Je eigen eiland. Vrijheid. Wat is er heerlijker dan dat? Wie droomt van zo’n onbewoonde stek hoeft niet af te reizen naar de Stille Oceaan. In de Vinkeveense Plassen gaan komende dinsdag 44 langgerekte eilanden in de verkoop. Toegegeven, helemaal in Kinderen voor Kinderen-stijl is het niet („Drink met je billen bloot – melk uit een kokosnoot”). Geen wuivende palmen, en de eilanden heten officieel ‘legakkers’: langgerekte veenpercelen, omsloten door water. Op die akkers legden mensen vroeger veen te drogen, gewonnen uit het omliggende gebied. Droog veen was turf en dus brandstof. Nu liggen op de langwerpige eilandjes mensen op te drogen, na een duik in het water. Zo’n 160 van de ruim 200 legakkers zijn in het bezit van particulieren: stroken gras met her en der wat wilgen en elzen.
De een vaart ernaartoe in een luxe sloep of op een zeiljacht, de ander in een gammel motorbootje. In de haven van Vinkeveen liggen alle boten gebroederlijk naast elkaar, zoals in het dorp zelf villa’s naast rijtjeshuizen staan en SUV’s naast omafietsen parkeren. Eenmaal op de eilanden vallen alle materiële verschillen weg: daar loopt iedereen – van zilverenlepelkind tot selfmade man – in zwembroek met blote voeten over het gras.

De stukjes eiland die nog geen particulier bezit waren (‘onbewoond’ is een wat misleidend begrip, want sommige eilanden zijn opgedeeld in meerdere legakkers) gaan nu dus onder de hamer. De onderhoudskosten van de legakkers werden te hoog voor het Recreatieschap Vinkeveense Plassen. Beetje bij beetje eroderen de oevers van de onbewoonde eilanden, door het water dat continu tegen het veen klotst. Als er niets gebeurt, zijn de eilanden er over dertig, veertig jaar wellicht helemaal niet meer. Er is beschoeiing nodig: een houten wand tegen de kant, die het water weghoudt.
Maar de aanleg van zo’n damwand is prijzig – per meter zit je algauw aan de honderd euro. En meer dan de helft van de eilanden die nu in de verkoop gaan, wordt geveild inclusief beschoeiingsverplichting. Met die extra kostenpost moeten geïnteresseerden dus rekening houden.
Het bedrag dat het Recreatieschap Vinkeveense Plassen voor de eilanden hoopt te krijgen is nog niet bekend. Legakkers die de afgelopen jaren via Marktplaats werden aangeboden door particuliere eigenaren hadden over het algemeen een vraagprijs tussen de 10.000 en 40.000 euro. Afgelopen januari werd een onbeschoeid vrijliggend eiland nog in prijs verlaagd van 38.000 naar 30.000 euro. Soms hebben eilandbezitters meerdere legakkers, die ze verhuren.

Wie dinsdag wil meedingen, kan dat op twee manieren doen: vooraf een schriftelijk bod doen via de notaris, of op de veilingdag langskomen in Vinkeveen. Tussen 13.00 en 17.00 uur worden de eilanden bij opbod verkocht.
Belangstellenden kunnen op maximaal vier eilanden intekenen en vooraf moet per eiland een borgsom van 5.000 euro worden betaald (die wordt teruggestort als de legakker naar
iemand anders gaat).
Wat kopers in spe zich ook moeten realiseren: vooralsnog blijven de onbewoonde eilanden echt onbewoond. Je mag er je bootje aanmeren (en eventueel in die boot blijven slapen) of er je picknickkleed neerleggen. Maar een huisje bouwen mag niet. Zelfs een simpele blokhut wordt niet gedoogd. Dat gedoogbeleid geldt op de al verkochte eilanden wél. Mogelijk wordt het bestemmingsplan in 2018 verruimd en zijn eenvoudige optrekjes vanaf dan wel officieel toegestaan, maar zeker is dat niet.
Met een onbewoond eiland in Vinkeveen koop je dus vooral een stukje vrijheid. De te veilen eilandjes zijn nu nog publiekelijk toegankelijk: wie langsvaart kan er zonnebaden en lunchen. Dat zal straks niet zo makkelijk meer gaan. Met de opbrengst van de veiling wil het Recreatieschap Vinkeveense Plassen daarom straks de zandeilandjes die óók in het gebied liggen toegankelijker maken voor recreanten.
Zie: werkenaandevinkeveenseplassen.nl/koop
Drie bezitters over hun eilandje

Jacqueline van den Heuvel
Ans en Rob Broeken, met tieners Bram en Noah
„De perfecte dag op de plassen? Een zwoele zomeravond, barbecueën, een potje kaarten met de buren… Ons eiland bestaat uit meerdere legakkers, stuk voor stuk gehuurd door vrienden. Maikel en Mireille wonen in het dorp naast ons, en nu ook hier op het eiland.
„We hebben een stuk grond van 10 bij 18 meter, met daarop een blokhut van 3 bij 4. Eigenlijk is het best zonde dat al die eilanden volgebouwd raken, met bouwsels in alle kleuren van de regenboog. Maar dat krijg je, de gemeente heeft al decennia duidelijke regelgeving verzuimd.
„Dat die eilanden nu in de verkoop gaan, lijkt ons positief. Sommige zijn al bijna compleet weggespoeld en bestaan uit weinig meer dan een paar takken. Hopelijk gaan de nieuwe eigenaars er ook echt vaak heen - het is leuk als er met mooi weer flink wat mensen op de plas zijn. Bij ons mogen ze komen buurten.”

Jacqueline van den Heuvel
Mireille Cijs en Maikel Hoogenboom, met kleuter en peuter Charlie en Bo
„Dit weekend gaan we met onze sloep voor het eerst de plas weer op. Eens kijken of alles er nog mooi bij staat. We huren onze legakker nu zo’n 4 jaar. Een lapje grond van 10 bij 20 meter. Via Marktplaats hebben we uit alle hoeken van Nederland spulletjes verzameld - de oude schuur die we er hebben staan, van 5 bij 3 meter, komt uit Heerhugowaard. Daar slapen we in; meestal blijven we van vrijdag tot en met zondag. We hebben een buitenkeuken met gasfornuis, een buitentoilet, er ligt kunstgras… Alleen stromend water en elektriciteit hebben we niet.
„Hemelsbreed zitten we zo’n 300 meter van ons huis af, je kunt de kerktoren van Vinkeveen zien, maar het is alsof je mijlenver weg bent. Dat die nieuwe eilanden in de verkoop gaan, voelt dubbel: het is mooi dat ze nu niet verloederen, maar ik ben bang dat het bestemmingsplan straks wijzigt en dat er opeens enorme bungalows komen te staan. Dat zou zonde zijn.”

Jacqueline van den Heuvel
Bea en Peter Bosboom, met dochters Wendy en Natasja
„Toen Bea voor het eerst in verwachting was, ruim 25 jaar geleden, hebben we een motorboot gekocht. We woonden toen al in Vinkeveen en waren zelf van jongsaf aan al op de plassen te vinden: zwemmen, vissen, zeilen, surfen… Met de boot konden we naar het Starterseiland, dat vrij toegankelijk was. Maar ja, dat ging rond zonsondergang dicht. Zat je net lekker, moest je alweer terug.
„Inmiddels huren we alweer twintig jaar dit eiland. De meiden vinden het nog altijd geweldig, vaak gaan er vrienden mee. We zijn begonnen met een tent, nu hebben we twee blokhutten. Inclusief stromend water en zonnepanelen. Ook bij slecht weer gaan we er vaak heen - er is altijd wel een klusje te doen. Naar het onderhoud van de beschoeiing hebben we zelf geen omkijken, dat doet de eigenaar.”

Jacqueline van den Heuvel