Opening Lelystad Airport mag geen dogma worden

Als het aan de nieuwe minister van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen (VVD) ligt, gaat vliegveld Lelystad gewoon volgens plan per 1 april 2019 open. Vanaf dan zou een deel van het almaar groeiende vakantieverkeer van de luchthaven in Flevoland kunnen vertrekken en aankomen.

In de eerste aanloop gaat het om 10.000 vliegbewegingen per jaar (gemiddeld 14 vluchten per dag), terwijl het totaal aantal vertrekkende en aankomende vliegtuigen voor de eindfase in 2043 is bepaald op 45.000. Ter vergelijking: het aantal vliegbewegingen op Schiphol zal dit jaar tegen het opgelegde maximum van 500.000 vliegbewegingen lopen.

De eerste formele stappen op weg naar een volwaardig vliegveld in Lelystad werden al in 2009 gezet. Toch lijkt het dat de discussie over Lelystad Airport pas net is begonnen. Het is een verschijnsel dat zich vaker voordoet bij grote infrastructurele projecten: het maatschappelijk debat komt pas echt van de grond als de werkzaamheden bijna zijn afgerond.

In het geval van Lelystad speelt er iets anders mee. Enkele maanden geleden werd duidelijk dat de voorspelde geluidsoverlast in de omgeving van de nieuwe luchthaven de eerste jaren aanzienlijk hoger zal uitvallen dan eerder was gemeld. Tijdens een debat in de Tweede Kamer trok minister Van Nieuwenhuizen dinsdag ruimhartig het boetekleed aan. Er zijn fouten gemaakt en bovendien is er ook niet goed gecommuniceerd met de betrokken bewoners. Zij wil die communicatie anders gaan doen, beloofde zij. Maar de vraag is natuurlijk wel of anders communiceren – de bekende bezweringsformule voor veel bestuurlijk ongemak – ook de bezwaren zal wegnemen van de mensen die onder de aanvliegroutes van het vakantievliegveld wonen.

De casus Lelystad raakt aan een breder debat. Kan nog wel onbeperkt worden doorgegaan met de mondiale groei van het luchtverkeer dat dreigt uit te groeien tot één van de grootste vervuilers? Een groei die mede wordt veroorzaakt doordat vliegtickets tegen dumpprijzen worden aangeboden. De effecten zijn overal zichtbaar: er is haast geen luchthaven ter wereld die niet wordt uitgebreid of verplaatst. De komende 20 jaar wordt een verdubbeling van het aantal passagiers naar zeven miljard verwacht. Tegen deze achtergrond doet een nationale discussie over uitbreiding van vliegveld Lelystad haast madurodamachtig aan. De kwestie speelt overal en heeft vanwege haar omvang en vele belangen trekken van een onoplosbaar probleem.

Het is dan ook zaak om te zoeken naar reële en praktische oplossingen. De overlast zal hoe dan ook blijven. Het punt is alleen dat deze groter is dan eerder voorzien. Dit komt doordat de indeling van het Nederlandse luchtruim zodanig is dat het luchtverkeer van en naar Lelystad lager moet vliegen dan wenselijk is en daardoor meer geluidsoverlast produceert.

Een voor de hand liggende oplossing is dat opening van het vliegveld wordt uitgesteld totdat methoden zijn gevonden om de overlast tot een minimum te beperken. Ondertussen kan worden gewerkt aan een nieuwe indeling van het luchtruim. Het zou de minister sieren niet dogmatisch aan de datum van 1 april 2019 vast te houden. Zij verwees ten onrechte naar het regeerakkoord waar juist geen datum staat genoemd. Bovendien, een politieke afspraak tussen coalitiepartijen is in dit geval nu juist het slechtste argument.

In het Commentaar geeft NRC zijn mening over belangrijke nieuwsfeiten. De commentatoren schrijven deze artikelen in samenspraak met de hoofdredactie.