EU-landen en de Israëlische premier Netanyahu stevenden deze maandagmorgen af op een harde confrontatie over de status van Jeruzalem. Waar Netanyahu, op officieel bezoek in Brussel, stelde dat de EU net als de Amerikaanse president Trump „de realiteit moet erkennen”, hekelden Europese leiders nogmaals het Amerikaanse besluit om zijn ambassade te verplaatsen naar Jeruzalem.
Dit is „gevaarlijk voor vrede”, zei de Franse president Macron zondag na een gesprek met Netanyahu in Parijs. „Op de korte termijn dient dit niet de zaak van Israëls veiligheid en van de Israëliërs zelf.”
De Israëlische premier zei maandagmorgen juist te verwachten dat „de meeste Europese landen in de toekomst hun ambassade zullen verplaatsen naar Jeruzalem en als Israëls hoofdstad zullen erkennen.” Tijdens zijn bezoek aan Frankrijk had hij gezegd: „Parijs is de hoofdstad van Frankrijk, Jeruzalem is de hoofdstad van Israël. Ik denk dat hoe sneller de Palestijnen deze realiteit onder ogen zien, des te sneller we naar vrede kunnen gaan.”
Netanyahu suggereerde dat de VS binnenkort met een vredesplan komen. Maar EU-buitenlandchef Mogherini had vorige week al gewaarschuwd dat het unilaterale besluit van Trump om de hoofdstad te verplaatsen, „de potentiële rol die de Verenigde Staten in de regio zouden kunnen spelen, kan verminderen en meer verwarring kan scheppen”.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/12/data22696279-f76337.jpg)
De Franse minister van Buitenlandse Zaken Le Drian wees erop dat Washington al maanden schermt met een vredesvoorstel. „Misschien moet de Europese Unie het initiatief nemen.” Zijn Belgische collega Reynders zei dat de EU als grootste donor aan de Palestijnen en een belangrijke partner van Israël „een bijzondere rol te spelen heeft”. Lang leek de internationale consensus dat alleen via onderhandelingen afspraken kunnen worden gemaakt over Jeruzalem.
Netanyahu verweet de EU een dubbele standaard: het Amerikaanse besluit veroordelen, maar niets zeggen over „raketbeschietingen op Israël en de verschrikkelijke hetze tegen ons”. Het is voor het eerst in 22 jaar dat een Israëlische premier een officieel bezoek aan Brussel brengt.
De Palestijnse leider Abbas heeft een gepland gesprek later deze maand met de Amerikaanse vice-president Pence afgezegd. Volgens Abbas heeft Trump met zijn ambassadebesluit de VS gediskwalificeerd als bemiddelaar.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/12/france-israel-diplomacy_22855303.jpg)
De Arabische Liga kwam zaterdagnacht in een spoedzitting bijeen en noemde het Amerikaanse besluit een schending van het internationale recht die door de VN-Veiligheidsraad veroordeeld zou moeten worden.
Afgelopen weekeinde zijn in Rabat, Istanbul, Beiroet en Jakarta duizenden mensen de straat opgegaan uit protest tegen het besluit van Trump. In de Palestijnse gebieden is het al dagenlang onrustig. In de Gazastrook werden vier Palestijnen gedood en vielen honderden gewonden na Israelische represailles wegens het afschieten van raketten. In Jeruzalem verwondde een Palestijn een beveiliger met messteken.