Bij de slag om de Iraakse stad Mosul, tussen oktober vorig jaar en afgelopen juli, zijn tussen de 9.000 en 11.000 burgers om het leven gekomen. Dat staat in een woensdag gepubliceerd onderzoek van persbureau AP. Het door AP genoemde dodental is ongeveer tien keer hoger dan het aantal dat de Iraakse regering, de coalitie onder leiding van de Verenigde Staten of terreurbeweging Islamitische Staat (IS) opgeven.
AP heeft bij het samenstellen van het dodental gebruikgemaakt van de administratie van mortuaria in Mosul. Ook baseert het persbureau zich op databanken van enkele Niet-Gouvernementele Organisaties (ngo’s).
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/06/data16133167-c117ab2.jpg)
Eenderde (3.200) van de ongeveer 10.000 burgerdoden viel bij bombardementen en beschietingen van het Iraakse leger of één van de landen in de coalitie die de Iraakse regering ondersteunde. Ook Nederland heeft een bijdrage geleverd aan de strijd om de door IS bezette stad. Officieel erkent de coalitie volgens AP maar 326 burgerdoden. De Iraakse premier Haider el-Abadi houdt het op 1.260 dodelijke burgerslachtoffers.
‘Laatste geweldsuitspatting’
IS heeft volgens AP ook ongeveer drieduizend burgerdoden veroorzaakt. Dat gebeurde voornamelijk in de “laatste geweldsuitspatting” van de IS-terroristen, schrijft AP. Van het laatste deel van de 10.000 gedode burgers is niet te bepalen door wiens toedoen zij zijn omgekomen.
Mosul kwam in het voorjaar van 2014 in handen van IS, nadat de terreurgroep binnen enkele dagen tienduizenden politieagenten en soldaten van het Iraakse leger verjoeg. Zeker de helft van de ongeveer een miljoen inwoners besloten de stad daarop te ontvluchten. Onduidelijk was hoeveel inwoners Mosul in de laatste maanden onder IS-bewind nog had.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/01/2701ihnmosul8.jpg)
In de laatste maanden van vorig jaar begon het Iraakse leger, geholpen door Koerdische Peshmerga-strijders een offensief om de stad terug te winnen. In enkele maanden slaagden de troepen erin de stad te omsingelen, waarna aan het begin van dit jaar het stadsdeel ten oosten van de rivier werd bevrijd. Zes maanden later volgde ook de westelijke helft.
Afzwaaier
Bij die bevrijding werden het leger en de Peshmerga bijgestaan door een coalitie geleid door de Verenigde Staten, die IS-doelwitten in en rondom Mosul vanuit de lucht onder vuur nam. Lang niet altijd werd doel getroffen: in maart besloot de coalitie de bombardementen tijdelijk te staken nadat door een afzwaaier meer dan honderd burgers omkwamen.
Over hoeveel doden precies zijn gevallen bij de slag om Mosul verschillen de lezingen. De coalitie zelf hield het, zoals gezegd, op iets minder dan 350. In een verslag van november hielden de Verenigde Naties het iets meer dan 2.500. Ongeveer eenderde daarvan stierf volgens de VN als gevolg van executies door IS.