Wapenstilstand getekend in Zuid-Soedan

De strijdende partijen hebben een staakt-het-vuren afgesproken dat zondagochtend ingaat. Vraag is nu of de regering en rebellengroepen zich aan de overeenkomst zullen houden.

Riek Machar (links) en Salva Kiir in april 2016.
Riek Machar (links) en Salva Kiir in april 2016. Foto Jason Patinkin/AP

De regering van Zuid-Soedan en rebellengroepen zijn donderdag een staakt-het-vuren overeengekomen. Dat melden persbureaus AP en Reuters. Hiermee zou een einde moeten komen aan de burgeroorlog die het land al vier jaar verscheurt. Het akkoord, dat zondag ingaat, moet het voor hulpverleners mogelijk maken om hulp te bieden aan de vele slachtoffers.

In 2015 werd al een vredesakkoord getekend, maar dat werd vorig jaar gebroken toen er zware gevechten uitbraken in de hoofdstad Juba. Volgens NRC-correspondent Koert Lindijer is het de vraag of het nieuwe akkoord lang stand zal houden: “Talrijke eerdere bestanden werden namelijk niet nageleefd.”

De burgeroorlog in het jongste land van de wereld ontstond nadat president Salva Kiir zijn plaatsvervanger Riek Machar had ontslaan. In de strijd staan partijen die loyaal zijn aan Kiir en Machar tegenover elkaar, maar ook andere partijen hebben zich in de oorlog gemengd.

‘Geen doorbraak’

Volgens Reuters waren vertegenwoordigers van Kiir en Machar aanwezig bij de ondertekening van de nieuwe wapenstilstand. Machar was er niet in persoon bij; hij wordt vastgehouden in Zuid-Afrika en verblijft daar onder een soort huisarrest, aldus Lindijer. “Van een doorbraak is dus geen sprake, het is een ‘beetje’ resultaat door grote buitenlandse druk.”

Sinds de burgeroorlog in Zuid-Soedan begon zijn tienduizenden mensen omgekomen. Eenderde van de bevolking van twaalf miljoen mensen is gevlucht. Vorige week vielen bij een nieuwe uitbraak van geweld nog 170 slachtoffers.

Lees ook: In Zuid-Soedan verkrachten leger en rebellen op grote schaal

‘Bemoedigende eerste stap’

De ondertekening van de wapenstilstand gebeurde in het bijzijn van Moussa Faki Mahamat, de Tsjadische voorzitter van de Commissie van de Afrikaanse Unie. “Ik hoop dat jullie door ondertekening van deze overeenkomst gaan proberen om deze tragedie te beëindigden”, zei hij tegen de strijdende partijen. “Dit is een bemoedigende eerste stap.”

Volgens Workneh Gebeyehu, de Ethiopische minister van Buitenlandse Zaken, is er “geen excuus meer voor de schendingen van mensenrechten. Alle partijen zijn verplicht om de overeenkomst na te leven”. Hij noemde het akkoord een “cadeau voor alle Zuid-Soedanezen”. Hij benadrukte wel dat het afwachten is of de overeenkomst zal worden nageleefd.

In het akkoord staat volgens persbureau AP ook een oproep aan de strijdende partijen om politieke en oorlogsgevangenen vrij te laten, evenals ontvoerde vrouwen en kinderen. Diplomaten zouden tegen Reuters hebben gezegd dat de volgende fase van de onderhandelingen zich zal concentreren op het vinden van een datum voor nieuwe verkiezingen.