NRC checkt: ‘Een dag zonder rundvlees bespaart evenveel water als een maand niet douchen’

De aanleiding

Na de onthulling van de mishandeling van varkens in het slachthuis in het Vlaamse Tielt, schreef HP /De Tijd over de nadelen van vlees eten. In het artikel staat: „Volgens de organisatie Wakker Dier is voor het produceren van een ons rundvlees 1.500 liter water nodig. Als dat cijfer klopt, dan bespaar je met één dag geen vlees eten evenveel water als je verbruikt met een maand lang dagelijks douchen.”

Waar is het op gebaseerd?

De website van Wakker Dier linkt via een andere site door naar een onderzoeksrapport (PDF) van het Twente Water Centre, onderdeel van de Universiteit Twente. In het rapport, dat vaak door wetenschappers wordt geciteerd, is voor diverse consumptiedieren berekend hoeveel water ze verbruiken van geboorte tot slacht, de zogeheten watervoetafdruk.

En, klopt het?

Ja, het eerste deel van de bewering klopt. De onderzoekers van de Universiteit Twente hebben allerlei soorten watergebruik van vleeskoeien in beeld gebracht, zoals het water dat de koe drinkt, het water voor het schoonmaken van de stallen en het water voor het verbouwen van hun voedsel. Voor een vleeskoe komt dat gemiddeld neer op 15.400 liter per kilo. Afgerond en omgerekend is dat 1.500 liter per 100 gram. Een vleeskoe is daarmee het meest ‘waterintensieve’ consumptiedier.

Interessant gegeven: net als mensen verbruiken koeien het meeste water via hun eten. ‘Virtueel water’ noemen onderzoekers dat. Bij vleeskoeien komt gemiddeld 99 procent van hun waterverbruik voort uit de productie van hun eten.

Een kanttekening: de watervoetafdruk van vleeskoeien en andere consumptiedieren bestaat voor slechts een paar procent uit drinkwater. De watervoetafdruk van een vleeskoe bestaat voor 97 procent uit regen-, grond- en oppervlaktewater.

Duizelig van de cijfers? De stelling bevat nóg twee variabelen: hoeveel vlees we eten en hoeveel we douchen. Om met het vlees te beginnen: volgens Wageningen Economic Research (voorheen Landbouw Economisch Instituut van de Universiteit Wageningen) ‘eten’ Nederlanders gemiddeld 76,3 kilo vlees per jaar (PDF). Dit gewicht is echter inclusief botten. „Als vuistregel geldt dat daarvan ongeveer de helft uit vlees en vleeswaren bestaat”, aldus het researchinstituut. Dat komt neer op gemiddeld 105 gram vlees per dag. In lijn met het cijfer uit HP/De Tijd.

Rest de vraag: hoeveel water verbruiken we met douchen? Volgens waterbedrijf Vitens gebruikte de Nederlander in 2013 gemiddeld 119 liter water per persoon per dag. Het meeste gaat naar douchen: 51,17 liter. Per maand is dat 1.569 liter. Dat komt inderdaad dicht in de buurt van 1.540 liter, de niet-afgeronde watervoetafdruk van rundvlees per ons.

Conclusie

We beoordelen de stelling als waar. De productie van een ons rundvlees kost gemiddeld afgerond 1.500 liter water. Dat is evenveel als je verbruikt in een maand lang dagelijks douchen.

Ook een bewering zien langskomen die je gecheckt wilt zien? Mail nrccheckt@nrc.nl of tip via Twitter met de hashtag #nrccheckt