Het is verleidelijk om in haar lichaamshouding een zwaar gemoed te signaleren. Die gekromde rug, de ingezakte schouders, haar afwezigheid in de juichende meute voor de koning, na de 1-0 tegen Noorwegen. Nooit uitbundig juichen. Zelden een kreet van vreugde. Een gebalde vuist, hooguit. „Maar daar moet je niet op letten, dat heb ik altijd gehad”, zegt Vivianne Miedema donderdag als ze is aangeschoven voor een interviewsessie voor de kwartfinale tegen Zweden, zaterdag. „Ik maak nou eenmaal geen koprol als ik scoor.”
De spits van het Nederlands team benadrukt het meerdere malen: ze zit wél lekker in haar vel. „Alleen: als je elke wedstrijd door vier man wordt gedekt, wat kun je dan nog doen?”
Geen tegenstander is haar scoringsdrift ontgaan. Doelpunten maakte ze uit alle standen, alle hoeken. Ze scoorde 41 keer in 54 interlands, waarvan zestien in de laatste twintig oefenduels. Opvallend genoeg blijven treffers dit EK uit, net als het WK 2015 in Canada. Het tweede eindtoernooi op rij.
Het gevolg is voorspelbaar: kritiek. Haar oude teamgenoot Daphne Koster opperde bij de NOS dat het misschien tijd werd voor een andere spits. Miedema: „Dan heeft Koster zeker niet zoveel voetbalverstand. Van haar zou je dat wel verwachten. Als je er een andere speelster neerzet, krijgen Lieke en Sjaan minder ruimte. Dan verlies je het effect dat we nu hebben op de tegenstander.”
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/07/b9f23320-6648-473a-9711-a58f5b62c6a4.jpg)
De ruimte voor haar teamgenoten Lieke Martens en Shanice van de Sanden is het enige voordeel van haar eigen isolement. „Tegenstanders zetten me helemaal vast met drie of vier man. De Noren, de Denen, de Belgen. Superfrustrerend. Terwijl Sjaan en Lieke vrolijk over het veld rennen. Zijn ze hun mannetje voorbij, dan staat er niemand meer. Ik kan geen kant op, zat al na de eerste helft met de Belgen bont en blauw in de kleedkamer. Van de buitenkant kan er wel iemand een voorzet geven, maar dan sta ik daar in mijn eentje tussen drie man. Zie die bal dan maar op mijn hoofd te leggen.”
Kritiek
Nee, dit verander je niet zomaar, zegt Miedema. „Ik heb gewoon een ondankbare job in deze wedstrijden. Vooral als ik zie dat anderen wel vrijheid hebben. Kritiek, ach. Ik denk dat mijn cijfers genoeg zeggen en ondanks dat ik niet scoor voetbal ik prima.”
Opvallend is wat ze even later zegt, als ze onbewust verklaart dat haar spel beter kan: „Ik heb dit EK spitsen gezien die er veel minder van bakken dan ik. Ada Hedelberg van Noorwegen bracht helemaal niets dit EK.”
Twee jaar geleden zou ze hier minder comfortabel aan een tafeltje hebben gezeten. „Toen voelde ik me heel slecht”, zegt ze. Gekweld door doelpuntendroogte, migraine en pijntjes sleepte Miedema zich door het WK. Pas negentien jaar en gebombardeerd tot publieksfavoriet. De druk was hoog en ze miste haar ouders, voor wie de oversteek te prijzig was.
„Canada was klote. Andere meiden zagen af en toe nog familie of vrienden, maar ik niet. Contact is ook lastig met een tijdverschil van tien uur. Tegelijk ben ik volwassen geworden dat toernooi. Het was weer een extra stap in mijn ontwikkeling. Geldt ook voor veel andere speelsters.”
Aan dit EK beleeft ze meer plezier. Dat is niet alleen wat ze zegt, maar ook wat ze uitstraalt in de KNVB-campus. Enkele tellen inspecteert ze haar gesprekspartners, erna praat ze onophoudelijk. De sfeer op het EK? „Supertof.” Over het niveau van Nederland: „We zijn allemaal beter geworden, alleen al doordat de meesten van ons in het buitenland spelen.”
Miedema eerder deze maand in het tv-programma Bureau Sport:
Vechtvoetbal
„Wat me ook inspireert is dat het niveau in andere wedstrijden tegenvalt. Frankrijk lag er bijna uit, Oostenrijk wordt zomaar eerste in de poule. Dat betekent dat dit misschien wel onze kans is om wedstrijden te winnen. Wij hebben soms achteruitgelopen in sommige duels, hebben tegen België een tijdje vechtvoetbal gespeeld. Tegen België sloop alleen het gevoel erin dat we aan een punt genoeg hadden. Dat speelde misschien mee. Maar we zijn de flair niet kwijt.”
Of ze blij is met Zweden? „Het maakte me niet veel uit, maar Duitsland is wel erg goed. Zweden zal in elk geval favoriet zijn. Ze wonnen niet voor niets zilver op de Olympische Spelen vorig jaar.”
Na dit toernooi verruilt Miedema Bayern München voor Arsenal. Nieuwe omgeving, nieuwe ambitie. Ze lijkt die uitdaging nodig te hebben om het beste uit zichzelf te halen. Om te pieken zoals ze deed toen ze jaren terug werd bestempeld tot megatalent.
„Sjaan en Lieke hebben hun momentje gehad, maar dat van mij komt vast nog wel. Ik maak me er geen zorgen over. Laat anderen maar zeiken. Ik voel me goed.”