De nieuwe Franse president Emmanuel Macron heeft de 46-jarige Edouard Philippe aangesteld als zijn premier. Philippe, burgemeester van Le Havre, is lid van de centrum-rechtse Republikeinen en een vertrouweling van voormalig presidentskandidaat Alain Juppé. Hij trok zich dit voorjaar met andere “juppéistes” terug uit de campagnes na de onthullingen over de financiële huishouding van François Fillon.
Nadat Macron met zijn onafhankelijke presidentskandidatuur de Parti Socialiste al verscheurde, is de keuze voor Philippe een poging om ook de centrum-rechtse Republikeinen te breken. In een documentaire over zijn campagne zei Macron vorige week dat hij rechts wilde “destabiliseren door onze armen te openen” voor het gematigde smaldeel van die partij.
De verwachting is dat Philippe dinsdag een regering met ministers van links, rechts en partijlozen presenteert. Daarmee hoopt Macron de steun voor zijn regeertermijn, ook in het in juni nieuw te verkiezen parlement, te verbreden. Maar de urenlange vertraging, maandagochtend, bij de benoeming van Philippe wijst erop dat dit proces minder soepel verloopt dan voorzien.
Volgenpetervermaas Peter Vermaas Hij is een vertrouweling van Alain Juppé. Morgen komt hij waarschijnlijk met een regering.
Jong, dynamisch en cultuurliefhebber
Los van Macrons wens om het partijpolitieke landschap op te blazen, voldoet Philippe aan veel eisen die de nieuwe president zich gesteld had. Hij is relatief jong en naar het schijnt dynamisch en hij heeft niet louter een politieke carrière gehad maar de voor Macron zo belangrijke “maatschappelijke ervaring”. Tussen 2004 en 2010 werkte hij achtereenvolgens als advocaat en bij kernenergiegigant Areva.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/studip.jpg)
Maar de reden dat Philippe het bedrijfsleven inging is iets prozaïscher. Zijn politieke leermeester, oud-premier Juppé, was in 2004 veroordeeld voor fraude in de geruchtmakende affaire met fictieve banen op het stadhuis van Parijs. Philippe was eerder door Juppé bij de toenmalige centrum-rechtse partij UMP gehaald. Na de politieke comeback van Juppé, werkte Philippe onder meer in ministeriële kabinetten. De afgelopen jaren was hij de officiële woordvoerder van de gesneefde presidentscampagne van Juppé.
Vóórdat Philippe zich aansloot bij Frans rechts, was hij enkele jaren actief in de Parti Socialiste voor “la deuxième gauche”. Dat is de pragmatisch sociaal-democratische stroming van Mitterrands oud-premier Michel Rocard, waar ook Macron sterk door beïnvloed is. Edouard Philippe groeide op in een linkse familie van leraren. Zijn beide ouders doceerden Frans. Net als Macron profileert Philippe zich als man van de cultuur. Hij publiceerde twee politieke thrillers, L’Heure de vérité en Dans l’ombre.
Hondenbaan
Het is in Frankrijk de taak van een premier om het door de president gewenste beleid uit te voeren. Hij of zij moet een regering samenstellen die op een meerderheid in het de Assemblée Nationale kan rekenen. Omdat de president zich zelf nooit hoeft te verantwoorden tegenover de parlementariërs, staat het premierschap bekend als een hondenbaan. In de Franse politiek is “de hel van Matignon”, naar de naam van het woonwerkpaleis van de premier, een gangbaar begrip.
Edouard Philippe, burgemeester van Le Havre sinds 2010 en parlementslid sinds 2012, heeft anderszins een klassiek Frans politiek profiel. Hij studeerde, net als Macron, aan het politieke instituut SciencesPo (“drie droomjaren”, zei hij daar ooit over) en daarna aan de bestuurdersschool École Nationale d’Administration („minder vermakelijk”). Tijdens de campagnes was hij niet mild over Macron. „Hij zou de zoon van Kennedy en Mendès France zijn”, zei Philippe. “Dat valt te bezien. De eerste had meer charisma, de tweede meer principes.”
Militair vertoon
Emmanuel Macron is zondag met veel ceremonieel aangetreden als nieuwe president. Na een lang gesprek met zijn voorganger François Hollande, waarin hij onder andere de nucleaire codes kreeg, beloofde hij in zijn eerste toespraak als staatshoofd de Fransen “hun zin in de toekomst terug te geven”. Verdeeldheid in de samenleving moet overbrugd worden. Fransen die zich vergeten voelen door de grote bewegingen in de wereld, zullen zich meer beschermd moeten zien.”
Daarvoor zal “Europa hervormd en weer op gang gebracht worden”, zei Macron. “De wereld en Europa hebben meer dan ooit een sterk Frankrijk nodig”. Om zijn rol als opperbevelhebber van de Franse strijdkrachten te benadrukken liet hij zich in een militaire jeep over de Champs-Élysees rijden.