Tv-serie 24: liever bruut dan politiekcorrect

Moet de ingebeelde werkelijkheid binnen een radicaal-islamitische terreurgroep in beeld worden gebracht? De makers van 24: Legacy vinden van wel. Ze verkiezen een beklemmende, reëel ogende weergave boven een politiekcorrecte versie die minder controversieel zou zijn. Dat laatste was de fatale route van het team achter het brave, zesde seizoen van Homeland.

De nieuwe held in 24 heet Eric Carter, opvolger van speciaal agent Jack Bauer, gespeeld door Kiefer Sutherland in de oorspronkelijke serie, die in 2010 ten einde kwam. Oud-commando Carter is een doorbraakrol voor acteur Corey Hawkins (Straight Outta Compton). Zijn belangrijkste opponenten naast veiligheidsdienst CTU, die hem stelselmatig dwarszit, zijn jonge jihadi’s met een doodswens. Met nuance maar zonder vrees laten scenaristen en producenten - vrijwel dezelfde groep als de eerdere makers - zien hoe buitenlandse radicale moslims tijdens de planning van grootschalige terreur in de VS theologische dialoogjes voeren op weg naar het paradijs dat ze elkaar beloven.

“Je geloof is zwak”, zegt de jonge aanvoerder van deze terror cell tegen een oudere, niet minder fanatieke mede-islamist. “Een man zonder geloof is gevaarlijk.” In naam van Allah schiet hij zijn strijdmakker vervolgens in het hoofd, om rustig verder te gaan met zijn snode plan. Zo’n scène is cruciaal om het denken van vijandige godsdienstwaanzinnigen te begrijpen, vinden de makers. Daarom zagen we soortgelijke, schokkende scènes ook in de eerdere seizoenen van Homeland toen dat nog een dappere serie was.

Het eerste seizoen van 24 (een serie van Fox) laat weer eens zien hoe hoog de kwaliteit is van veel series. Net als Amazon en de andere streamingdiensten maken ook ‘gewone’ commerciële zenders bekijkenswaardige tv. Series als 24 en de nieuwe Prison Break kunnen met gemak wedijveren met veel speelfilms. Gaat het goed, dan krijgt de kijker twaalf maal een uur in plaats van twee.

Elke tv-producent en zender en streamingdienst is op zoek naar de beste verhalen, scenarioschrijvers en acteurs. En naar buzz: rumoer op internet. Rumoer krijg je altijd met marteling, dus ook in deze versie van 24 wordt gefolterd. Zowel de terroristische bad guys als de Amerikanen die op ze jagen, vallen erop terug. Jaren geleden klonk er kritiek op 24: de serie zou Amerikaanse martelmethoden acceptabel hebben gemaakt - zelfs hebben verheerlijkt. Fox-topman Manny Coto haalde er zijn schouders over op toen we hem vorig jaar spraken tijdens strip- en tv-conferentie Comic-Con in San Diego. “Het is de aard van deze serie dat die lui iets willen, en ze deinzen nergens voor terug. Ze zijn roekeloos.” Zowel terroristen als democraten schuwen de grofste middelen niet, benadrukte hij. Inderdaad, deze reeks is niet gemaakt voor wie niet tegen omgedraaide messen in dijbenen kan, of tegen de injectie van een geavanceerd middel waardoor de hersenen tijdelijk denken dat er ondraaglijke pijn wordt geleden.

De aanpak van 24 is bijzonder, niet alleen door de eerlijkheid. Wie reanimeert er nou een oude, geliefde serie zonder de geliefde held (Jack Bauer)? Maar de gok van Fox is goed uitgepakt. In San Diego gaf Manny Coto aan dat het wel bekende voortbouwen op filmreeksen (franchises) hem inspireerde om - met de zegen van Sutherland - verder te gaan. “Zoals Deep Space Nine een extensie van de Star Trek-films is”, zei Coto, “zo is dit een nieuwe blik op het universum van 24.”

Lees ook: Waarom graffitispuiters wraak namen op Homeland

Dat was nog voor de première van de serie. Helaas vallen de kijkcijfers tegen nu het eerste seizoen is uitgezonden. Een topvrouw van Fox is er “een beetje verdrietig” over; het is niet duidelijk of er een tweede seizoen komt. Missen we Jack Bauer toch te veel? Voelt de materie inmiddels gedateerd? De eerste 24 was een typische “9/11-serie”, die actueel en urgent voelde. Homeland - destijds net als 24 bekritiseerd als politiek-incorrect - borduurde daar op voort. Nu is Homeland gezwicht voor kritiek van islamofobie, met een zwak seizoen als gevolg. Acteur Mandy Patinkin zei onlangs in te hebben gezien dat Homeland “onderdeel van het probleem” was in de islam-discussie.

Producent Manny Coto blijft lekker incorrect. Hij denkt dat 24 ondanks de tegenvallende cijfers een nieuw seizoen krijgt. De reacties van kijkers en recensenten zijn positief. “Ik ben hoopvol”, zei hij. “Ik vind de show heel goed en ik meen dat Fox er ook van houdt.”