In veilig debat vlamt alleen Asscher ineens

Geen fouten maken. Dat was de belangrijkste opdracht dinsdagavond bij het slotdebat van de NOS. Want een misser, die nemen kiezers woensdag natuurlijk mee in hun achterhoofd, het stemhokje in.

De lijsttrekkers van de acht grootste partijen gingen dinsdagavond in de grote hal van de Tweede Kamer met elkaar in debat, steeds in duo’s. Over de volgorde en tegenstanders had de NOS geloot en elke partij mocht één stelling bedenken.

Asscher had niks meer te verliezen

Op de valreep gebeurde toch nog iets nieuws. Voor het eerst was PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher fel. Het was zijn enige debat met Geert Wilders (PVV) en je gelóófde hem. „De verpleegkundige met de hoofddoek hoort erbij”, zei Asscher en verhief zijn stem. „Iedereen die meedoet aan de samenleving heeft meer fatsoen in zijn pink dan Wilders en zijn fractie.”

Maar Wilders was ook sterk en feller dan bij het debat dat hij met Rutte had maandag. „Nederland is helemaal niet van ons allemaal, dat kunnen we namelijk niet betalen.” Daarom lopen alle kiezers bij de PvdA weg, zei Wilders erachteraan, want de partij van Asscher zorgde ervoor dat de huren „van de gewone man” stijgen en dat het eigen risico omhoog is gegaan.

Lees ook: Dit zijn de factchecks van het slotdebat of bekijk de video hieronder

D66 en CDA kijken al naar donderdag

Voor Sybrand Buma (CDA) en Alexander Pechtold (D66) had de campagne eigenlijk wel een dagje korter mogen duren, kreeg je de indruk. Waarom wilde Buma van Pechtold weten, stemt D66 toch altijd tegen extra bevoegdheden voor de veiligheidsdiensten, als dat is wat ze nodig hebben? „In plaats van wantrouwen en gezeur over privacy.”

Pechtold ging daar niet echt inhoudelijk op in, maar bleef herhalen dat D66 tenminste extra geld voor Defensie en de marechaussee heeft geregeld afgelopen jaren. Het CDA werkte niet samen met het kabinet en was overal tegen. Deze riedel kenden ze van elkaar en dat was goed te zien. Voor die twee mocht de formatie beginnen.

Rutte kon de leider uithangen

VVD-lijsttrekker Mark Rutte had het niet zó getroffen met zijn tegenstanders, maar hij maakte er het beste van. Van Gert-Jan Segers (ChristenUnie) kreeg hij een cadeautje. Zij debatteerden over energie en Segers zei steeds dat „leiderschap nodig was” om de klimaatverandering tegen te gaan. Ha, dat komt mooi uit, zei Rutte, want als leiders nodig zijn, kijken ze vaak naar mij!

Wilders had bij de loting geluk gehad, hij was als laatste aan de beurt. En het maakte eigenlijk niet uit, gaf hij toe, wie er tegenover hem had gestaan. Over het hoofd van Segers heen richtte hij zich tot de kijker en zo kreeg de lijsttrekker die het minst zichtbaar is geweest, toch het laatste woord. De islam is een bedreiging voor Nederland. „Als we onze rechtsstaat niet verdedigen, worden we Egypte of Iran.”

Lees ook: ‘Dwergendebat’ vriendelijk na afzeggen Kuzu