 minuten).