Fans kruipen 24 uur dicht tegen Arnon Grunberg aan: ‘Heeft er al iemand seks?’

‘Heeft er al iemand seks?” Vanuit verschillende plekken in de darkroom van de Amsterdamse club De School klinkt gegiechel wanneer ‘seksrabbijn’ Arnon Grunberg bij kaarslicht de vragen beantwoordt die de deelnemers eerder die avond anoniem hebben ingeleverd. De groep van veertig is door uitgeverij Das Mag geselecteerd voor een leesclub van vierentwintig uur met de Nederlandse schrijver. Een experiment.

De bijeenkomst beperkt zich lang niet alleen tot gesprekken over literatuur. Er wordt gegeten, geslapen, gedanst en gesport met de sterauteur. Deelnemers komen er niet zonder blauwe plekken of kleerscheuren vanaf. Tijdens de les Krava Maga – een, van oorsprong, joodse zelfverdedigingstechniek die de schrijver beoefent als hij in New York is – scheuren enkele T-shirts, waaronder dat van de schrijver zelf.

„Na het lezen van Blauwe maandagen dacht ik: wat een nare vent, maar nu ik wat langer met hem ben opgetrokken weet ik dat hij meevalt. Hij is bepaald niet doorsnee, maar wel gewoon”, zegt student Taal en Letterkunde uit Leuven Liesa van Dyck (21).

Vijf gesprekken over Grunbergs boeken vinden er plaats. Ward Wijndelts, hoofdredacteur van Vrij Nederland, geeft leiding aan al die groepsdiscussies, die zijn ingedeeld aan de hand van thema’s als ‘Grunberg en de Liefde’, ‘Grunberg en het Jodendom’ en ‘Grunberg in- en over de wereld’. Het gros van de vragen richt zich echter niet op de boeken, maar op de persoon Arnon Grunberg. „Mensen zijn toch vooral gekomen om hem als mens beter te leren kennen”, zegt Wijndelts.

Als een ervaren geïnterviewde beantwoordt de schrijver tot in de late uurtjes het eindeloze spervuur van vragen. Nooit heeft hij geen antwoord. Grunberg laat zijn fans vierentwintig uur lang dicht tegen zich aankruipen.

Eén aanwezige zelfs wel heel dichtbij, de winnaar van de Grunbergquiz mag als prijs die nacht met de auteur in hetzelfde tweepersoonsbed slapen, dat centraal staat opgesteld in de als slaapzaal gebruikte gymzaal.

„Natuurlijk is het ongemakkelijk om zo lang met je lezers op te trekken”, licht Grunberg toe. „Maar ik zoek dat bewust op. Het overwinnen van ongemak is een bevredigend proces. Als ik kwetsbaar ben, dan staat er iets op het spel.” Hij zegt altijd op zoek te zijn naar nieuwe ervaringen. „Zij letten op mij, maar ik let ook op hen.” Een enkele deelnemer hoopt dat het project zal leiden tot een nieuw boek, of op z’n minst een rol speelt in Grunbergs dagelijkse Voetnoot-column in de Volkskrant.

De voorbereiding van de deelnemers – leeftijd van tussen de twintig tot in de zestig, maar voornamelijk twintigers – verschilt. De gepensioneerde Arie Oexman (65) bijvoorbeeld, hij verzamelde de afgelopen jaren negenduizend boeken, columns en bijzondere uitgaven van werk van Grunberg, een andere aanwezige had totdat hij werd geselecteerd nog geen enkel boek gelezen.

Iedereen spreekt over wat een unieke ervaring het is, maar vermoeiend is het wel. „Ik ben hem nog niet zat, maar vannacht in bed hoorde ik wel telkens Arnons stem in mijn hoofd nagalmen”, zegt de Amsterdamse student filosofie Marie Koet (20).

Het idee van de marathonleesclub komt van Grunberg zelf. „Ik ervoer dat een leesclub van twee uur eigenlijk te kort is om goed over een boek te spreken.”

En er wordt ook gesport. Foto Thomas van Huut

Lees ook: Das Mag: de uitgever die alles anders doet

Of de huidige opzet heeft geleid tot inhoudelijkere gesprekken over de boeken betwijfelt hij. „Omdat ze tien boeken moesten lezen ter voorbereiding heeft lang niet iedereen alles gelezen. Daarnaast zijn we er op tijd per boek eigenlijk op achteruit gegaan.”

Plannen voor een volgend experiment heeft hij al: „Volgende keer moeten we strenger selecteren wat we bespreken, hooguit twee boeken. Het lijkt mij mooi er een cruise van twee à drie dagen over de Rijn van te maken.”

Lees ook: Arnon Grunberg over Israël: ‘Is dit mijn schande?’