Winkelketens te koop, renovatie nodig

Blokker Holding Xenos, Intertoys, Big Bazar, Leen Bakker: allemaal tegelijk heeft Blokker Holding ze in de etalage gezet. Maar er moet heel veel aan de winkelketens gebeuren en retail ís al moeilijk. Wie biedt?

Winkelketens Xenos, Intertoys en Big Bazar staan nu zelf in de etalage.
Winkelketens Xenos, Intertoys en Big Bazar staan nu zelf in de etalage. Foto's Simon Trel

Wie een bedrijf te verkopen heeft, pakt dat meestal discreet aan. Via via horen de mensen die ervan moeten weten er wel van. Blokker Holding doet het helemaal anders. Dinsdag liet het familiebedrijf zelf weten al zijn winkelketens tegelijk te koop te zetten, met uitzondering van huishoudketen Blokker. Xenos, Big Bazar, Intertoys, Maxi Toys en Leen Bakker staan te koop.

Blokker Holding (21.000 werknemers) heeft dan ook een beetje haast – op deze manier kan geen enkele potentiële koper het gemist hebben. Het gaat slecht met het bedrijf, alle winkelketens zijn aan drastische vernieuwing toe. Alle aandacht en geld gaat nu naar de Blokkerwinkels, de rest van de winkels mag een nieuwe eigenaar onder handen gaan nemen.

Lees ook: Het imperium van Jaap en Ab wordt ontmanteld

Afgelopen tijd heeft Blokker Holding al wel wat „telefoontjes” gehad van mogelijke geïnteresseerden, zei bestuursvoorzitter Casper Meijer eerder deze week in een toelichting op zijn verkoopbesluit. Maar „formeel begint het verkoopproces nu”. Meijer weet nog niet hoe lang hij erover zal doen om alle vijf ketens kwijt te raken, maar is er wel „van overtuigd dat we een goede eigenaar vinden”.

Wie kunnen die nieuwe eigenaren zijn? NRC maakte een rondgang langs investeerders en kenners van de fusie- en overnamewereld, die veelal op anonieme basis praatten.

Rekensommen maken

In de eerste plaats zullen andere retailbedrijven kijken of er wat voor ze tussen zit. Als potentiële koper voor koopjeswinkel Big Bazar en eventueel Xenos wordt bijvoorbeeld het Britse Poundland genoemd. Meubelketen Leen Bakker zou de interesse kunnen wekken van een Duitse keten als Steinhoff. De speelgoedwinkels kunnen bijvoorbeeld een optie zijn voor het Belgische Dreamland, onderdeel van supermarktgroep Colruyt.

Maar ja, dan moeten ze wel zin hebben om stevig te investeren in verslofte winkels. Een mogelijkheid om dat te omzeilen is de locaties over te nemen, maar er vervolgens eigen winkels van te maken. Dat is de optie die Hudson’s Bay’s heeft bekeken na het faillissement van warenhuisketen V&D. Het Canadese bedrijf wilde wel de panden, maar niet het merk V&D. De warenhuizen zouden vestigingen van Hudson’s Bay worden. Uiteindelijk maakte V&D geen doorstart, en ging Hudson’s Bay er alsnog met de beste panden vandoor.

Ook private-equitypartijen zijn direct na de aankondiging hun „rekensommen” gaan maken, zegt een fusie- en overnamespecialist. In dit geval kan voor dit soort kopers de financiering problematisch zijn. Private-equitybedrijven lenen graag en veel om hun overnames te betalen. Voor een overname van een matig draaiend of zelfs verlieslatend bedrijf kun je een minder grote lening krijgen. Dan moet een koper „meer eigen geld meebrengen”, zegt Martijn Mouwen van Avaxa Debt Advisors, die bij overnames over financiering adviseert. „Dat maakt het minder aantrekkelijk voor private equity.” En dan zijn banken momenteel ook nog eens „niet happig” op retail, zegt een andere bron.

Lees ook deze uitgebreide reconstructie over de machtsstrijd binnen het doorgaans gesloten familiebedrijf: Blokker, een familiedrama

Niet gehinderd door emotie

Voor private equity gespecialiseerd in probleembedrijven is dit dan weer geen hindernis. Zij kopen een bedrijf voor heel weinig geld, soms maar 1 euro, halen de bezem erdoor en proberen het dan snel weer te verkopen. Dit soort partijen wordt, anders dan wellicht de familie Blokker, „niet gehinderd door emotie”, zegt een kenner van de private-equitywereld. En kan dus „rücksichtslos” reorganiseren, zegt een andere bron. Slechte winkels sluiten, overtollige werknemers ontslaan, huurprijzen omlaag onderhandelen, dat werk.

Dit soort partijen duikt vaak op in (bijna-)faillissementen. Zo kocht het Londense investeringsfonds Alteri in oktober 2015 de Britse activiteiten van schoenenconcern Macintosh. Twee maanden later ging Macintosh failliet. De eveneens Britse winkelinvesteerder OpCapita heeft gekeken naar V&D. Eerder raakte Opcapita in opspraak door zijn werkwijze. Oprichter Henry ‘Jackpot’ Jackson, zou in 2012 miljoenen verdiend hebben aan zijn investering in winkelketen Comet, terwijl hij het bedrijf zelf failliet liet gaan.

Blokker Holding heeft de wens de bedrijven „intact” te verkopen, zei topman Casper Meijer. De 13.500 werknemers van ketens die verkocht worden, kunnen dan – idealiter – hun baan houden. Of in elk geval het merendeel. Garanties zijn er niet, gaf Meijer toe. Maar: „Wij vinden werkgelegenheid heel belangrijk. We verkopen het dus niet per se voor de hoogste prijs.”

Dan moet er natuurlijk wel iets te kiezen zijn. De komende maanden zal blijken of Blokker Holding die luxe heeft.