Adopteer eens een Kamerlid

Sociale media Een buddy voor elke backbencher. Dat is het idee achter het sociale media-initiatief Kamerwatch. Zo moet duidelijker worden wat het parlement doet.

Elbert Dijkgraaf (SGP, links) heeft als Kamerwatcher Niek Heijne; Jasper van Dijk (SP, rechts) wordt gevolgd door Yvonne Rouwhorst.
Elbert Dijkgraaf (SGP, links) heeft als Kamerwatcher Niek Heijne; Jasper van Dijk (SP, rechts) wordt gevolgd door Yvonne Rouwhorst. Foto's van Twitter

Vorige week zijn ze samen gaan eten. Elbert Dijkgraaf, Tweede Kamerlid voor de SGP, en Niek Heijne, werkzaam op een notariskantoor in Hoorn. Voor wie naar eigen zeggen „de SGP een beetje een ver-van-mijn-bedshow is”.

Maar Heijne (27) ‘adopteerde’ Dijkgraaf (47). Hij houdt de komende vier jaar bij wat de SGP-er eigenlijk de hele dag doet in het parlement. Zoals de 149 andere Tweede Kamerleden door 149 andere gewone burgers worden gevolgd. Kamerwatchers heten ze.

Het achterliggende idee is dat niet alleen de fractievoorzitters maar het héle parlement door de kiezer wordt gevolgd. Dus ook de onbekendere Tweede Kamerleden die niet voortdurend – of soms helemaal nooit – in de schijnwerpers staan. Daardoor zou het werk in de Tweede Kamer inzichtelijker kunnen worden. Online, vooralsnog vooral op Twitter, houden de Kamerwatchers alles bij zodat andere burgers de informatie tot zich kunnen nemen.

Niet wroeten in privéleven

Om dat gezellige eten – en de verjaardagskaart die eerder door Dijkgraaf aan Heijne werd verstuurd, het uitruilen van elkaars telefoonnummers voor Whatsappjes, en het aangenomen LinkedIn-verzoek – gaat het dus niet. Wel of Dijkgraaf en de andere Kamerleden zich aan hun partijstandpunten houden. Of ze worden beïnvloed en door wie? Welke invloed hebben ze? En komen ze wel opdagen bij belangrijke commissievergaderingen en stemmingen?

Zoals de bedenkers van Kamerwatch op de website zeggen: „Het is volslagen oninteressant en onnodig in het privéleven van Kamerleden te wroeten. Wij hoeven niet te weten waar hun kinderen naar school gaan en wie het met wie doet. Oók niet als de Kamerleden er zelf mee komen. Wij richten ons op het inhoudelijke werk van individuele Kamerleden en hun portefeuille.”

Joris de Savornin Lohman, een van de oprichters en Kamerwatcher van VVD’er Halbe Zijlstra, vertelt: „Het gaat echt om: wat zitten ze te doen, waar gaat de besluitvorming heen?”

Volgens hem is sprake van een participatiekloof. „Zo’n besluit als over [gevechtsvliegtuig] JSF. Je zag misschien in het Journaal ‘oh we hebben er twee gekocht’. Nu zou je er bovenop kunnen zitten vóór de aankoop wordt besloten.” Hij weet dat via de website van de Tweede Kamer commissievergaderingen zijn te volgen: „Maar ik ken echt niemand die de Tweede Kamerwebsite in zijn bookmarks heeft staan.”

Toch al verliefd

Het idee voor Kamerwatch ontstond op Twitter. De verkiezingscampagne ging volgens De Savornin Lohman vooral over „uitgekauwde onderwerpen” en over wie premier moest worden. „Terwijl we géén premier kiezen.” Daarna ging het volgens hem vooral over Thierry Baudet, fractievoorzitter van Forum voor Democratie. De Savornin Lohman tweette eind maart: „Mijn angst bij die Thierry-hype is dat we over vier jaar weer niet weten wie de backbenchers van de grote partijen zijn.”

Radiopresentator Jurjen van den Bergh antwoordde: „We kunnen er allemaal één adopteren.” En journalist Tim Cardol sprong bij. Binnen afzienbare tijd meldden zich meer dan genoeg vrijwilligers voor het project: als er een nieuw kabinet is, zullen ook degenen die de ministers vervangen in de Tweede Kamer een Kamerwatcher krijgen.

Twitter avatar ChiemBalduk Chiem Balduk Ik ben de @sharon_dijksma watcher de komende vier jaar. Doe ook mee! Uniek stukje journalistiek. #kamerwatch https://t.co/LpdiqYpM9O

Het verzoek aan de volgers was om niet iemand te kiezen „op wie je toch al verliefd was”. Daar heeft niet iedereen zich aangehouden. Maar De Savornin Lohman waakt voor „toejuichcampagnes” als ook „affakkelcampagnes.”

Op het Binnenhof gonst het inmiddels over de Kamerwatchers: de meeste Tweede Kamerleden hebben door dat ze door iemand worden gevolgd. Niet ieder parlementslid reageert overigens op de melding dat hij of zij is ‘geadopteerd’.

SGP-er Elbert Dijkgraaf vindt het juist leuk dat hij „door iemand wordt bevraagd”. „Misschien zal het volgen inzichten opleveren, het werk van een parlementslid naar voren brengen. Niek zal wel geen SGP-stemmer worden, maar daar gaat het niet om.”

Kamerwatcher Heijne heeft het SGP-programma inmiddels op zijn bureaublad van zijn pc staan: „Zo kan ik zien of Elbert voor zijn kiezers goed bezig is geweest.” En hij heeft alerts ingesteld dat zodra Dijkgraaf bijvoorbeeld een motie indient of een mediaoptreden heeft, Heijne daarvan een melding krijgt.

Dus toen Dijkgraaf een boek van lobbyisten van de provincie Zeeland aannam, zag zijn watcher dat onmiddellijk. Zou de SGP’er zich laten beïnvloeden? „Benieuwd hoe vaak Elbert ‘Zeeland!’ in de mond neemt”, tweette Niek Heijne. Dijkgraaf antwoordde grappend: „Zeeland. Zeeland. Zeeland.”