Levenslang gestrafte mag na 25 jaar met verlof

De levenslang gestrafte Edwin S. mag na bijna 25 jaar met verlof. Dat heeft de beroepscommissie van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming donderdag bekendgemaakt.

Alleen tijdens een verlof kan hij volgens de beroepscommissie aantonen dat hij zich staande kan houden in de samenleving. Dat is een voorwaarde voor het gratieverzoek dat S. sinds 2012 heeft lopen. De man moet nu binnen drie maanden zijn eerste tijdelijk verlof krijgen.

S. werd op 10 juni 1993 tot levenslang veroordeeld. Hij schoot een echtpaar neer dat hem bij een inbraak betrapte in hun huis in Badhoevedorp. De man overleed en de vrouw raakte ernstig gewond.

De staat moet levenslang gestraften het perspectief op gratie bieden, vinden het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), de Hoge Raad en inmiddels ook de staatssecretaris van Justitie. Onderdeel daarvan is de mogelijkheid op resocialisatie en dus verlof. Omdat verder geen bezwaren bestaan tegen het verlof van S., is het volgens de beroepscommissie “nu niet langer redelijk betrokkene verlof te onthouden”.

33 levenslanggestraften

De beroepscommissie heeft staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) opgedragen binnen twee maanden verloven in het resocialisatieplan van de man op te nemen.

Lees ook: Deze 33 mensen kregen levenslang

Een levenslange gevangenisstraf is in Nederland, in tegenstelling tot bijna alle andere landen in de wereld, ook nog echt een gevangenisstraf tot de dood van de gedetineerde.

Momenteel zijn er 33 personen tot levenslang veroordeeld en er lopen nog zeven beroepszaken van recentelijk veroordeelden. Straks krijgen levenslang gestraften na 25 jaar kans op vrijlating. Eigenlijk wil Dijkhoff dat niet, maar de verandering is nodig om te garanderen dat rechters de straf blijven opleggen.

Inhumaan

Rechters zijn terughoudend geworden met het opleggen van levenslang sinds het EHRM in Straatsburg in 2013 oordeelde dat het ontbreken van perspectief op vrijlating “inhumaan” is. Zo kregen de broers Admilson eind 2015 niet levenslang, maar 30 jaar cel voor het plegen van roofmoorden. De rechtbank in Assen zei toen dat levenslang “op gespannen voet staat” met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Vorige zomer sloot de hoogste Nederlandse rechter, de Hoge Raad, zich daarbij aan: levenslang kan niet worden opgelegd zolang er geen “reële mogelijkheid tot herbeoordeling” is.

Adviescollege levenslanggestraften

Op 1 mei gaat een speciaal ‘adviescollege levenslanggestraften’ aan het werk. Staatssecretaris Dijkhoff heeft deze commissie ingesteld na kritiek van de Hoge Raad. De Nederlandse uitvoering van de levenslange gevangenisstraf, oordeelde de raad, is in strijd met Europese mensenrechtenverdragen.

Na een psychologische test en het horen van nabestaanden adviseert het college de staatssecretaris. Wanneer dat advies positief is en het re-integratietraject succesvol is doorlopen, kan de gevangene vrijkomen, maar de staatssecretaris houdt het laatste woord. Rond juli zal de Hoge Raad beoordelen of deze aanpak voldoet aan de eisen van het mensenrechtenhof in Straatsburg.