Zijn naasten staan nog achter Bill Cosby (79). Tv-echtgenote Phylicia Rashad – Claire Huxtable in The Cosby Show – gelooft in de onschuld van de acteur die van 1984 tot 1992 optrad als Heathcliff Huxtable, de aimabele vader en geestige arts in de naar hem vernoemde tv-serie. Keshia Knight Pulliam, die dochter Rudy speelde, kwam om morele steun te verlenen. Ook Cosby’s vrouw, met wie hij 53 jaar getrouwd is, steunt hem – al was ze niet aan zijn zijde toen hij maandag aankwam bij een rechtbank in Philadelphia.
Voor de rest van Amerika is minder duidelijk wat er nu echt is gebeurd tussen de komiek en de tientallen vrouwen die hem hebben beschuldigd van seksueel misbruik. Het strafproces draait om één van hen: Andrea Constand (44), een masseuse en voormalige basketbalster uit Canada. Cosby zou haar in 2004 in zijn huis hebben misbruikt. Cosby ontkent.
De reden dat de zaak nu pas begint, is dat er in 2014 een opeenstapeling van beschuldigingen loskwam nadat een stand-up comedian achteloos een grap had gemaakt over „verkrachter” Cosby. Tot dan toe waren er alleen geruchten, en was hij nog altijd geliefd onder veel Amerikanen. Maar wordt hij aan het einde van dit juryproces schuldig bevonden, dan kan Cosby de rest van zijn leven de cel in gaan.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2016/05/2016-05-24T172836Z_682107714_TM3EC5O11AS01_RTRMADP_3_PEOPLE-COSBY.jpg)
Geld en roem
Naar het proces wordt al weken uitgekeken in de Verenigde Staten. Rechtszaken tegen beroemdheden worden vaak een nationaal spektakel: denk aan Michael Jackson en O.J. Simpson. En het zal niet de laatste zaak zijn. Ook als de jury besluit dat Cosby onschuldig is, wacht hem een aantal civiele rechtszaken van vrouwen die hij zou hebben verkracht, en anderen die betogen dat hun reputaties zijn ondergraven doordat Cosby ze als leugenaars afschilderde.
Op de achtergrond speelt huidskleur mee, net als bij de moordzaak tegen oud-sporter Simpson in de jaren negentig. Wordt Cosby op de korrel genomen omdat hij zwart is? In een zeldzaam vraaggesprek suggereerde Cosby vorig jaar dat racisme een rol speelt in de ‘heksenjacht’. „Schandelijk”, noemde hij de aantijgingen. Zijn dochter Ensa Cosby sprak van een „openbare lynchpartij” in de media, nog voor het proces is begonnen.
Cosby heeft eerder toegegeven dat hij in de jaren zeventig als getrouwd man seks had met diverse vrouwen, soms nadat hij ze verdovende middelen had gegeven. Dat was altijd vrijwillig, zegt hij, en vreemdgaan is geen strafbare daad. Nog zo’n zestig vrouwen beweren dat ze ongewenst door Cosby werden betast of zijn verkracht. Maar geen van die beschuldigingen speelt mee in deze zaak, omdat ze verjaard zijn.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2015/07/694f72271cc2751e7b0f6a7067009d3b.jpg)
Phylicia ‘Clarie Huxtable’ Rashad vermoedt dat er andere motieven meespelen dan de waarheid, zoals geld en een zucht naar roem. „Vergeet die vrouwen toch”, zei Rashad in een interview met Showbiz 411. „Iemand is vastbesloten om Bill Cosby van de tv te houden, en dat is ze gelukt.”
Adverteerders trokken zich terug
Cosby speelde van 1984 tot 1992 Heathcliff Huxtable, aimabele vader en geestige arts in de tv-serie die naar hem was genoemd. Cosby doorbrak zo een barrière door met succes als zwarte acteur in een zwart fictief middenklassegezin op de landelijke zender NBC te verschijnen. Cosby scoorde in de kijkcijfers en won Emmy-onderscheidingen. De bijnaam ‘America’s Dad’ beviel hem wel. Het boek Come On People dat hij schreef met psychiater Avin Poussaint had ook een vaderlijke, soms belerende toon.
Sinds 2014 is zijn goede naam volledig besmeurd. Onderscheidingen en eredoctoraten zijn teruggenomen, adverteerders hebben zich van hem losgemaakt. Toch staat niet vast dat het Openbaar Ministerie op een zege afstevent. In geen van de civiele zaken die eerder tegen Cosby zijn aangespannen, werd hij veroordeeld.
Zijn advocaat Brian McMonagle is een topjurist die in de regio Philadelphia tal van beroemdheden heeft verdedigd. Vooralsnog zegt McMonagle dat Cosby zelf niet zal getuigen. De kans bestaat echter dat Cosby alsnog in de getuigenbank wordt gezet. ‘America’s Dad’ is Cosby al lang niet meer. Maar er wordt gespeculeerd dat de oude komiek de twaalf juryleden en een miljoenenpubliek dat meekijkt nog altijd zal kunnen charmeren en beïnvloeden.