Zij maken hun eigen Star Trek

Elk jaar staan Robin Hiert en de vriendengroep waarmee hij Star Trek Dark Armada maakt op stripboek- en filmbeurzen. Dit jaar zijn ze ook op de eerste Europese Comic Con in Nederland, komend weekend in Ahoy in Rotterdam. Om fans van hun fanfictie-serie te ontmoeten en om nieuwe mensen enthousiast te maken. Ook laten ze zien hoe hun serie, te volgen op YouTube, is gemaakt. Met een green screen, wat camera’s en computers breiden ze het Star Trek-universum verder uit.

De eerste drie afleveringen van Star Trek Dark Armada.

Dit zal misschien niet het hoogtepunt zijn van Comic Con, de bekendste strip- en filmbeurs – de verwachte 15.000 bezoekers kunnen ook op de foto met acteurs uit Star Wars, Harry Potter en Game of Thrones. „Maar fanfictie is een heel belangrijk onderdeel van Comic Con”, zegt organisator Rafael Zawada. „De fandom van series als Star Trek, Marvel, Star Wars en Harry Potter dragen hun steentje bij aan de popcultuur.”

Fanfictie zijn verhalen die een fan verzint en maakt, gebaseerd op de films of series waar hij of zij van houdt. Kijk op fanfiction.net, waar schrijvers hun verhalen publiceren: ruim 42.000 verhalen over Star Wars, over de helden van de Marvel-wereld meer dan 50.000. Of zoek op YouTube eens naar ‘Star Wars fan film’. Daar staan tal van films gemaakt door en voor Star Wars-fans, met soms miljoenen views. De kwaliteit loopt uiteen van aandoenlijk knullig tot best indrukwekkend. De laserzwaardgevechten in de Star Wars-fanfilm Darth Maul: Apprentice (ruim 12 miljoen views op YouTube) doen qua special effects en choreografie niet veel onder voor de gevechten in de echte Star Wars-films.

De Star Wars-fan film Darth Maul: Apprentice.

Robin Hiert (30), leidinggevende bij een techbedrijf, begon in 2005 met het schrijven van verhalen die zich afspeelden in het Star Trek-universum. Die verhalen, met nieuwe personages en nieuwe verhaallijnen, publiceerde hij op forums voor Star Trek-fans, waar hij gelijkgestemden trof. Twaalf jaar later maakt hij met ongeveer tien man Star Trek-series. Hun YouTube-pagina heeft ruim 200.000 views. De eerste serie, Star Trek Dark Armada, van acht afleveringen hebben ze net afgerond. In Dark Armada krijgt de bemanning van het ruimteschip USS Batavia (vernoemd naar het VOC-schip) te maken met een grote bedreiging, die volgens de dappere maar koppige kapitein Richardson (gespeeld door Hiert) kan worden voorkomen met een tijdreis, met alle gevolgen van dien.

Ze maken de serie in meerdere weekenden in een schoolgebouw. Alle scènes worden gemaakt voor een green screen waar later met een computer het decor omheen wordt gebouwd. Eigenlijk niet heel anders dan hoe de echte Star Trek-films gemaakt worden, alleen met minder budget. „Het is een leuke manier om je creativiteit te gebruiken. Je leert er veel van, hoe je met een camera en green screens omgaat, en ook acteren gaat steeds beter.”

In de afgelopen tien jaar hebben Hiert en zijn club zo’n 20.000 euro aan de series besteed. Aan kostuums, een green screen, camera’s, statieven, licht en computers. Iedereen betaalt mee. „We hebben met onze apparatuur een filmpje voor een bedrijf gemaakt. Daar hebben we 9.000 euro mee verdiend voor Star Trek Dark Armada.” Ze verdienen geen geld met de serie zelf. Bewust niet, om problemen met auteursrechten te voorkomen.

De studio’s staan het oogluikend toe

Doorgaans staan de eigenaren van merken als Star Wars en Star Trek fanfictie oogluikend toe. De producties zijn te klein om als concurrentie gezien te worden, de makers doen het doorgaans niet voor het geld en het is publicitair niet handig om je eigen fans aan te klagen. Heel soms gaan makers te ver. De Amerikaan Alec Peters haalde eind 2015 via Kickstarter meer dan een miljoen dollar op voor een Star Trek-fanfilm. Het Amerikaanse CBS, dat de rechten van Star Trek heeft, klaagde Peters aan wegens overtreding van het copyright. De rechtszaak zorgde voor rumoer onder Trekkies. Waar haalde CBS het lef vandaan om een fan aan te klagen?

Eind januari van dit jaar werd de zaak geschikt: Peters zal zijn fanfilm aanpassen. CBS heeft inmiddels een aantal richtlijnen opgesteld. Zolang fanfictiemakers zich daaraan houden, hoeven ze niet te vrezen voor rechtszaken. Belangrijkste richtlijn: de fanfictie mag op geen enkele wijze commercieel uitgebuit worden.

Hiert houdt zich met Star Trek Dark Armada strikt aan de richtlijnen. „Voor een rechtszaak met CBS hebben we geen geld, dan moeten we misschien stoppen met de serie.” Stiekem hoopt Hiert ooit iets van CBS te horen. „Het is natuurlijk de droom van elke fanfictie-schrijver dat de makers iets gaan doen met jouw ideeën.”

Een succesvolle boekenreeks begon als fanfictie: Fifty Shades

Een onrealistische jongensdroom is dat niet. Een van de meest succesvolle boekenreeksen van de afgelopen jaren begon als fanfictie. Na het lezen van de Twilight-saga schreef een Britse vrouw haar fantasieën op en publiceerde die op fanfiction.net. De verhalen waren volgens de moderators van de site iets te pikant en werden verwijderd. De schrijfster maakte van het verhaal over de liefde tussen een vampier en mens een trilogie over een onschuldige meisje en een machtige man met een bijzondere seksuele interesse. E. L. James is nu wereldberoemd met haar Fifty Shades-boeken.

Hiert is inmiddels bezig met de tweede serie, die vanaf de zomer op YouTube te zien is. Op dit moment werkt hij aan de personages en de verhaallijnen. „Dit keer willen we het net weer wat professioneler aanpakken. We gaan meer repeteren, verschillende emoties uitproberen.” Op evenementen als Comic Con wordt hij af en toe herkend. „De erkenning van Star Trek-fans is heel leuk. Daar doe je het ook een beetje voor.”

Dit weekend is Comic Con Europe voor het eerst in Nederland. Tijdens de stripboek- en filmbeurs zijn er fotomomenten, panels en vragensessies met mensen uit de wereld van film, stripboeken en tv-series.