De speciale vriendschap die Britse politici denken te koesteren met het Witte Huis wordt in het twittertijdperk danig op de proef gesteld door Donald Trump. „Focus niet op mij, focus op het verwoestende Radicale Islamitische Terrorisme dat plaatsvindt in het Verenigd Koninkrijk. Met ons gaat het prima!”, aldus de Amerikaanse president, als reactie op een opmerking van de woordvoerder van premier Theresa May.
.@Theresa_May, don’t focus on me, focus on the destructive Radical Islamic Terrorism that is taking place within the United Kingdom. We are doing just fine!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 30 november 2017
De rel ontstond eveneens op Twitter. Trump retweette enkele berichten, met video’s, gepost door Jayda Fransen. De 31-jarige is leider van Britain First, een marginale, uiterst rechtse beweging. Mays woordvoerder zei dat „het verkeerd was van de president om dit te doen”. Trump reageerde als door een wesp gestoken.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/11/web_3011buimaytrump.jpg)
Woedende reacties
Het online-gedrag zorgde voor woedende reacties in het Verenigd Koninkrijk. Brendan Cox, weduwnaar van Jo Cox, het Lagerhuislid dat vorig jaar werd vermoord door een rechtse extremist, sprak de Amerikaanse president er op aan via zijn geliefde communicatiemedium. „U heeft elke dag een massale schietpartij in uw land, het aantal moorden ligt vele malen hoger dan in het Verenigd Koninkrijk, uw gezondheidszorg is een schande en u slaagt er niet in het Congres wetgeving aan te laten nemen terwijl u de meerderheid hebt. Daar zou ík op focussen”, schreef Cox, die gebruikmaakte van het besluit van Twitter langere berichten toe te staan.
You have a mass shooting every single day in your country, your murder rate is many times that of the UK, your healthcare system is a disgrace, you can’t pass anything through a congress that you control. I would focus on that. https://t.co/SNcqOZGvLQ
— Brendan Cox (@MrBrendanCox) 30 november 2017
Labourleider Jeremy Corbyn noemde Trumps acties „weerzinwekkend, gevaarlijk en een bedreiging voor ons land”.
May liet via haar woordvoerder weten dat Britain First een organisatie is die op geen enkele wijze aandacht verdient. „Britain First wil gemeenschappen verdelen met opruiende verhalen. Ze wakkeren angsten aan”, aldus de zegsman. Britten verwerpen de retoriek van uiterst rechts die haaks staat op de waarden van dit land, aldus de woordvoerder.
I hope our Government will condemn far-right retweets by Donald Trump. They are abhorrent, dangerous and a threat to our society.
— Jeremy Corbyn (@jeremycorbyn) 29 november 2017
Britain First is een splinterbeweging die voortkomt uit de British National Party (BNP), een partij die rond 2000 enig electoraal succes genoot. De afsplitsing is in 2011 opgericht door oud-leden van BNP, en is tegen migratie, tegen de islam, en vóór een traditioneel-christelijke samenleving. De intussen vertrokken oprichter was een Noord-Ierse anti-abortusactivist. De beweging, door de Britse kiescommissie geschrapt als politieke partij, kreeg enige aandacht met protesten, christelijke patrouilles door wijken waar veel migranten wonen.
Nederlands videoplatform
In de drie tweets van leider Jayda Fransen (nu circa 76.000 volgers) die Trump (43 miljoen volgers) retweette, is te zien hoe moslims en immigranten zogenaamd een gevaar zijn. Een van de filmpjes is afkomstig van het Nederlandse videoplatform Dumpert en toont hoe een jongen op krukken in elkaar geslagen wordt door een andere jongen. De dader is een moslimmigrant, oordeelt Fransen. De Nederlandse ambassade in Washington twitterde als reactie dat „feiten ertoe doen”, dat de dader in de video geboren en getogen is in Nederland en dat hij zijn straf heeft uitgezeten volgens Nederlands recht.
VIDEO: Muslim migrant beats up Dutch boy on crutches! pic.twitter.com/11LgbfFJDq
— Jayda Fransen (@JaydaBF) 28 november 2017
De Britse politiek neemt de zaak serieus. Deze donderdag stemde Kamervoorzitter John Bercow in met een verzoek de kwestie later op de dag in het Lagerhuis te behandelen. Bij Labour gaan stemmen op om de uitnodiging aan Trump om op staatsbezoek te komen in te trekken. Soortgelijke stemmen gingen ook al op toen Trump na een serie aanslagen de Londense burgemeester Sadiq Khan aanviel.
Het bezoek van Trump lijkt sindsdien op de lange baan geschoven. Het bezoek afblazen is niet aan de orde, aldus 10 Downing Street. Een uitnodiging aan de meest speciale Britse bondgenoot intrekken vindt May nog steeds te ondiplomatiek.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/anp-54396136.jpg)
Correctie: in een eerdere versie van dit stuk werd Brendan Cox abusievelijk aangeduid als de weduwe van Jo Cox (in plaats van weduwnaar).