Niet ‘vuur en furie’ maar diplomatie haalt Korea’s uit de impasse

Op de schouders van de Amerikaanse minister Rex Tillerson (Buitenlandse Zaken) rust nu de taak de wereld – en het eigen land – ervan te overtuigen dat de Amerikaanse president niet van plan is op korte termijn Pyongyang nucleair te vernietigen. Daarbij mag Tillerson geen twijfel laten blijken over de vraag of Donald Trump ze nog alle vijf op een rijtje heeft. Het is niet zeker of zijn woorden dat „Amerikanen allemaal rustig kunnen slapen” omdat de dreiging niet is toegenomen, afdoende waren. Immers, de oneliner van Donald Trump, dinsdag op zijn vakantieverblijf, over „vuur en furie, zoals de wereld nog nooit heeft gezien” als antwoord op de dreiging van Noord-Korea, gaat alle perken te buiten van presidentiële taal in vredestijd. De laatste Amerikaanse president die dit register opentrok, was Harry S. Truman. Hij dreigde Japan met „een regen van vernietiging uit de lucht, van de soort die op deze aarde nog niet eerder is gezien”. Dat was nádat hij, op 6 augustus 1945, een atoombom had laten vallen op Hiroshima.

Misschien was Trumps uitspraak niet meer dan een oprisping waarin hij woorden gebruikte die hij zich vaag herinnerde van een recente briefing. Maar het kan ook goed zijn dat zijn staf een duidelijke boodschap wilde overbrengen aan Kim Jong-un, de opperste leider van het stalinistische, geïsoleerde Noord-Korea. Omdat dit land voortgaat met het ontwikkelen van een intercontinentaal nucleair raketsysteem.

Volgens Tillerson wilde Trump een duidelijke boodschap overbrengen aan Noord-Korea „in taal die Kim Jong-un zou kunnen begrijpen, omdat hij diplomatieke taal niet schijnt te verstaan”. Maar dat kan ook een rationalisatie achteraf zijn van een presidentiële uitglijer.

Geen misverstand: Noord-Korea provoceert doelbewust de Verenigde Staten en de hele wereldgemeenschap door te blijven doorgaan met het nemen van proeven met raketten en atoombommen. Recent heeft de VN-Veiligheidsraad unaniem nieuwe sancties tegen Noord-Korea afgekondigd. Ook al voor de zoveelste keer. En uit de reacties vanuit Pyongyang op de woorden van Trump valt af te leiden dat het land niet onder de indruk is: Noord-Korea dreigt met een aanval op de Amerikaanse basis op Guam. Want daar hebben de VS de nucleaire bommenwerpers gestationeerd die bij tijd en wijle over het Koreaanse schiereiland vliegen.

Het is intussen glashelder dat het niet zinvol is verder de escalatieladder op te rennen. Pyongyang heeft geen lesjes nodig in oorlogszuchtig taalgebruik. De enige oplossing is, als altijd, terug te keren naar de onderhandelingstafel. Dat is wat Tillerson afgelopen week heeft voorgesteld. Dat moet uiteindelijk ook het doel zijn van Kim Jong-un.

Lees ook: ‘Trump, wilt u een totale oorlog?’

In dat licht bezien is het optreden van Noord-Korea te begrijpen als het verkrijgen van een zo goed mogelijke onderhandelingspositie. De laatste keer dat het internationaal overleg over het eindelijk tekenen van de vrede op het Koreaanse schiereiland misliep, was doordat de VS als voorwaarde stelde dat Noord-Korea als eerste stappen zou zetten in de richting van ontwapening (CVID oftewel complete, verifiable and irreversible disarmament). Maar geen enkel land in de positie van Noord-Korea zou onder die omstandigheden zijn onderhandelingspositie hebben weggegeven.

Nu is samenwerking tussen de Korea’s, Japan, Rusland, de VS en vooral China noodzakelijk. Diplomatie is de enige uitweg uit de Koreaanse impasse, die nu al meer dan zestig jaar voortduurt. Niet vuur en razernij, maar vrede brengt orde en uiteindelijk welvaart.

In het Commentaar geeft NRC zijn mening over belangrijke nieuwsfeiten. De commentatoren schrijven deze artikelen in samenspraak met de hoofdredactie