Handtekening CU hoort niet onder inhumaan regeerakkoord

„Over geld kun je compromissen sluiten, over principes niet”, zei Gert-Jan Segers een aantal maanden geleden. De eerste poging tot een kabinetssamenwerking tussen ChristenUnie (CU) en D66 was toen net mislukt. Al ging dat destijds over medisch-ethische kwesties, op dit moment rest de vraag wat er van dat sentiment over is gebleven. Met name wat betreft asiel en migratie.

Compromissen die een regeerakkoord opbouwen, vormen de kracht van onze democratie; een continue poging om zo veel mogelijk partijen voldoende te geven van wat ze nodig hebben. Vaak werkt dat goed, al is nooit iedereen tevreden. Dat laat onverlet dat er in alle onderwerpen een punt komt waar partijen moeten zeggen: tot hier en niet verder. Dat punt is de CU bij het opstellen van het regeerakkoord voorbij gegaan.

Ik vraag me af sinds wanneer mensenrechten tot wisselgeld verworden zijn

Wat betreft asiel en migratie is ‘het redelijke midden’ al jarenlang niet redelijk, noch bevindt zij zich meer in het midden.

Het doorgaans apolitieke en zeer voorzichtige Vluchtelingenwerk Nederland beschrijft dit regeerakkoord als „spijkerhard”, en klaagt dat het „afweren en uitsluiten van vluchtelingen” centraal staat. De Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland (VAJN) spreekt van „een ondoordachte maatregel met negatieve effecten voor zowel asielzoekers als voor de overheid”. Karin Geuijen, onderzoeker vluchtelingenbeleid bij de Universiteit Utrecht, spreekt van „een voortzetting en verdere intensivering van niet-effectief beleid”. En zelfs een niet bepaald links te noemen instituut zoals Clingendael klaagt over de „assumpties” en „schijnzekerheid” in dit plan.

De afgelopen jaren streed de CU voor het verruimen van het kinderpardon. Voor eerlijke behandeling van uitgeprocedeerden. Voor meer rechten voor zowel asielzoekers als statushouders. En ik streed met hen. Wij hebben in kleine kamers op het Binnenhof overlegd – al dan niet met andere partijen erbij – over beter beleid. Wij hebben met Kamerleden van de ChristenUnie in de koude Vluchtkerk zij aan zij gestaan met uitgeprocedeerden, terwijl het buiten sneeuwde. En we hebben door het hekwerk van de vreemdelingendetentie in Schiphol naar met metershoog gaas omheinde speeltuinen gestaard terwijl de zon scheen.

Lees ook het interview met Carola Schouten. Zij onderhandelde namens de ChristenUnie over het nieuwe kabinet: „Emoties hebben ons verder gebracht.”

Voor een partij die zich – recentelijk weer – zo stellig beroept op politiek uitdragen ‘in Jezus’ naam’, kan het ook niet anders. Een partij die de christelijke politiek claimt, legt voor zichzelf de lat bewust en nadrukkelijk hoog. Daarbij: de Bijbel kent geen enkele nuance waar het gaat om het verwelkomen van en zorg dragen voor vreemdelingen. Dat is een heilige verplichting.

Toen deze week het regeerakkoord uitkwam – met een werkelijk ontluisterende asielparagraaf – was mijn verbazing dan ook groot over de reactie van de achterban van de CU. Of, beter gezegd, het gebrek aan een reactie; de onrust blijft uit.

Waar vijf jaar geleden het regeerakkoord tussen PvdA en VVD leidde tot het opstappen bij de PvdA van partijprominenten en zelfs Kamerleden, sluiten de rijen binnen de CU zich als de Rode Zee om het leger van de farao. „Dit was het hoogst haalbare, al doet het pijn”, is de teneur. En ook het burgemeester-in-oorlogstijd-argument „zonder ons was het nog veel erger geweest”. Onbegrijpelijke argumenten als men de stelling van Segers – over principes waar geen compromissen over te sluiten vallen – ook maar enigszins serieus neemt.

Te midden van alle loftuitingen dat de CU zo goed onderhandeld heeft, kan ik niet anders dan me afvragen sinds wanneer mensenrechten tot wisselgeld verworden zijn.

Het afnemen van de rechtsbijstand voor asielzoekers in hun asielprocedure (wat zal leiden tot veel meer onterechte afwijzingen, en dus veel meer en langere bezwaarprocedures). De bereidheid om bona fide vluchtelingen uit te zetten naar ‘veilige’ derde landen (waar nu al 89 procent van alle vluchtelingen zitten). Het actief meewerken aan door het vorige kabinet ingezette uitzettingsbeleid van in Nederland gewortelde kinderen (het ernstig mislukte ‘kinderpardon’). Deze drie punten zouden stuk voor stuk al breekpunten moeten zijn geweest. Als geheel zijn ze dat al helemaal.

Maar nu dreigen deze maatregelen onderdeel van een regeerakkoord te worden waar straks de CU haar handtekening onder gaat zetten. Onbegrijpelijk.

Wie politiek bedrijft in de naam van Jezus, legt de lat heel hoog voor zichzelf. De maatregelen worden dan – letterlijk – in Jezus’ naam uitgevoerd.

In Jezus’ naam kinderen uitzetten naar landen waar ze nooit hebben gewoond? In Jezus’ naam asielzoekers de toegang tot een advocaat ontzeggen? In Jezus’ naam mensen die oorlog zijn ontvlucht terug sturen naar een ‘veilig’ land in de regio?

De ChristenUnie moet óf haar naam, óf het regeerakkoord wijzigen. Samen zijn ze heiligschennis.

Lees ook onze reconstructie van de formatie van Rutte III: Een klein wonder is het wel.