Buste Johan Maurits weg uit foyer Mauritshuis

Het Mauritshuis in Den Haag heeft in september 2017 de buste van naamgever Johan Maurits van Nassau-Siegen uit de foyer van het museum gehaald. Het betreft een in kunststof vervaardigde kopie van een marmeren borstbeeld. Aanleiding is de “groeiende maatschappelijke discussie” over het slavernijverleden van Nederland en de rol die Maurits van Nassau hierin speelde, zo schrijft de woordvoerder van het Mauritshuis in een e-mail.

Maurits van Nassau was van 1637 tot 1644 in dienst van de West-Indische Compagnie gouveneur van de Hollandse kolonie Brazilië. De achterneef van Willem van Oranje was in deze periode persoonlijk betrokken bij de trans-Atlantische slavenhandel en verdiende daar geld aan.

Kritiek aangetrokken

Na zijn terugkomst in Holland betrok de edelman het Mauritshuis in Den Haag. In 1663 had hij opdracht gegeven voor de bouw van het statige pand. Na zijn dood werd het in gebruik genomen door de Staten-Generaal en in 1822 in gebruik genomen als museum. Een deel van de collectie van Maurits van Naussau, die tijdens zijn verblijf in Brazilië kunstenaars liet overkomen, is ondergebracht in het museum.

Volgens de woordvoerder van het museum was er zeer summiere uitleg bij de buste in de foyer en ontbrak de context. Daar kreeg het museum kritiek op van onder andere historicus Zihni Özdil, huidig kamerlid van GroenLinks. De woordvoerder van het Mauritshuis:

“Het besluit om de buste weg te halen is in de zomer van 2017 genomen en is onderdeel van een groter bewustwordingsproces van het Mauritshuis ten opzichte van het slavernijverleden van Johan Maurits en de informatieverstrekking van het museum hierover. We hebben ons de kritiek dat er door het museum weinig tot geen informatie wordt gegeven over de rol van Johan Maurits aangetrokken.”

De woordvoerder van het Mauritshuis beklemtoont dat de portretten van Maurits van Nassau niet zijn verwijderd uit het museum. Wel worden de onderschriften aangepast bij het Portret van Johan Maurits van Nassau-Siegen door Jan de Baen en een 18de-eeuws terracotta beeldje van Johan Maurits. Het museum heeft niet eerder hierover gecommuniceerd omdat het naar eigen zeggen “geen opzichzelfstaande actie” was. Er wordt ook onderzoek gedaan naar de rol van Maurits van Nassau, aldus de woordvoerder.

Discussie over naam verandering Witte de With

De actie van het Mauritshuis doet denken aan de discussie die vorig jaar ontstond bij Witte de With. De Rotterdamse kunstinstelling besloot na kritiek van kunstenaar Alejandro Martina om discussies te starten over wijziging van de naam.

Lees ook: Wekelijks in debat over de naam Witte de Wit

De naamgever voor centrum voor moderne kunst is de zeventiende-eeuwse vice-admiraal Witte Corneliszoon de With (1599-1658) uit Den Briel. Naast zeeheld was hij ook betrokken bij koloniale uitbuiting.