In elke winkel een praatje, en door naar de volgende

Na een paar stops wordt het duidelijk waarom UPS de verslaggever op pad heeft gestuurd met pakketbezorger Reduan Chokri. De opgewekte koerier wordt in elke winkel begroet als een huisvriend. Hij grapt met mannen, hij charmeert vrouwen. Al vijftien jaar rijdt Reduan (52) – ‘Re’ voor zijn klanten – dagelijks een vaste route door Rotterdam. Hij kent de straten, de winkeliers en de concurrenten. Hij doet zijn werk graag: „Ik hou meer van mijn steekkar dan van mijn vrouw.”

Woensdag was de drukste dag van het jaar voor de Nederlandse divisie van het Amerikaanse United Parcel Service, met een omzet van 61 miljard dollar en 434.000 werknemers het grootste koeriersbedrijf ter wereld. Ook de andere pakketbezorgers draaien overuren op de dagen voor Kerst. Een paar jaar geleden was de piek nog hoger, zegt Reduan. „Mensen worden slimmer. Ze laten hun spullen steeds eerder bezorgen, niet alles aan het eind van de maand.” UPS verwerkt in Nederland maximaal 33.000 pakketten per uur, met 2.500 werknemers in negen distributiecentra.

In het distributiecentrum op de grens van Schiedam en Rotterdam is de sfeer ontspannen, aan het begin van de drukste dag. Misschien iets té ontspannen. Het laden van de auto’s vanaf de lopende band duurt langer dan gepland. De chauffeurs van de 43 routes moeten uitrijden om 08.30 uur en 08.45 uur, maar vandaag vertrekt de eerste om 09.20 uur. De pakjes zijn ’s nachts aangevoerd door vrachtwagens uit centra in Eindhoven, het Duitse Herne en het vliegveld van Keulen, het Europese knooppunt van UPS.

Azen op de groeiende berg

Sinds de recente overname van het Nederlandse TNT door het Amerikaanse FedEx zijn er drie zogenoemde integrators, koeriers die weg- en luchttransport combineren, actief in Europa: DHL, FedEx en UPS. Nederland kent vier grote partijen voor pakketbezorging. PostNL is verreweg de grootste met een marktaandeel van 60 procent. Nummer twee is het Duitse DHL Parcel, gevolgd door het Franse DPD en het Britse GLS. Voor pakjes binnen Nederland is UPS een bescheiden speler, maar het bedrijf is met 35 procent van het volume de grootste vervoerder van grensoverschrijdende pakjes.

Al die bedrijven azen op de groeiende berg pakjes die het online winkelen met zich meebrengt. Volgens de Autoriteit Consument en Markt groeide de pakkettenmarkt in 2016 met 12 procent naar 350 miljoen stuks. De totale omzet steeg met 8 procent naar 1,8 miljard euro.

Dus rijden al die koeriers met bestelauto’s door de Nederlandse steden. Wacht maar, zegt Reduan als we wegrijden uit Schiedam, we komen ze zo wel tegen. Hij heeft haast, want na 10.30 uur mag hij niet meer met zijn auto in het winkelgebied komen. Niet dat hij ooit een boete kreeg. „Ik ken die jongens. En mijn ruitenwissers zitten te hoog om er iets achter te stoppen.” Reduan rijdt in een klassieke koerierstruck, voorzien van een elektromotor. Bij elke stop gaan portieren en tussendeur op slot.

Eerst de ‘expressen’ en de winkels, de pakjes voor particulieren komen ’s middags aan de beurt. Over de hele dag doet Reduan circa negentig stops. Een routeplanner of boordcomputer ontbreekt in de auto. „Nee hoor, ik kijk gewoon op de pakjes.” Ze liggen min of meer in de volgorde van de route op de vier rekken gestapeld. Reduan registreert elke levering op zijn DIAD, waar klanten ook op tekenen voor ontvangst. UPS ziet waar hij rijdt en hoelang hij stopt. „Ik zit daar niet mee.”

Niet meteen wegrennen

De eerste klanten op deze woensdag zijn vooral winkels en bedrijven rond de Coolsingel en de Meent.

Het echtpaar van speelgoedwinkel De Zonnewijzer is blij met hun bezorger omdat hij vriendelijk en voorzichtig is, en omdat hij tijd heeft voor een praatje. Reduan, later: „Je moet even kunnen praten, niet meteen wegrennen. Maar ook niet te lang hè, het is evenwicht.” Een andere winkelier zegt de bezorger van PostNL niet te kennen: „Die wisselen steeds.”

Reduan checkt bij de deur van lingeriewinkel My Sin of er geen klanten zijn die net iets aan het passen zijn

Bij lingeriewinkel My Sin checkt Reduan bij de deur of er geen klanten zijn die net iets aan het passen zijn. „Dat vinden mensen niet prettig.” Bij bedrijven brengt hij de pakjes tot in de postkamer, hij weet waar ze de beste koffieautomaat hebben. Een collega van DHL die net aan het uitladen is bij Footlocker krijgt een stevige omhelzing. „Die is er een tijdje uit geweest.”

Rond 10.30 uur staan en rijden overal bestelwagens. Voor ons sprint een man van PostNL de roltrap van de koopgoot op. Reduan: „Hij verdient meer, maar ik slaap beter.” PostNL werkt veel met zzp’ers, ze worden betaald per afgeleverd pakje. Reduan is in dienst en verdient 1.950 euro netto per maand, deze maand door overuren 2.100 euro. Hij heeft vijf kinderen, zijn zoontje Driss is vijf maanden oud. „Hoger salaris zit er vanaf nu niet meer in, ik ben blij als ik gezond mijn pensioen haal.” Hij verwacht dat hij om 20.00 uur thuis is.