Het leger van Zimbabwe heeft in de nacht van dinsdag op woensdag de staatsomroep ZBC overgenomen. Ondanks een nacht van groeiende onrust liet het leger weten dat “dit geen militaire machtsovername is”. President Robert Mugabe is volgens het leger in veiligheid, meldt persbureau AP. Onduidelijk is of Mugabe en zijn vrouw Grace in hechtenis van het leger zijn.
De militairen zeggen het gemunt te hebben op “criminelen om Mugabe heen”, die het land in economische moeilijkheden zouden hebben gebracht. Het leger pakte een aantal mensen op, onder wie minister van Financiën Ignatius Chombo. Chombo is lid van de partij van Mugabe en toonde onlangs zijn ambitie om de 93-jarige leider op te volgen als president.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/6737ae5b-2e49-4a37-bf8d-6ab5728df6df.jpg|//images.nrc.nl/e3MohIBJkyV9TvETV2GGqNbqs_s=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/6737ae5b-2e49-4a37-bf8d-6ab5728df6df.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/e0e8df39-e192-4a8d-a222-318e46eeaeed.jpg|//images.nrc.nl/o298Xo8b75LGXHFs7fP82iuadys=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/e0e8df39-e192-4a8d-a222-318e46eeaeed.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/68bffe00-4e5b-458f-8cad-eb326e54b87f.jpg|//images.nrc.nl/3enIX-6I6O_Gyh7CCfl0Tp3rsZ8=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/68bffe00-4e5b-458f-8cad-eb326e54b87f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/29994607-fec1-45b0-8ba2-0233ea339bcc.jpg|//images.nrc.nl/aVgldQn3qRga6MkBlJxWxLYgCTs=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/29994607-fec1-45b0-8ba2-0233ea339bcc.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/d1afa2aa-9ffd-4cfc-9c47-e2fb8c737589.jpg|//images.nrc.nl/HZeBsSMUyGJJm04D8RtvSd-0aZI=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/d1afa2aa-9ffd-4cfc-9c47-e2fb8c737589.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/6737ae5b-2e49-4a37-bf8d-6ab5728df6df.jpg|//images.nrc.nl/e3MohIBJkyV9TvETV2GGqNbqs_s=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/6737ae5b-2e49-4a37-bf8d-6ab5728df6df.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/e0e8df39-e192-4a8d-a222-318e46eeaeed.jpg|//images.nrc.nl/o298Xo8b75LGXHFs7fP82iuadys=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/e0e8df39-e192-4a8d-a222-318e46eeaeed.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/68bffe00-4e5b-458f-8cad-eb326e54b87f.jpg|//images.nrc.nl/3enIX-6I6O_Gyh7CCfl0Tp3rsZ8=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/68bffe00-4e5b-458f-8cad-eb326e54b87f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/29994607-fec1-45b0-8ba2-0233ea339bcc.jpg|//images.nrc.nl/aVgldQn3qRga6MkBlJxWxLYgCTs=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/29994607-fec1-45b0-8ba2-0233ea339bcc.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/d1afa2aa-9ffd-4cfc-9c47-e2fb8c737589.jpg|//images.nrc.nl/HZeBsSMUyGJJm04D8RtvSd-0aZI=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/d1afa2aa-9ffd-4cfc-9c47-e2fb8c737589.jpg)
“Zodra we onze missie hebben volbracht, verwachten we dat de situatie terug zal keren naar normaal”, zei een woordvoerder van het leger tijdens een televisietoespraak. Hij riep andere veiligheidstroepen op “samen te werken voor ons land” en waarschuwde dat “provocaties op een gepaste manier zullen worden beantwoord”.
Legervoertuigen op straat
Tijdens de nacht werden volgens AP zeker drie explosies gehoord in de hoofdstad Harare. Militaire voertuigen reden door de straten en blokkeerden de toegang tot het parlement en regeringsgebouwen. Reuters meldt dat Zimbabweanen zich woensdagmorgen richting pinautomaten haastten om hun spaargeld op te nemen.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/11/c6b6289a-068a-4f2b-899c-34aeefa8e3b6.jpg)
De actie van het leger komt amper een dag nadat generaal Constantine Chiwenga dreigde de macht over te nemen, om politieke spanningen over de opvolging van 93-jarige Mugabe tot bedaren te brengen. De partij van Mugabe, die sinds 1980 aan de macht is, beschuldigde hem daarop van verraad. Dinsdagmiddag leek een ingreep al aanstaande, toen verschillende tanks van het leger op weg waren naar Harare.
Onduidelijk waar Mugabe is
Mugabe heeft in de 37 jaar dat hij Zimbabwe leidde altijd kunnen rekenen op steun van het leger. Dat veranderde vorige week, toen hij zijn vicepresident Emmerson Mnangagwa ontsloeg. Het gerucht gaat dat Mugabe zijn echtgenote Grace naar voren wil schuiven als opvolger. Veel van zijn oude bondgenoten in het leger zijn daar tegen.
VolgenED_Mnangagwa ED Mnangagwa Today 15/11/17, we salute & applaud the bravery of our ZDF who decisively rejected desperate last minute concession… https://t.co/2htvL2qe5B
Chris Mutsvangwa, leider van een invloedrijke beweging van veteranen, noemde de legeringreep van woensdag “een bloedeloze bestraffing van groot machtsmisbruik”. Volgens Mutsvangwa is Zimbabwe momenteel een staat “die over de rand van de afgrond leunt” en wil het leger van het land weer “een oprechte democratie” maken. De beweging van Mutsvangwa is een trouwe bondgenoot van voormalig vicepresident Mnangagwa.
Ook de Beweging voor Democratische Verandering (MDC), de belangrijkste oppositiepartij in het Zimbabweaanse parlement, juicht de actie van het leger toe. Tegenover persbureau AP laat de partij weten te hopen dat de ingreep leidt tot “de oprichting van een stabiele, democratische en progressieve natiestaat”.
Onduidelijk is op dit moment waar Mugabe en zijn echtgenote Grace verblijven. „Hun veiligheid is gegarandeerd”, liet het leger weten. „We willen overduidelijk maken dat dit geen militaire machtsovername is”, aldus de legerverklaring.
420 Nederlanders
Voor het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waren de gebeurtenissen woensdag aanleiding om de ambassade in Harare voor publiek te sluiten. Een woordvoerder meldt aan persbureau ANP dat het gebouw minimaal bezet is. Volgens Buitenlandse Zaken zitten er op dit moment minstens 420 Nederlanders in Zimbabwe.