‘Voor mij is dit het ultieme literaire schilderij’

‘Toen ik rond mijn zestiende serieus literatuur voor volwassenen ging lezen, was mijn eerste grote liefde Samuel Beckett. Dat uitzichtloze, die wrange toon waarom ik tegelijk zo vaak moest lachen, het heeft me heel lang geobsedeerd. In de biografieën van Beckett die ik ook las, ontdekte ik al snel de namen van Geer en Bram van Velde en Henri Hayden, schilders met wie Beckett innig bevriend raakte en over wie hij ook mooi schreef.

„Tot mijn verbazing zag ik op een dag bij Christie’s een schilderij van Henri Hayden. Het kostte niet vele tonnen, zoals ik had verwacht, maar werd geveild voor een voor mij heel redelijk bedrag. In het doek zat een klein scheurtje, dat heb ik laten restaureren. Sindsdien weet ik niet alleen over Beckett maar ook over Henry Hayden alles wat er maar te weten is. Soms kom ik ook wel andere schilderijen van hem tegen, maar die zijn dan altijd onbetaalbaar. In 2011 werd er nog een schilderij voor ruim 650.000 dollar geveild. Gelukkig heb ik nu deze, een soort late Renoir, uit zijn overgangsperiode, toen Hayden een beetje was uitgekeken op het kubisme waarmee hij beroemd werd en nog niet de uitgestrekte landschappen in Bretagne had ontdekt die in het Verenigd Koninkrijk zo geliefd zouden worden.

„Uit een boekje in de bibliotheek van het Stedelijk Museum in Amsterdam weet ik dat Hayden ook een schilderij van een jongetje met een hondje heeft gemaakt, in dezelfde stijl als het mijne. Dat was omstreeks 1934, dus dit zal vast zijn zusje zijn. Ook vond ik dat Willem Sandberg rond 1950 een tentoonstelling in het Stedelijk inrichtte met de vijftig belangrijkste schilders uit de laatste halve eeuw. Hayden hoorde daar toen nog bij.

„In de Tweede Wereldoorlog was Hayden lang de naaste buurman van Samuel Beckett in de Vaucluse. Hayden was als Jood in de Vaucluse ondergedoken en Beckett als voormalig verzetsman. In de late oorlogsjaren zagen zij elkaar dagelijks en voerden ze tijdens het schaken lange gesprekken. Die conversaties zouden een inspiratie geweest kunnen zijn voor de slapstick in Wachten op Godot. Misschien heeft de schilder wel model gestaan voor Vladimir of Estragon, een van de twee landlopers uit het stuk. Voor mij is dit het ultieme literaire schilderij.”