Amerikanen minder oud door heroïne en pijnstillers

Voor het tweede achtereenvolgende jaar is de levensverwachting in de Verenigde Staten gedaald - tamelijk uniek voor een westers land in de 21ste eeuw. Dat blijkt uit de sterftecijfers over 2016 die de Amerikaanse overheid deze week publiceerde. In 2015 daalde de levensverwachting van Amerikanen al voor het eerst in 20 jaar. De belangrijkste oorzaak zijn overdosisdoden door de opiatencrisis.

De levensverwachting daalde in 2016 met een maand: van 78,7 jaar in 2015 naar 78,6. In 2014 konden Amerikanen nog 78,9 levensjaren verwachten.

Het cijfer gaat vooral naar beneden door de sterk dalende levensverwachting van Amerikaanse mannen: hun levensverwachting werd naar beneden bijgesteld van 76,03 naar 76,01, terwijl die voor vrouwen nagenoeg gelijk bleef, iets boven de 81 jaar.

De opiatencrisis eiste in 2016 63.600 levens en trof vooral Amerikanen tussen de 25 en de 54, die normaal in de kracht van hun leven zouden zijn. Zo’n 35 op de 100.000 Amerikanen in deze leeftijdsgroepen stierven in 2016 aan een overdosis.

Chemische opiaten zoals fentanyl – 50 keer zo sterk als heroïne – zijn aan een opmars bezig. Het aantal mensen dat omkwam door een overdosis hiervan steeg in 2016 van 2,6 naar 3,1 op de 100.000.

Sinds de eeuwwisseling kampen de VS met opeenvolgende en elkaar overlappende epidemieën van verslavingen aan pijnstillers en heroïne.

Uit de eerste voorlopige cijfers over 2017 blijkt volgens de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC, dat de epidemie dit jaar een nog hogere tol zal eisen. Daarmee zal volgens Robert Anderson, directeur van de afdeling sterftecijfers van het National Center for Health Statistics, een verontrustende trend worden ingezet. „Meer dan twee achtereenvolgende jaren in dalende levensverwachting hebben we niet meer gezien sinds de Spaanse Griep – honderd jaar geleden”, aldus Anderson tegen The Guardian.

De VS slagen er niet in de opiatencrisis de baas te worden. In oktober verklaarde Trump deze tot een „nationale gezondheidscrisis”, maar extra fondsen stelde hij niet ter beschikking. In december 2016, nog onder de regering Obama, trok het Congres een miljard dollar uit.

Er kwam ook goed nieuws voor Amerikanen uit de nieuwe sterftecijfers: het aantal mensen dat stierf aan hartkwalen, kanker en luchtwegaandoeningen was in 2016 iets lager dan het jaar daarvoor.

Lees ook de reportage die redacteur Maartje Somers eerder dit jaar maakte: Heroïne spuiten in de auto, met je kleinkind op de achterbank