ECB geeft geen signalen over afbouw opkoopprogramma

De Europese Centrale Bank (ECB) wil voorlopig niet vooruitlopen op de mogelijke afbouw van haar massale opkoopprogramma van staats-en bedrijfsleningen.

Dit blijkt uit een verklaring die het ECB-bestuur donderdag na een vergadering in Frankfurt vrijgaf. Om 14.30 geeft ECB-president Mario Draghi een persconferentie.

In de verklaring staat, net als bij eerdere vergaderingen, nog steeds dat de ECB “klaar staat” om het programma “wat betreft omvang en/of duur uit te breiden”. In de aanloop naar de vergadering hadden analisten gespeculeerd dat deze formulering misschien zou worden aangepast. Momenteel koopt de ECB maandelijks voor 60 miljard euro aan leningen op. Het programma loopt tot en met december dit jaar. Het Nederlandse ECB-bestuurslid Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank, wil dat de ECB de maandelijkse opkopen daarna stapsgewijs terugschroeft richting de nul.

De ECB liet ook haar ultralage rentetarieven ongewijzigd, op nul procent voor banken die lenen bij de ECB en op minus 0,4 procent voor banken die geld willen stallen bij de centrale bank.

Draghi had in een speech in juni in het Portugese Sintra gezinspeeld op geleidelijke afbouw van het ultraruime monetaire beleid van de ECB. Hij sprak voor het eerst van „reflatie”, ofwel herstel van het patroon van prijsstijgingen door economische groei. Reflatie kan voor de centrale bank reden zijn om de voet van het gaspedaal te halen. Door honderden miljarden euro’s aan leningen te kopen en door de rente laag te houden pompt de ECB nu overvloedig geld in de financiële markten. Dit geld moet in de economie komen, waardoor de inflatie (1,3 procent in juni) op het door de ECB gewenste niveau van vlak onder de 2 procent moet komen.

Lees ook dit profiel: Draghi is de sluwe sfinx die de euro bijeen houdt

Aan die speech heeft het ECB-bestuur donderdag geen verder vervolg gegeven, maar de druk op Draghi om het monetaire beleid te normaliseren neemt wel toe. De economie van het eurogebied doet het goed. Na een sterk eerste kwartaal (0,6 procent in het eerste kwartaal) is het vertrouwen van consumenten en producenten alleen maar verder gestegen, wat duidt op een zonnig tweede kwartaal. Ook kampt de ECB met een schaarsteprobleem bij de opkoop van de leningen. Het aanbod aan Duitse staatsleningen droogt op, bij een dalende Duitse staatsschuld. De ECB kan, in plaats van Duitse leningen, Italiaanse of Franse leningen gaan kopen (de staatsschuld van Frankrijk en Italië neemt juist toe), maar dat ligt politiek uiterst gevoelig. Het zou gezien worden als specifieke steun van de ECB voor Zuid-Europa.

Na de persconferentie van donderdag zullen de ogen van beleggers gericht zijn op een speech die Draghi zal houden op een conferentie van centrale bankiers in het Amerikaanse Jackson Hole in augustus, vlak voor een waarschijnlijk cruciale vergadering van de ECB begin september. De meeste beleggers gaan ervan uit dat de ECB dan, of mogelijk in oktober, aankondigt dat het maandelijkse opkoopbedrag vanaf januari 2018 omlaag gaat, bijvoorbeeld naar 40 miljard euro. Mogelijk geeft de ECB dan ook een perspectief op verdere verlaging van de maandelijkse opkopen.

Bekijk de persconferentie van Draghi, vanaf 14.30: