Trump in problemen door arrestaties in FBI-onderzoek

Na maanden van stilte heeft het Rusland-onderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller een spectaculaire wending genomen. Trumps voormalige campagneleider Paul Manafort en diens rechterhand Rick Gates zijn maandag ingerekend door de FBI. Ook blijkt Trumps oud-adviseur George Papadopoulos tegen de FBI gelogen te hebben over zijn contacten met Rusland tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Die contacten blijken veel inniger dan hij tot nu toe had toegegeven.

De beide zaken duiden op grote problemen voor president Donald Trump. Mueller onderzoekt de betrokkenheid van Rusland bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Volgens Amerikaanse inlichtingendiensten won Trump die dankzij Russische beïnvloeding. Trump ontkent dat. Mueller laat nu zien dat hij zich niet richt op kleine spelers, maar op de top van Trumps entourage.

Lobbywerk voor Oekraïne

Paul Manafort was campagneleider tussen maart en augustus 2016, woont in de Trump Tower en geldt als vertrouweling van Trump. Manafort verrichtte jarenlang lobbywerk voor de toenmalige Oekraïense regering van Viktor Janoekovitsj. Hij zette zijn werk in Oekraïne voort tot zeker 2016, toen hij voorzitter van Trumps campagneteam werd. Hij meldde dat niet.

Mueller laat nu zien dat hij zich niet richt op kleine spelers, maar op de top van Trumps entourage

Manafort zette zeker 75 miljoen dollar op buitenlandse bankrekeningen, en waste 18 miljoen dollar wit. Hij gaf dat contant uit aan een „luxueuze levensstijl” met vastgoed, dure pakken, auto’s en tapijten. Manafort en Gates zeiden bij hun voorgeleiding dat ze onschuldig zijn. Ze hebben nu huisarrest. Ze worden beschuldigd van twaalf federale misdrijven, waaronder „samenspanning tegen de VS”, witwassen van geld en belastingontduiking.

De getuigenis van George Papadopoulos is waarschijnlijk nog gevaarlijker voor Trump. Papadopoulos adviseerde Trump over buitenlands beleid. In april 2016 meldde hij aan iemand in Trumps entourage (onduidelijk is aan wie) dat Rusland „vuiligheid” over Hillary Clinton had. „Ze hebben duizenden e-mails.” Papadopoulos had contact met iemand die hij „Poetins nichtje” noemde.

Twee maanden later ontmoette Trumps zoon Donald jr. in Trump Tower een Russische advocaat met banden met het Kremlin. Papadopoulos drong vaker bij het campagneteam aan op een ontmoeting tussen Trump en Poetin. Dit wees het team af omdat „iemand met een ondergeschikte rol” de contacten met Rusland zou moeten leggen, „om geen signalen te sturen”.

Lees ook: Trumps Rusland-affaire in tien vragen

De onthulling dwong Trumps woordvoerder Sarah Huckabee Sanders tot een ingewikkelde verklaring. Tijdens haar persconferentie maandag zei ze dat „niemand in een officiële rol” contact had gehad met Rusland. De „echte beïnvloeding” vond volgens haar plaats bij de Democraten. Het Witte Huis probeert de Democratische Partij nu met eigen beschuldigingen te betrekken in het Rusland-schandaal: Trump verdedigt zich niet, maar zoekt, zoals vaker, de aanval.

Manafort heeft niets meer te verliezen en kan zijn straf verlagen door mee te werken

De aanklacht tegen Manafort en Gates en de getuigenis van Papadopoulos maken twee zaken duidelijk. Ten eerste dat Mueller veel hoger in de pikorde rondom Trump spit dan algemeen werd aangenomen. Dat kan er op duiden dat hij probeert Manafort te laten getuigen tegen Trump. De gevonden bewijzen van fraude kunnen de basis vormen om een (lastiger te bewijzen) samenwerking met Rusland bloot te leggen. Dat is zorgelijk voor Trump. Manafort heeft niets meer te verliezen en kan zijn straf verlagen door mee te werken.

Ten tweede, en dat is misschien erger voor de president: George Papadopoulos werkt al samen met Mueller. Hij trok zijn eerdere verklaring in en spreekt openlijk. Muellers team noemt hem een „proactieve medewerker”. Dat duidt er volgens Amerikaanse juristen meestal op dat iemand volledig meewerkt, bijvoorbeeld door afluisterapparatuur te dragen. Papadopoulos werd op 27 juli gearresteerd op luchthaven Dulles, vlak nadat hij zijn Facebook-profiel met boodschappen naar Russische contactpersonen had gewist. Die arrestatie heeft Mueller maandenlang geheimgehouden, omdat Papadopoulos bereid was voor de onderzoekers te werken.

Het onderzoek van de voormalige FBI-directeur Robert Mueller is de vloek die Trump zichzelf toebracht. In mei van dit jaar ontsloeg hij FBI-directeur James Comey, die met een onderzoek naar Russische beïnvloeding bezig was. Daarop werd Robert Mueller (73) aangesteld als speciaal onderzoeker. Hij geniet bij beide partijen aanzien. Onder hem werkt de FBI grondiger dan bij Comey. Hij stelde een Grand Jury aan, nam bekende aanklagers in dienst en begon te werken als een schaduw-Ministerie van Justitie. In Washington wordt veel gespeculeerd op diens ontslag, ook door Trump zelf. Maar daarmee zou de president zichzelf waarschijnlijk alleen maar verder in de problemen brengen.