Jan van de Ven: ‘maar’ 1 miljard zou hem chagrijnig maken
Door de drukte rond PO in Actie moet Jan van de Ven (36) af en toe verstek laten gaan op basisschool de Josefschool in Overloon, waar hij lesgeeft aan een schakelklas voor asielzoekerskinderen. „Hij probeert dat zo veel mogelijk te beperken”, vertelt collega Inge Wellesen, „maar soms kan het niet anders.” Dan springen collega’s bij, of hij huurt zelf een collega in. „Dat betaalt hij dan uit eigen zak.”
Ze wil maar zeggen: Van de Ven heeft hart voor de zaak. „Jan heeft een sterk rechtvaardigheidsgevoel”, zegt vriend Joris Gerritsen. „Het salarisverschil met het voortgezet onderwijs ziet hij als onrecht. Hij vindt écht dat het beter moet en daarom komt hij in actie – niet om zich te profileren.”
Van de Ven begon als een van de eersten over dat salarisverschil, in februari in een opiniestuk in De Limburger. Naar aanleiding van dat stuk richtte leerkracht Paul de Brouwer een Facebookgroep op: PO in Actie. De Ven en Thijs Roovers werden woordvoerders. Ze professionaliseerden snel, vorige week maakten ze bekend een vakbond op te richten.
De rol van actievoerder past De Ven goed, zegt zijn omgeving. Hij is maatschappelijk geïnteresseerd, praat haast van nature in oneliners en is altijd in voor een pittige discussie – waar hij dan vol ingaat. Verkoopmanager zou hij niet kunnen worden, denkt jeugdvriend Maurice Gilisen. „Hij wil nuttig zijn voor de wereld. Hij gelooft in verandering en verbetering.”
Op het gymnasium in Venray was Van de Ven zo’n leerling die geliefd was bij leraren, omdat hij nooit genoegen nam met een antwoord. Maar een passie voor onderwijs zat er toen nog niet in. Hij studeerde een tijdje geschiedenis en politicologie – zonder af te studeren, hoewel politicologie hem goed paste. Het werd de pabo. Het bleek een goede zet – maar alléén voor de klas staan is voor hem nooit genoeg geweest. Altijd deed hij projecten ernaast, op het gebied van onderwijsvernieuwing bijvoorbeeld. En hij schreef columns voor regionale kranten. „Jan wil overal iets nieuws inbrengen”, zegt zijn vader. „Hij vraagt zich altijd af wat hij beter kan doen, op een andere manier dan de gevestigde orde van hem verwacht.”
Sinds 2015 is Van de Ven Provinciaal Statenlid voor D66 Limburg. Politiek bedrijft hij zoals hij voor de klas staat, zegt fractievoorzitter Leon Vaessen: prikkelend en open. „Ik denk weleens dat hij stiekem liever een oppositierol zou hebben; dan heb je meer de mogelijkheid om vrij te schieten.”
Van de Ven gaat er prat op dat hij zelf ‘met zijn poten in de klei’ staat. „Hij geeft af op mensen die niets met het primair onderwijs te maken hebben, maar toch grote beslissingen maken”, zegt partner Loes Kersten, met wie hij twee dochters heeft. „Hij voelt een grote verantwoordelijkheid naar de achterban.”
Van verliezen of compromissen houdt Van de Ven niet. „Als we een spelletje speelden”, zegt zijn vader, „probeerde hij de spelregels zo aan te passen dat hij er goed mee weg kwam.” Je kunt beter met hem aan de bar zitten dan aan de onderhandelingstafel, denkt vriend Gerritsen. „Als Jan bij Slob wegloopt met 1 miljard in plaats van 1,4, zoals ze eisen, dan is hij chagrijnig. Dan zal het voor hem voelen alsof hij de wedstrijd verloren heeft.”
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/12/data22851301-7b2754.jpg)
Thijs Roovers: laatbloeier die zich zorgen maakt
Toen basisschoolleraren onlangs minister Arie Slob ontmoetten in de Afas Live in Amsterdam, gaf Thijs Roovers (39) ’s ochtends eerst les aan zijn groep 4 op de Amsterdamse Leonardo da Vincischool. Daarna ging hij naar de ontmoeting met Slob. Daarna naar Meetup020, een onderwijsbijeenkomst die hij mede organiseert. En daarna naar het tv-programma Pauw, waar hij met Slob en medestrijder Jan van de Ven aan tafel zat om te praten over de problemen in het basisonderwijs. „Dat is Thijs”, zegt zijn collega René Stoeten. „Een bijter. Hij steekt heel veel energie in PO in Actie, omdat hij zich oprecht zorgen maakt om het basisonderwijs.”
Thijs Roovers is een laatbloeier, zegt vriend en neef Joost van Deelen. Het duurde even voordat hij zijn passie vond. Na de middelbare school had hij allerlei baantjes. Op zijn 24ste solliciteerde hij als matroos bij een tweemastklipper. Schipper Jeroen van Deutekom nam hem aan: Roovers was een enthousiaste jongen en het klikte. „Al had hij volgens mij geen idee waar hij aan begon. Hij dacht dat hij als barman op een soort bejaardencruise terechtkwam.”
De zeilboot werd voornamelijk door schoolklassen gehuurd. Ze voeren rond het IJsselmeer en de Waddenzee. In zo’n week creëer je een band met de groep, zegt Van Deutekom, die het schip een jaar lang met Roovers bemande. „Thijs wist kinderen te enthousiasmeren. Hij maakte grapjes, bedacht spelletjes, speelde gitaar.”
Na dat jaar met kinderen besloot Roovers naar de pabo te gaan. Hij ging samenwonen in Amsterdam, trouwde en kreeg een zoon. Na een paar jaar liep het huwelijk spaak. „Toen kwam hij erachter dat hij zijn appartementje in Amsterdam met zijn salaris niet gefinancierd kon krijgen”, zegt jeugdvriend Sjaak Bouma. „Hij kon het als alleenstaande vader in een dure stad als Amsterdam moeilijk rooien.” Dat, zeggen vrienden, is een belangrijke drijfveer geweest om zich voor een beter salaris in te zetten.
Toen Jan van de Ven een opiniestuk schreef over het in zijn ogen onrechtvaardige salarisverschil met het voortgezet onderwijs, nam Roovers contact met hem op. Basisschoolleraar Paul de Brouwer, die de Facebookgroep PO in Actie oprichtte, vroeg hen vervolgens als woordvoerders op te treden. „Het leek me een goed koppel”, zegt hij. „Gedreven onderwijsmannen, activistisch in de goede zin van het woord. Ze roepen niet alleen wat, maar gaan er ook mee aan de slag.”
Roovers heeft er geen moeite mee de aandacht naar zich te trekken. Als kind was hij al extravert, zegt neef Van Deelen. Toch lijkt hij bedachtzamer dan Van de Ven, zeggen mensen die hen allebei kennen. „Jan is stelliger, Thijs zoekt meer de verbinding”, zegt De Brouwer. Rinda den Besten, voorzitter van de PO-Raad, de vereniging van schoolbesturen, noemt Roovers evenwichtiger. „Jan kan emotioneler zijn. Maar dat werkt complementair juist goed.”
Roovers en Van de Ven krijgen „heel veel energie van elkaar”, zegt De Brouwer. „Het kóst ook veel energie – dat zie je soms op tv aan hun gezichten. Maar ze zijn bereid hier ver voor te gaan.”