Dit is de Nederlandse Breitbart

In december 2015 lichtte Michael van der Galiën, hoofdredacteur van website De Dagelijkse Standaard, zijn medewerkers per mail in over de nieuwe koers. De site bracht op dat moment een merkwaardige mix van rechts-conservatief nieuws, clickbait en kattenplaatjes. De Dagelijkse Standaard gaat weer inzetten op rechtse politiek, deelde Van der Galiën mee. Ook zei hij van plan te zijn de site over te nemen van eigenaar Joshua Livestro. Medewerker Tim Engelbart informeerde of hij een milde koers voor ogen had, de koers die Livestro de afgelopen jaren had uitgestippeld. „Of weer voluit?” Van der Galiëns antwoord: „Weer voluit.”

En voluit gingen ze. De in 2009 opgerichte site was nooit bang om stevig te provoceren, maar het afgelopen jaar leek De Dagelijkse Standaard louter gemaakt om links om de oren te slaan. Koppen over „gesubsidieerde Islamitische haatfeesten”, „kutmarokkanen” en „linkse onnozelaars” lieten weinig aan de verbeelding over.

Van der Galiëns filosofie: alleen journalistiek die er met gestrekt been in gaat, kan het oude systeem doorbreken en de gedroomde rechtse lente dichterbij brengen. Onder zijn leiding – hij nam de site in juni over van Livestro – groeide De Dagelijkse Standaard uit tot Nederlands meest prominente spreekbuis van de boze witte Nederlander. Het bereik heeft hij sinds de overname weten te verdubbelen naar twee miljoen unieke bezoekers per maand. Ter vergelijking: nrc.nl heeft 5,5 miljoen unieke bezoekers per maand, nu.nl (een van de grootste sites van Nederland)20 miljoen.

De Dagelijkse Standaard – DDS voor kenners – is minstens zo politiek incorrect als GeenStijl, maar dan zonder de humor. Gewiekst als opiniesite The Post Online, maar met een meer vastomlijnde politieke boodschap. De site voert dankzij zijn fanatieke aanhang vaak de boventoon op sociale media als het over politiek gaat. Zo genereerde DDS in de laatste 30 dagen op sociale media ruim honderdduizend likes, shares en comments over de PVV, blijkt uit een analyse van sociale mediatool Talkwalker. Geen andere Nederlandse nieuwssite maakt zoveel ‘engagement’ los met berichten over partijen als de PVV, de VVD en DDS-vijanden Denk en D66.

De vergelijking met het Amerikaanse Breitbart ligt voor de hand. Van der Galiën werkte een tijd voor die site, die wordt gezien als het platform van de alt-right-beweging. Hij noemt oprichter Andrew Breitbart zijn leermeester en was vaak te gast in de radioshow van Steve Bannon, toen Breitbart-eigenaar, nu de omstreden strategisch adviseur van president Trump. Van der Galiën ziet DDS als een mix van het oude, conservatieve Breitbart en de huidige site die de Amerikaanse proteststem vertolkt.

Beschuldigd van misleiding

Zoals Breitbart campagne voert voor Trump, zo steunt DDS de PVV, Forum voor Democratie en VoorNederland (VNL). De band is innig. Van der Galiën heeft regelmatig contact met de PVV en geeft graag tips aan aspirant-Kamerleden van Forum en VNL. Wilders retweet DDS-berichten vaak en gunt de site zo nu en dan een kort interview – vrij uniek, Wilders wijst interviewverzoeken van gevestigde media bijna altijd af.

Ook de journalistieke stijl lijkt op die van Breitbart: onderwerpen zijn in de regel geschreven om verontwaardiging op te roepen, nuance ontbreekt. DDS is eigenlijk nog minder subtiel dan Breitbart. De site duidt linkse politici steevast aan met negatieve adjectieven als „huichelachtig” en „knettergek”, NRC is „de vijand”, immigranten heten sarcastisch „kansenparels”.

Geheel in lijn met de nationaal populisten in Europa en de alt-right in Amerika hangt DDS het geloof aan dat „de linkse media” en het „partijkartel” uit zijn op de vernietiging van de „judeo-christelijke cultuur”. Dat leidt tot „een cultuurstrijd” waarin zaken als „massa-immigratie”, progressieve hervormingen en het opgeven van nationale soevereiniteit bestreden moeten worden.

DDS wordt vaak beschuldigd van het brengen van nepnieuws, misleiding en overdrijving. Zoals veel rechtse sites meldde DDS dat Parijs dit weekend „letterlijk in de fik” stond en hele voorsteden „kort en klein [werden] geslagen door de kleine importfascisten”. Een sterke overdrijving: de omvang en schaal van de relletjes was beperkt en onvergelijkbaar met die in de herfst van 2015.

„Misschien zijn we weleens ongenuanceerd. Maar we pretenderen ook niet neutraal te zijn”, zegt Van der Galiën aan de telefoon. „Als een links iemand zegt: genuanceerd stuk was dat, dan zijn we slecht bezig.”

„This is war”, pleegt hij op Twitter te zeggen. Aan de telefoon: „Ik ben een warrior. Ik zie de mensen naast mij als strijders in de frontlinie.” Hij haast zich erbij te zeggen dat hij geweld te allen tijde afkeurt. „Dat laat ik aan links over.”

After all, this is war. Not closing ranks is deadly and will undermine Trump during his entire presidency

— Mike van der Galien (@MichaelvdGalien) February 14, 2017

Van der Galiën gelooft dat Nederland binnenkort net zo’n gepolariseerd mediaklimaat krijgt als de VS. „DDS gedijt misschien bij polarisatie. Maar jullie, de linkse media, hebben dat klimaat veroorzaakt. De gepassioneerde rechtse kiezer wordt niet gehoord in de mainstream media, ook niet bij De Telegraaf of het AD. Wij springen in het gat dat jullie hebben laten vallen.”

Breitbart leerde hem ‘altijd direct te zijn’

Van der Galiën bestiert DDS vanuit Izmir, Turkije, waar hij met zijn Turkse vrouw woont. Vanuit huis stuurt hij vijf vaste medewerkers aan. De site haalt de inkomsten uit advertenties en kan daarmee volgens hem goed rondkomen.

Opvallend voor een uiterst rechtse publicist: Van der Galiën bekeerde zich in 2007 tot het soefisme, een liberale islamitische stroming. Tien jaar later is de christelijk opgevoede Fries „terug op het oude nest”. „Ik wilde niks met het moslimterrorisme te maken hebben. Ik voelde me niet thuis bij de oproepen tot geweld in de Koran.”

In zijn middelbare schooltijd al blogde Van der Galiën vanuit het Friese dorpje Mantgum over de Amerikaanse politiek. Zijn Engelstalige analyses bleven niet onopgemerkt en hij werd tweede in een Amerikaanse blogprijs voor het beste Europese blog. In 2008 werd hij uitgenodigd voor een politiek congres in Azerbeidzjan, waar hij Breitbart ontmoette. Van der Galiën mailt NRC een foto waarop hij breed glimlachend en „ongelooflijk trots” met een arm om de toen al beroemde blogger heen staat. „Hij was de grote man daar, mede-oprichter van The Huffington Post en de tweede man bij Drudge Report .” Na het congres nam Breitbart hem „onder zijn vleugels”.

„Breitbart leerde me de confrontatie op te zoeken, altijd direct te zijn. Koppen bedenken die linkse lezers woedend maken en rechtse lezers een stuk in trekken. Provoceren als journalistieke strategie.”

Compromisloos

Nadat Breitbart in 2012 was overleden, kwam Trumps huidige topadviseur Steve Bannon aan de leiding. Bannon bood Van der Galiën in december 2015 een vaste baan aan. Als onderdeel van de baan zou hij een lokale Breitbart-editie opzetten „in your country”. Nog steeds weet Van der Galiën niet of Bannon daarmee Nederland of Turkije bedoelde. Beide landen passen in de strategie van Breitbart, dat zichzelf ziet als spil van een wereldwijde populistisch-rechtse beweging. De site heeft een Britse en Israëlische afdeling, Duitse en Franse edities zijn in de maak. „Ik heb het aanbod afgewezen.” Hij zou zijn werk voor andere Amerikaanse blogs moeten opgeven. „Dat wilde ik niet, ik ben heel honkvast.”

Oud-medewerkers voelen zich na de koerswijziging niet of nauwelijks meer thuis bij DDS. „De site is geradicaliseerd”, zegt publicist Dirk-Jan van Baar. „Het revanchisme tegen de linkse kerk kan je gerust fascistisch noemen”. Columnist Rob Goossens vindt zijn oud-collega’s „compromisloos” geworden. „Ze gaan niet meer uit van redelijkheid en nieuwsgierigheid.” Oud-eigenaar Joshua Livestro noemde het door DDS bewonderde trio Wilders, Baudet en Roos onlangs in een blog „landverraders”, omdat ze zich afwenden van Europa.

Van der Galiën, afgemeten: „Joshua heeft zijn rug toegekeerd naar waar wij voor stonden.”