De Chinese censuur maakt overuren met het zuiveren van alle nationale en internationale reacties op de dood in gevangenschap van de Chinese dissident en Nobelprijswinnaar Liu Xiaobo (61).
Meteen na zijn overlijden op donderdagavond om half zes (Beijingse tijd) werden alle sociale media gezuiverd van bedroefde en boze reacties, huldebetoon, verwijzingen naar zijn honderden boeken en artikelen over democratie en vrijheid in China.
Tweets en blogs met afkortingen als LXB en impliciete verwijzingen naar verdriet met woorden als duisternis en zware regen werden geblokkeerd. Dat gold ook voor berichten met emoticons van brandende kaarsen of ogenschijnlijk neutraal klinkende gedichten met als thema’s sterke wil, vrijheid, onverzettelijkheid en de zoektocht naar de waarheid.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/07/web_1307builiu-xiaobo1.jpg)
Vrijdag volgde het blokkeren van internationale websites en televisiezenders, waaronder de BBC, CNN, Al Jazeera en Deutsche Welle. Zij gingen „op zwart” zodra internationale treurnis en woede over de behandeling van Liu als zwaar zieke gevangene aan de orde kwam.
De scherpste reacties waren van mensenrechtenorganisaties, die spraken van een „politieke moord zonder bloed”. Human Rights Watch trok een vergelijking met dood in 1938 van de door de nazi’s gevangen Duitse pacifist Carl von Ossietzky.
Zelfs impliciete verwijzingen naar verdriet met woorden als duisternis en zware regen werden geblokkeerd.
Het Nobelcomité in Noorwegen noemde de dood van Liu, die een kwart van zijn leven in gevangenschap heeft doorgebracht, „prematuur” en „zeer verontrustend”, en spaarde de nu zo bedroefde democratische wereld niet. Het comité noemt het triest dat de G-20 in Hamburg bijeen was en in de omgang met de Chinese president Xi Jinping het zeer gevoelige onderwerp opvallend vermeed.
Nu Liu is overleden, roepen Amerika en Europa China op zijn weduwe, de dichteres Liu Xia, een reispaspoort te verstrekken. Duitsland wil Liu Xia politiek asiel verlenen. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Gabriel, wil ook van China weten waarom pas in een te laat stadium is ontdekt dat Liu leverkanker had.
Het is nog onbekend waar de Chinese Nobelprijswinnaar wordt begraven of gecremeerd. De wet staat de gevangenis-autoriteiten toe het lichaam van een gevangene te cremeren zonder daarover de familie te informeren.