Teruglezen: Erdogan:”Nederlanders verdorven door massamoord Srebrenica’

We sluiten dit liveblog

We sluiten dit liveblog over de diplomatieke spanningen tussen Nederland en Turkije. De volgende ontwikkelingen vonden dinsdag plaats:

Saarland verbiedt campagneactiviteiten buitenlandse politici in deelstaat

De Duitse deelstaat Saarland heeft dinsdag aangekondigd dat het het voeren van campagne door buitenlandse politici aan banden heeft gelegd. Het gaat om een algemene maatregel die elke vorm van politieke werving door buitenlandse politici verbiedt, maar deze komt wel voort uit de spanningen tussen Turkije en Nederland en Duitsland over het campagnevoeren voor het Turkse referendum. Verschillende Duitse burgemeesters verboden al eerder de komst van Turkse ministers naar bijeenkomsten in hun plaats.

Annegret Kramp-Karrenbauer, premier van de deelstaat Saarland, stelt in een toelichting:

"Interne Turkse conflicten hebben geen plaats in Duitsland. Verkiezingsoptredens die de rust in onze samenleving en in ons land in gevaar brengen, moeten worden verboden."

Saarland is een relatief kleine deelstaat met ongeveer één miljoen inwoners. Kramp-Karrenbauer zegt dat in de wet een artikel is opgenomen dat het mogelijk maakt om politieke activiteiten te verbieden die een vreedzame gang van zaken in de Duitse samenleving in gevaar brengen.

Groot opsporingsonderzoek naar relschoppers bij Turkse consulaat

Het Openbaar Ministerie en politie hebben een speciaal team geformeerd om demonstranten op te sporen die afgelopen zaterdag rond het Turkse consulaat strafbare feiten pleegden. Het Team Grootschalige Opsporing zal proberen de daders op te sporen die aan de Westblaak en Schiedamse Vest regels overtraden, schrijft Aboutaleb in een brief aan de gemeenteraad.

Twee politieagenten raakten gewond toen zaterdag rond het consulaat rellen uitbraken. De Turkse minister van Familiezaken Fatma Betül Sayan Kaya werd daar tegengehouden nadat ze geen toestemming had gekregen in het consulaat de menigte toe te spreken. Aboutaleb kondigde toen een noodverordening af voor de gehele binnenstad. Achttien mensen werden al aangehouden bij de rellen, maar dat kunnen er dus mogelijk meer worden.

De burgemeester voelt zich misleid door Kaya. "Ik ben onaangenaam verrast dat achteraf is gebleken dat de Turkse consul mij onjuist heeft geïnformeerd over de ware bedoelingen van deze dag."

Bovendien werd er mogelijk opzettelijk een dubbelgangster ingezet om de politie te misleiden. Een deel van de Turkse colonne werd zaterdag staande gehouden bij de Kuip. Zo schrijft Aboutaleb aan de gemeenteraad:

"Er bestaat (op dat moment, red.) enige onduidelijkheid of de Turkse minister van Familiezaken daarbij aanwezig is omdat een vrouw in het gezelschap sterk op haar lijkt. Het vermoeden bestaat dat dit een bewuste actie is geweest om de politie op het verkeerde been te zetten."

Rutte: nieuwe uitlatingen Erdogan "walgelijke geschiedvervalsing"

Minister-president Mark Rutte heeft tegenover RTL Z de nieuwe uitlatingen van Erdogan over de massamoord in Srebrenica een "walgelijke geschiedvervalsing" genoemd. De toon van de Turkse president wordt volgens hem "steeds hysterischer":

"Hij blijft het verder oppompen. Het is van een niveau en stijlloosheid, ongelooflijk. We gaan ons niet tot dit niveau verlagen. Het is echt onacceptabel. Turkije blijft zichzelf overschreeuwen, niet alleen tegen Nederland, maar ook tegen Duitsland. Toch moeten er op enig moment gesprekken gaan plaatsvinden."

Volgens Rutte gaat de samenwerking met de Turken op allerlei terreinen, ondanks de diplomatieke spanningen, gewoon door. De vorig jaar gesloten vluchtelingendeal staat nog steeds recht overeind, aldus de premier.

RoelSchrein Roel Schreinemachers Rutte: walgelijke reactie Erdogan, toon wordt steeds hysterischer #Turkijerel https://t.co/lesO01w7S4 14 maart 2017 @ 12:18

Volgen

Erdogan: "Het verdorven karakter van de Nederlanders bleek al uit het bloedbad in Srebrenica"

De Turkse president Erdogan heeft de diplomatieke spanningen tussen Nederland en Turkije dinsdag nog wat verder opgevoerd door Nederland opnieuw verbaal aan te vallen. In een persconferentie zei Erdogan dat hij Nederland verantwoordelijk houdt voor "de ergste massamoord in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog", het drama in Srebrenica in 1995.

Het Nederlandse bataljon Dutchbat kreeg begin jaren negentig de opdracht de Bosnische enclave in het voormalige Joegoslavië te beschermen. Zij werden echter door Servische troepen, onder leiding van generaal Ratko Mladić, onder de voet gelopen. De Bosnisch-Servische soldaten die de moslimenclave innamen, richtten een slachting aan waarbij meer dan 8.000 mannen en jongens vermoord werden.

In een speech die live op de Turkse televisie werd uitgezonden zei Erdogan:

"We kennen de Nederlanders van het bloedbad in Srebrenica. We weten hoe verdorven hun karakter is van de massamoord op 8.000 Bosniërs daar."

Erdogan herhaalde nog maar eens dat de "Nederlandse daden" niet afgedaan kunnen worden met een excuus, maar dat hij de regering verantwoordelijk houdt voor de gebeurtenissen zaterdag. Volgens hem is er "ruimte voor het instellen van verdere sancties" tegen Nederland, zonder daarbij concreet te worden wat hij precies voor ogen heeft.

De Turkse president veroordeelde bovendien Merkels statement van maandag. De Duitse bondskanselier sprak haar steun uit voor premier Rutte en zei achter de Nederlandse acties te staan.

Een video van de speech:

.@RT_Erdogan: Türkiye'nin büyümesi birileri için umut olduğu gibi bazılarına kabus oldu. Hollanda ve Almanya gibi... https://t.co/MuwNDLCWXR pic.twitter.com/DBORB0nlWJ

— Akşam Gazetesi (@Aksam) March 14, 2017

Turkse Arbeidersvereniging: 'Erdogan moet lange arm weghalen'

De Turkse Arbeidersvereniging in Nederland (HTIB) vindt dat president Erdogan zijn bemoeienis met Turkse Nederlanders moet staken. Dat schrijft de vereniging in een verklaring op haar Facebookpagina.

"Erdogan moet zijn lange armen van onze schouders halen. Erdogan en zijn partij, de AKP, moeten stoppen ons voor hun karretje te spannen. Want hun politiek maakt onze positie in Nederland steeds onmogelijker."

De vereniging geeft populisten de schuld voor de spanningen tussen Nederland en Turkije. Daarmee doelt ze op Erdogan, maar ook op Nederlandse politici:

"De negatieve politieke ontwikkelingen van de afgelopen dagen tussen Nederland en Turkije zijn volstrekt onacceptabel. De enige die daarvoor verantwoordelijk zijn, zijn de populistische politici. [...] Om deze reden willen wij nogmaals een dringend oproep doen aan de Nederlandse politici. Stop met populisme. Met populisme beland je in een politiek moeras, waarin je bij elke beweging dieper wegzinkt."

Verder roept de HTIB Turkse Nederlanders op zich te richten op Nederland, hun "nieuwe vaderland". Zij moeten zich volgens de vereniging niet laten meesleuren Turks-nationalistische gevoelens, en niet "bij het minste of geringste de vlaggen pakken en de straat op gaan".

'Turkije stapt ook naar VN, OVSE en Raad van Europa'

Turkije stapt naar aanleiding van de diplomatieke rel met Nederland naar de VN, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Raad van Europa. Dat schrijft de Turkse krant Hürriyet dinsdag op basis van bronnen in het Turkse diplomatieke circuit.

De Turken willen Nederland bij deze instellingen aanklagen voor de schending van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer. Dat verdrag regelt de rechten en bescherming van diplomatiek personeel. Door minister Fatma Betül Sayan Kaya de toegang tot het Turkse consulaat te ontzeggen en haar vervolgens het land uit te zetten, heeft Nederland volgens Turkije dat verdrag overtreden.

Lees ook: Een minister de toegang ontzeggen - mag dat zomaar?

Vernietigend oordeel

De Raad van Europa oordeelde begin deze maand nog vernietigend over de politieke gang van zaken in Turkije. In een onderzoeksrapport sprak het orgaan van een "dramatische teloorgang van de democratische orde". De Raad zei te vrezen dat Turkije onder Erdogan afglijdt naar "autocratie en alleenheerschappij".

Maandag maakte de Turkse president Recep Tayyip Erdogan al bekend dat Turkije het confict met Nederland gaat voorleggen aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders zeiden de uitspraak van het Hof met vertrouwen tegemoet te zien.

Lees ook: Turkije: kritiek oké, maar niet van Europa

Asscher spreekt van 'symbolische sancties'

Net als premier Mark Rutte maakt vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA) zich niet al te druk over de diplomatieke sancties die Turkije maandag tegen Nederland afkondigde. Asscher noemde de maatregelen dinsdagmorgen in het programma Goedemorgen Nederland "in hoge mate symbolisch".

Asscher gelooft niet dat Turkije er goed aan heeft gedaan alle gesprekken met Nederland op het hoogste diplomatieke niveau stop te zetten. "Als bondgenoten moet je met elkaar in gesprek zijn." De minister van Sociale Zaken verwacht dat de verhouding tussen Nederland en Turkije nog wel een tijdje moeizaam zal blijven.

Rutte 'begrijpt' dat Turken geen economische sancties namen

Premier Mark Rutte snapt wel waarom Turkije diplomatieke sancties heeft afgekondigde tegen Nederland, maar geen economische. Dat zei hij maandagavond in het tv-programma RTL Late Night.

Rutte benadrukte dat de Turken hun eigen belang schaden als ze restricties stellen aan de handel met Nederland. "We hebben in Turkije een enorme investeringspositie. Het gaat om zeer grote bedragen, zeer grote belangen. Ik begrijp dat ze ervoor gekozen hebben zich daar niet op te richten."

Geen contact

Maandagavond liet Turkije weten dat het diplomatieke sancties heeft ingesteld tegen Nederland. De ambassadeur is niet meer welkom, en Nederlandse diplomatieke vluchten mogen niet meer landen. Er zal voorlopig geen contact op het hoogste diplomatieke niveau zijn tussen de twee landen.

Rutte zei het "te bizar voor woorden" te vinden dat "Turkije denkt sancties aan Nederland te moeten opleggen". De minister-president reageerde echter laconiek op de inhoud van de Turkse maatregelen:

"Als het regeringstoestel niet meer mag landen, dan zij dat zo. En de ambassadeur mag niet terug, maar die was al hier."

Turkije levert kritiek op EU-verklaring

Turkije is boos op de Europese Unie (EU) vanwege de verklaring die de EU-commissarissen Johannes Hahn en Federica Mogherini maandag lieten uitgaan. Zij riepen de Turken op hun "buitensporige verklaringen" aan het adres van Nederland voortaan achterwege te laten.

In een persbericht op de site van het ministerie van Buitenlandse Zaken verwerpt Turkije de EU-verklaring:

"Onze EU-collega's passen de democratische waarden en fundamentele rechten en vrijheden selectief toe. Terwijl ze aansturen op een oplossing van het probleem via gesprekken, negeren ze het feit dat wij - anders dan Nederland - opereren binnen de grenzen van de diplomatiek en de wet. Daarom heeft de kortzichtige verklaring van de EU geen waarde voor ons."

Volgens Turkije voedt de EU-verklaring xenofobie en anti-Turkse gevoelens, omdat de oproep "alleen gedaan is aan Turkije, in plaats van aan de landen die deze situatie hebben veroorzaakt door het schenden van de diplomatieke conventies en internationale wetten".

Merkel

Niet alleen de EU schaarde zich maandag aan de kant van Nederland. Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel sprak haar "volledige steun en solidariteit" uit. Zij noemde de nazi-opmerkingen die president Recep Tayyip Erdogan aan Nederland richtte "volledig onacceptabel". De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Marc Ayrault uitte zich in vergelijkbare bewoordingen.

Lees hier de ontwikkelingen terug die gisteren plaatsvonden in de diplomatieke crisis tussen Nederland en Turkije.