Ishmael L. Bacchus (66)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart1.jpg|//images.nrc.nl/dY6hOG8lVOkMPLU2-ViCwN4w_VU=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart1.jpg)
Ishmael L. Bacchus (66), voormalig politicus, nu pensionado, drinkt een biertje voor zijn huis, nabij het Princess Juliana Airport. Hij woont al 33 jaar op Sint-Maarten en weet wat orkanen kunnen aanrichten. Toen Irma over het eiland raasde, schuilde hij bij zijn buurman die een huis van beton heeft. “We hoorden een onvoorstelbaar kabaal. Onze oren deden pijn door de druk van de orkaan. Vergelijkbaar met het gevoel dat je kan hebben als je daalt met een vliegtuig.”
Zijn eigen huis, dat in aanbouw is, is niet zwaar getroffen door Irma. “Ironisch gezien hebben dieven de ramen, deuren en andere bouwmaterialen gejat vlak na de orkaan. De schade is zo’n 33.000 dollar.” Hoe hij de toekomst ziet? “De eerste negentig dagen na de orkaan zullen gekenmerkt worden door lijden en depressies. Irma was tien keer erger dan Luis [in 1995, red.]. De wederopbouw zal dan ook tien keer langer duren. We moeten erop toezien dat het geld naar de bevolking gaat en niet in de broekzakken van politici verdwijnt.”
Anita Gumbs (60)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart6b.jpg|//images.nrc.nl/CfrnEGjma4yLjM3ihrS_-LtAyXE=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart6b.jpg)
Anita Gumbs (60) zit voor haar dichtgetimmerde woning. Ze heeft geen werk meer. Ze werkte in verschillende winkels, die zijn nu kapot. Sindsdien wordt ze onderhouden door haar vijf kinderen. Door Irma is ze “alles” kwijtgeraakt. “Het hele huis is kapot. Het dak is beschadigd. Er is waterschade. We hebben alles dicht moeten timmeren.”
Op het moment van de storm was ze bij haar zoon thuis. Toen ze terug kwam zag ze dat alles kapot was. Toch blijft ze iedere dag voor haar woning zitten om iedereen te begroeten, zoals ze dat altijd al deed. De toekomst? “God discrimineert niet. Iedereen is getroffen. Jong en oud. Arm en rijk. We zullen samen moeten werken om er samen bovenop te komen. Dat zal lang duren. Maar eenheid zorgt voor herstel.”
Ebony Miller (33) en Kingston Amir Miller (2)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart3.jpg|//images.nrc.nl/1UHyXJJCnFqEyxIF_rmpeLcsWMU=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart3.jpg)
Vóór Irma was Ebony Miller (33) stripper. Nu is de stripclub kapot, dus heeft ze geen werk meer. Ze verzamelt paspoppen uit verwoeste winkels, schildert deze over en verkoopt ze. Ze heeft relatief weinig materiële schade door Irma. Haar huis heeft kapotte ramen en wat gaten in het dak. Vooral het feit dat ze werkloos is en een zoontje van twee jaar oud heeft, maakt het leven lastig. Hoe ze de toekomst ziet? “Je moet vindingrijk zijn, je ideeën aanpassen. Waar werk verdwijnt, komt nieuw werk voor in de plaats.”
Benjamin Langer (33) en Georgia Allen (30)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart8b.jpg|//images.nrc.nl/xrYTlNoAis2wPrxDdoBTHCh87sQ=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart8b.jpg)
Benjamin Langer (33) en Georgia Allen (30) werkten beiden bij het ‘Love Hotel’. Dit hotel is compleet weggevaagd, maar behalve hun baan zijn ze bijna niets kwijtgeraakt. “Ons huis is goed gebouwd en behalve het feit dat we nu geen stroom of stromend water hebben, hebben we geen schade.” Op het moment van de storm waren ze thuis. “Wat ons opviel was het onrustbarende, zware en harde geluid dat Irma maakte. Het huis trilde ervan en onze oren piepten. We zijn onder de tafel gekropen en hebben gewacht tot Irma voorbij was.” Het stel vindt het jammer dat sommige mensen het eiland zijn ontvlucht. “Ze hadden misschien beter hier kunnen blijven om te helpen met de wederopbouw. Vele handen maken licht werk.
“Tijd heelt alle wonden en dat is het enige wat Sint-Maarten nodig heeft: tijd. Gebouwen zullen herbouwd worden, banen zullen terugkomen en toeristen zullen geleidelijk aan weer terug komen naar ons mooie eiland.”
Elie Lee (68)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart7b.jpg|//images.nrc.nl/xS8kIgkq-W-3vxJBMI7KH6JGexE=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart7b.jpg)
Elie Lee (68) zit met zijn hond voor een enorm gat in zijn woning. Vroeger was hij aannemer, bouwde hij huizen, nu is hij gepensioneerd. Irma richtte een ravage aan in zijn huis. “Het dak ligt eraf, er is veel waterschade. En er is een enorm gat ontstaan door een aardverschuiving onder de fundering. Ik heb geen geld om alles te herbouwen.” Op het moment van de storm zat hij op de bovenverdieping van zijn woning. Toen het dak eraf vloog, is hij naar beneden gevlucht. Toen zag hij het gat. Lee denkt dat de wederopbouw minstens tien jaar zal duren. “Guest houses zijn kapot. Hotels zijn kapot. Huizen zijn kapot. Over een maand of zeven zijn die weer zo goed als de oude. Al zijn de toeristen en de banen er dan nog niet. Ik geef het tien jaar.”
Thomas Zimmerman (61)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart2.jpg|//images.nrc.nl/nm_5J5ICtbK34_d-ytmDhzP8u3w=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart2.jpg)
De Duitse Thomas Zimmerman (61) zit voor zijn aan wal geraakte boot. Hij is zeeman en muzikant. Hij speelt bas en hij zingt. “Maar veel kroegen zijn dicht dus veel spelen zit er niet in.” Gelukkig is hij wel handig. “Dat krijg je als je je hele leven op zee doorbrengt. Ik ga wel wat klussen her en der. Er is genoeg te repareren.” Toen de orkaan over het eiland raasde, zat hij op zijn schip met zijn twee katten. Het schip had dankzij zijn vier grote ankers vier stormen getrotseerd. Maar dit keer was het anders. Alle ankers gingen kapot en Irma nam het schip mee aan wal. “Het was nog ‘een geluk’ dat een groot betonblok het schip tegenhield zodat het niet op de kop viel.” Hij is één van de masten kwijtgeraakt en heeft geen geld om alles weer op te knappen.
Zimmerman is hoopvol over de toekomst. “De mensen zijn sterk en positief. Maar het geld zal via de juiste kanalen op de juiste plekken terecht moeten komen.”
Het toerisme zal zeker een jaar, of langer, stilliggen, denkt hij. “En de werkgelegenheid heeft een flinke klap gekregen. Armoede is daarom een groot probleem. Politici zullen ervoor moeten zorgen dat de kwetsbare groepen goede ondersteuning krijgen. Anders krijg je praktijken zoals de week na Irma (diefstal en plunderingen, red.).”
Scacy-Ann Ashmead (41)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart4.jpg|//images.nrc.nl/JIHpk95yEW_cIbajTHjWnF2Ycps=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart4.jpg)
Scacy-Ann Ashmead (41) werkt als beveiliger in hotels. Ze is een van de weinigen die nog werk heeft. Ze heeft drie kinderen en draaide eerst 12- tot 14 uurs-diensten. Nu zijn het er nog “maar” 8 op een dag. Tijdens Irma schuilde ze bij mensen in de buurt die een betonnen huis hebben. “Vooral het geluid van Irma was angstaanjagend. Het was een diepe brul. Dat hadden we nog nooit eerder bij een orkaan gehoord.” Op de waterschade en kapotte ramen na, valt de schade aan haar huis mee, zegt ze. Wel is het grote probleem, waar veel mensen last van hebben, dat ze niet verzekerd is tegen orkaanschade. Vooral nu ze minder uren draait kan ze nog niets repareren.
De toekomst van Sint-Maarten ziet ze somber in. “Vooral de mensen die niet veel geld hebben, die niet verzekerd zijn en die hun baan kwijt zijn, zullen het de komende jaren ontzettend moeilijk krijgen. Hotels zijn volledig verwoest. Die hotels zijn vaak verzekerd maar hun werknemers vaak niet. Het zal nog jaren duren voordat er weer fatsoenlijke banen voor deze mensen zullen komen.”
Cecilia Henry (41) en Arsenio Barismendy Henry (43)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart5.jpg|//images.nrc.nl/tcxaZplViwh0z14dmGVXQ2-V1dk=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/09/web_0210webmaart5.jpg)
Cecilia Henry (41) en Arsenio Barismendy Henry (43) staan voor hun woonwagen. Zij werkte onder meer bij een casino en een supermarkt. Die zijn allemaal kapot, dus ze heeft geen werk meer. Hij werkt nog steeds bij een transportbedrijfje. Omdat veel winkels kapot zijn, zijn er nu ook minder goederen te transporteren. Hij heeft dus minder werk.
Tijdens de storm schuilde Arsenio bij familie. Cecilia zat iets verderop in het Hilton Hotel samen met andere mensen die erheen waren gevlucht. Ze had beter thuis kunnen blijven, vertelt ze. “Het hele hotel is weggeblazen. De ramen eruit. De daken eraf. Alles kapot.” Met enkele tientallen bewoners zaten ze onder een tafel op de begane grond. “Gelukkig bleef iedereen ongedeerd.” Eenmaal thuis aangekomen bleek hun hele woning onder water te staan. “Omdat het een woonwagen is, hebben we vrijwel geen structurele schade. Alleen alle elektronica konden we weggooien.”
Volgens het stel is het leven nog altijd beter dan in Santo Domingo, de hoofdstad van de Dominicaanse Republiek waar ze oorspronkelijk vandaan komen. “Daar word je doorgeschoten om niets.” De droom van een groter huis zullen ze even moeten uitstellen. “Maar ieder land heeft zo z’n problemen, waarom zouden we weggaan?”