Mijn nieuws Podcasts Digitale krant
Terug naar de krant

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Deze Apple-vinding kan belangrijker zijn dan de nieuwe iPhone

Bijna tegelijk met het uitkomen van de nieuwe iPhone voegt Apple met het nieuwe besturingssysteem iOS 11 augmented reality toe aan alle recente iPhones . Ook Googles Android krijgt ‘AR’ voor de massa.

Er staat een Tesla in de kamer.
Er staat een Tesla in de kamer. Marc Hijink

Je kijkt op je telefoon. Er danst een robot door de kamer, er loopt een zombie over straat en er staat een Tesla op de oprit. Welkom in de wereld die niet bestaat, waarin je een 3D-tekening maakt in de lucht en je woorden letterlijk in de ruimte blijven hangen nadat je ze uitspreekt.

Het is maar een kleine greep uit de augmented reality-programma’s die de laatste maanden gebouwd zijn met Apples ARKit, een gereedschap voor appontwikkelaars. iOS 11, het nieuwe besturingssysteem van de iPhone en iPad, krijgt er dankzij die techniek een reeks aansprekende apps bij.

Als dinsdagavond, Nederlandse tijd, de nieuwe iPhone geïntroduceerd wordt zal het vast oh’s en ah’s regenen, al was het maar om die verwachte aanschafprijs van zo’n duizend euro. Maar de ARKit is belangrijk en relevant voor een veel grotere groep gebruikers: binnenkort werkt augmented reality op elke iPhone 6S of nieuwer, en op alle recente iPads.

Augmented reality, wat was dat ook alweer? Met de techniek wordt je telefoon een venster waarmee je niet-bestaande elementen in de echte wereld ziet. Bekende voorbeelden zijn de aangeklede selfies van Snapchat of de filters in de Facebook Messenger-camera. Pokémon Go was augmented reality in een rudimentaire vorm. Het plaatste de virtuele beestjes niet in een 3D-ruimte, maar ‘pinde’ ze vast op een locatie via GPS. Simpel, en toch populair.

ARKit oogt realistischer. De telefoon analyseert de omgeving met behulp van camera, gyroscoop en accelerometer (bewegingsmeters) en berekent zijn eigen plek in de ruimte. Objecten krijgen een vaste locatie en realistische omvang, werpen een schaduw en reflecteren licht. Als je beweegt, blijft het virtuele beeld op zijn plaats.

Lees ook: Pokémon Go is de meest geïnstalleerde mobiele game ooit. Waarom is de app zo populair, en hoe werkt het?

Jelmer Verhoog, een Nederlandse interaction designer die in Noorwegen werkt, ontwierp met ARKit een app waarmee je een Tesla verschillende kleuren en uitvoeringen kunt geven en van alle kanten kunt bekijken en kunt laten rondrijden. „Als je spelletjes kunt bouwen, is het maar een kleine stap om ze in de echte wereld te plaatsen”, zegt hij. „Ik was er een dag of vijf mee bezig.”

Op Twitter-account @MadewithARKit staan andere voorbeelden van nieuwe AR-apps, zoals de verrassende demo van ontwerper Zach Lieberman. Woorden die hij in de microfoon van zijn telefoon roept, blijven als wolkjes geluid in de lucht hangen. Beweeg je de telefoon erdoorheen, dan is de uitgesproken zin weer te horen. Een nieuwe kunstvorm is geboren, juichen de commentaren.

Jelmer Verhoog denkt dat AR ook interessant kan zijn als marketinginstrument. Producten kunnen op een interactieve manier worden vertoond. Apple werkt al samen met Ikea om meubels in je woonkamer te bekijken voordat je ze aanschaft.

ARKit is gebaseerd op techniek van het Duitse bedrijfje Metaio, dat Apple in 2015 kocht. Het gereedschap heeft nog wel beperkingen. Je moet voor gebruik je toestel eerst ‘kalibreren’ ten opzichte van de grond door even heen en weer te bewegen. Voorlopig kan ARKit alleen objecten projecteren op horizontale oppervlakken, zoals tafels en vloeren. Muren worden niet herkend.

Pioniers: Google en Microsoft

Concurrenten zijn al verder met world tracking, het inmeten van de omgeving. Het echte pionierswerk op het gebied van augmented reality is immers gedaan door Google en Microsoft. Al in december 2014 gaf Microsoft een spectaculaire presentatie van de Hololens, een computerbril die laat zien hoe robots uit een schilderij kruipen en hoe wetenschappers over een verre planeet wandelen. Hololens vraagt om speciale hardware; de ontwikkelaarsversie van deze bril is sinds vorig jaar te koop voor drieduizend dollar. Dat beperkt de doelgroep. Het bereik van Windows MR, een nieuw besturingssysteem voor virtual reality-brillen, is groter maar ook hier heb je aparte hardware voor nodig.

De sociale acceptatie van brillen is niet erg groot omdat de drager zich grotendeels afsluit voor de omgeving. Dat maakt smartphones en tablets tot geschiktere apparaten voor augmented reality.

Google ontwikkelde Project Tango, dat ook al sinds 2014 bestaat. Die techniek maakt gebruikt van telefoons en tablets met speciale dieptesensoren. Vanwege die afwijkende hardware blijft ook de Tango-doelgroep beperkt – er zijn weinig mensen die speciaal voor AR-toepassingen een ander toestel zullen aanschaffen.

Als reactie op ARKit in iOS 11 belooft Google ARCore toe te voegen aan Android-telefoons. Volgens Verhoog is het een versimpelde versie van Project Tango, zonder de speciale dieptesensoren.

Hoewel Google ARCore voor het einde van het jaar nog beschikbaar wil maken voor honderd miljoen Android-gebruikers (zowel Android 7 als Android 8) denkt Verhoog dat het moeilijk zal zijn om Android-hardware en -software zo nauw op elkaar af te stellen dat het een goede AR-ervaring biedt. „Apple heeft als voordeel dat het zowel hardware als software ontwerpt”, zegt Verhoog. „Zo werken de sensoren (camera, gyroscoop, en accelerometer) beter met elkaar samen, al vanaf de fabriek.”

Met die – enigszins uitgeklede – formule slaagt Apple erin zonder speciale sensoren AR toe te voegen aan honderden miljoenen toestellen. Elk Apple-apparaat met een A9 of A10-chip en iOS 11 zal vanaf dit najaar AR-apps kunnen draaien. Dat komt neer op 200 tot 300 miljoen apparaten – een doelgroep waarvoor ontwikkelaars graag wat extra moeite willen doen. Wie wil er nu niet zo’n hit scoren als Pokémon Go (meer dan 750 miljoen downloads)?

Wordt dit dan de doorbraak?

Dat zou net het duwtje in de rug kunnen zijn voor de doorbraak van augmented reality als onderdeel van ons dagelijks leven. Na de geringe commerciële belangstelling voor VR-brillen (HTC, Oculus en Sony) en de scepsis over de magische bril van Magic Leap leek de interesse voor al die reality-varianten te imploderen.

De kansen lijken te keren omdat Apple de technologische drempel verlaagt: geen rare bril op je hoofd, een groot publiek en aansprekende apps.

En mocht augmented reality, ondanks de steun van het rijkste bedrijf ter wereld nog niet aanslaan, dan wordt het tijd om de werkelijkheid te accepteren: dat we blijkbaar geen behoefte hebben aan nog meer nep in deze wereld.

Meer voorbeelden van apps gemaakt met AR Kit

Meten in de ruimte

Tekenen in de ruimte:

Landen vanuit de ruimte:

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 12 september 2017
Meld een taalfout
Toevoegen aan
+ verzameling
Dossier
Virtual reality
Meer Virtual reality

Lees ook deze artikelen