Reportage

‘Handjeklap’ centrale stad bezorgt Zuid knip in de Van Wou

Talk of the Town Het noordelijke gedeelte van de Van Woustraat in Amsterdam moet autovrij worden. Stadsdeel Zuid kan zich daar niet in vinden en geeft de regie over aan de centrale stad.

De Van Woustraat in De Pijp is qua verkeer een jungle; het noordelijk deel wordt autovrij, tegen de zin van het stadsdeel.
De Van Woustraat in De Pijp is qua verkeer een jungle; het noordelijk deel wordt autovrij, tegen de zin van het stadsdeel. Foto Olivier Middendorp

Wie weleens tijdens spitsuur over de Van Woustraat heeft gereden weet hoe verkeer soms in een jungle kan veranderen. Het wordt een, zoals ze dat noemen, ‘survival of the fittest’. Iedereen rijdt dwars door elkaar heen om het einde van de straat te bereiken: auto’s rijden over trambanen, fietsers over de rij- en trambanen, parkeerstroken en de stoep, daartussen rinkelt een tram, en aan beide zijden staan vaak vrachtwagens. De laatste jaren werd het alleen nog maar drukker. Het winkelaanbod groeide in de straat, en dus nam ook het aantal voetgangers toe.

Anderhalf jaar terug startte stadsdeel Zuid een onderzoek naar herinrichting; de werkzaamheden zouden begin 2018 starten. Maar deze week besloten ze de regie over herinrichting voor het noordelijke deel van de straat over te dragen aan de centrale stad.

De reden daarvoor is dat de gemeenteraad begin november besloot dat dit gedeelte – tussen de Ceintuurbaan en de Stadhouderskade – alleen toegankelijk wordt voor bestemmingsverkeer. Die motie werd destijds ingediend door de SP tijdens een raadsvergadering over de eventuele komst van de ondergrondse Willibrordusgarage in Zuid. De SP wilde alleen instemmen met de garage als de coalitie zou instemmen met een knip in de Van Wou. En zo geschiedde.

Stadsdeelvoorzitter Paul Slettenhaar (VVD) zegt het jammer te vinden dat zij een zorgvuldig proces van onderzoek hebben doorlopen dat door de centrale stad zomaar wordt afgedaan. „Ze hebben handjeklap gedaan op een heel ander dossier. Zonder zich te realiseren wat zo’n knip voor de rest van de stad betekent.”

Het stadsdeelbestuur wees een eerdere motie van GroenLinks voor een knip af en heeft er ook nooit onderzoek naar laten doen. Slettenhaar: „Je doet geen onderzoek naar iets dat je niet wilt. Het is altijd een doorgaande weg geweest, die ga je niet opeens afsluiten.” Volgens hem zijn alle partijen – bewoners, ondernemers – tijdens het inspraaktraject gehoord en was een knip geen optie. „Met dit plan zijn er nieuwe belanghebbenden. Met een knip moet al het doorgaande verkeer namelijk over de nieuwe Amsteldijk en komt er een eventuele toename van vrachtverkeer in woonwijken.”

Stadsdeel Zuid heeft geen zin om opnieuw dit onderzoeksproces in te gaan en geeft de regie over aan wethouder Pieter Litjens (VVD, Verkeer). Slettenhaar: „Het gaat sowieso vertraging opleveren.”

Toch zijn bewonersplatform ‘Bewoners van de Pijp’ en ondernemersvereniging Albert Cuyp (zo’n 360 leden) tevreden met de stand van zaken. Zij waren altijd al vóór een knip en meer voetgangersruimte. Ook hebben ze meer vertrouwen in de centrale stad. Bert van den Ende van ondernemersvereniging Albert Cuyp: „Ik ben overtuigd dat we mee kunnen praten over het nieuwe ontwerp van de straat.” Het liefst, zegt bewoner Gertrude van de Ven, zou ze zien dat de centrale stad de herinrichting van de héle straat overneemt, omdat het stadsdeel „er een potje van heeft gemaakt”.

Nu houdt het stadsdeel de regie over het gedeelte tussen de Tolstraat en de Ceintuurbaan, de verbouwing daarvan begint wel gewoon in 2018. De motivatie daarvoor is „om meer beschadiging en vertraging te voorkomen”, zegt stadsdeelvoorzitter Slettenhaar. „We zouden ook tegen het besluit van de stad kunnen ingaan, maar we lossen het zo op.” Wethouder Litjens vindt het ook goed dat het stadsdeel al begint met de herinrichting van het zuidelijke gedeelte. „De verwachting is dat er in 2018 een nieuw ontwerp vastgesteld kan worden voor het noordelijke gedeelte. De vroegst mogelijke start van de herinrichting zou begin 2019 zijn.” Ook de tramrails moeten vervangen worden – een andere reden waarom de centrale stad de verbouwing overneemt.

Dat de herinrichting nu langer gaat duren, vinden de bewoners- en ondernemingsvereniging niet erg. Van den Ende: „Als het maar beter wordt.” Iets minder jungle dus.