Praat ook eens met die mwah-collega

‘Onverschillige relaties,” dat is de wetenschappelijk-correcte term voor de relaties die de Amerikaanse Jessica Methot onderzoekt. Ze is universitair docent human resource management aan de Rutgers University in New Jersey, en publiceerde onlangs over het onderwerp in The Journal of Management.

Onverschillige relaties zijn relaties met mensen die je kent van gezicht, misschien weet je hoe ze heten, maar dat is het dan ook wel. Wetenschappers die onderzoek doen naar sociale netwerken, noemen ze ook wel ‘zwakke connecties’. In de sociale psychologie heten ze nodding relationships – naar de mensen die je een knikje geeft als je ze tegenkomt in de gang.

Op de werkvloer gaat het dus om collega’s die je niet aardig vindt, maar ook niet onaardig. Kortom: een beetje ‘mwah’?

„Ja, of we kennen ze gewoon niet goed. De meeste mensen hebben een aantal collega’s met wie ze bevriend zijn – de mensen met wie je na werk nog wat gaat drinken, van wie je weet hoe hun partner en kinderen heten – en daarnaast is er vaak een aantal mensen met wie het niet klikt. Naar dit soort relaties is al veel onderzoek gedaan. Maar ik was juist geïnteresseerd in de relaties die niet in deze hokjes vallen, en hoe we ze in ons voordeel kunnen gebruiken.”

En?

„Een van de voordelen is dat ze een fris perspectief bieden. De collega’s met wie je bevriend bent, zijn vaak mensen met wie je veel gemeen hebt: je deelt dezelfde normen en waarden. Dat is prima, maar nieuwe ideeën ontstaan juist in combinatie met mensen die anders denken dan jij. Daar komt bij dat we nieuwe ideeën liever delen met mensen die we niet zo goed kennen, omdat we bij hen minder te verliezen hebben. Vinden ze het goed? Heel fijn. Zo niet, dan is dat ook geen ramp.

„Een ander voordeel is dat ze een positieve uitwerking op onze stemming hebben. Onderzoek toont aan dat de kleine interacties – een praatje tijdens de lunch, iemand vriendelijk gedag zeggen – bepalend kunnen zijn in hoe we de werksfeer beoordelen.”

Het is ook efficiënter, concludeert u in uw onderzoek.

„We gaan graag met onze vragen naar bevriende collega’s, die vinden we immers leuk. Het probleem is dat we ook meer in die relaties moeten investeren. Met een vriend op het werk raak je al snel aan de praat, en voor je het weet gaat het over kantoorroddels of de kinderen. Stap je met je vraag naar een collega met wie je niet zo veel hebt, dan kun je veel meer to the point zijn.”

Moeten personeelsmanagers en bazen hier iets mee doen? Speeddates organiseren voor collega’s?

„Organisaties zijn er zeker bij gebaat dit te stimuleren. Nu gebeurt dat ook wel, maar het heeft vrijwel altijd te maken met een klus of taak. Iemand stuit bijvoorbeeld op een probleem, en wordt gekoppeld aan een collega van een andere afdeling die daar verstand van heeft.”

Terwijl samenwerken als het niet per se moet dus ook de werksfeer bevordert.

„Precies, en daar kan een bedrijf zijn voordeel mee doen. Uit onderzoek blijkt dat vriendschappen op kantoor eraan bijdragen dat mensen niet van baan switchen. Goed om rekening mee te houden als je een hoog personeelsverloop wilt tegengaan, maar ik geloof dus dat ook onverschillige relaties hetzelfde effect kunnen hebben.”