Trump wendt crisis met China af - voor nu

Donald Trump baarde eerder nog opzien door kort na zijn verkiezingszege te bellen met de Taiwanese president Tsai Ing-wen: tot woede van China.

Foto AP Photo/Andy Wong

In een ,,buitengewoon hartelijk’’ telefoongesprek heeft president Trump zijn Chinese collega Xi Jinping verzekerd dat de VS zich nooit zullen inzetten voor de onafhankelijkheid van het democratische Taiwan. Op verzoek van Xi heeft Trump gezegd dat hij de zogeheten ‘Een China’-politiek volledig zal respecteren.

Daarmee is een openlijke crisis in de belangrijkste bilaterale verhouding ter wereld vooralsnog afgewend. Dat werd vrijdag bevestigd door het Witte Huis én Xinhua, het officieel staatspersbureau.

Lees ook: China boos als Taiwan met Trump belt

Niet gebonden

Kort na zijn verkiezing zei Trump op Fox News dat hij zich niet gebonden achtte aan de ruim veertig jaar oude Amerikaans-Chinese afspraken omtrent Taiwan. China beschouwt Taiwan als ,,afvallige provincie’’ en hereniging is een kernbelang van de communistische Volksrepubliek.

Zonder een concessie van Trump wilde Xi niets met zijn nieuwe Amerikaanse collega te maken hebben, hij wilde zelfs niet door hem gebeld worden. Pas na een verzoenende brief waarin Trump op indirecte wijze afstand nam van zijn anti-Chinese uitspraken in de verkiezingscampagne ontdooide de stoïcijnse Xi. In die brief schreef Trump dat hij de ,,constructieve banden’’ met China verder wil aanhalen en dat hij China in het ,,Jaar van de Haan het allerbeste’’ wenst.

In de campagne zette Trump China nog weg als verkrachter van de Amerikaanse economie. Alles wijst erop dat Trump zijn verkiezingsbeloftes heeft uitgesteld of ingetrokken om China aan te merken als ‘koersmanipulator’ en om de importheffingen op Chinese producten te verhogen met 45 procent.

Twitter avatar realDonaldTrump Donald J. Trump Did China ask us if it was OK to devalue their currency (making it hard for our companies to compete), heavily tax our products going into..
Twitter avatar realDonaldTrump Donald J. Trump their country (the U.S. doesn’t tax them) or to build a massive military complex in the middle of the South China Sea? I don’t think so!

Volgens The New York Times heeft Trump zijn toon en koers ten opzichte van Beijing gewijzigd op dringend advies van de onlangs beëdigde minister van Buitenlandse Zaken Tillerson. De voormalige Exxon-baas had Trumps plan om in de omgang met China de ,,Taiwan-kaart’’ te trekken al tijdens hoorzittingen in de Senaat resoluut afgewezen.

Ook minister van Defensie, James Mattis, zwakte Trumps uitspraken over China af door Amerikaanse militaire acties tegen Chinese activiteiten in de Zuid-Chinese Zee voorlopig uit te sluiten.

Diplomatiek protocol

Kort na zijn verkiezingszege overviel Trump China én de Amerikaanse diplomatie door te telefoneren met de Taiwanese president Tsai Ing-wen. Dat was een zeer opmerkelijke breuk met een decennia oud diplomatiek protocol dat bepaalt dat de VS en Taiwan geen diplomatieke en politieke contacten met elkaar hebben.

Trump liet zich ook zeer positief uit over het democratische Taiwan. Hij achtte zich niet gebonden aan de afspraken met China die door Nixon en Mao zijn gemaakt in de jaren zeventig van de vorige eeuw.

Tot grote tevredenheid van de Chinese leiders en de Chinese media is hij daar volledig op teruggekomen, hoewel sommige Chinese commentatoren erop wezen dat ,,Tweeting Trump veranderlijker is dan het weer’’ (dixit Global Times).

Bijna nooit onderbreekt de Chinese televisie de programmering voor breaking news, maar dat gebeurde vrijdagochtend wel om de concessie van Trump te melden en -impliciet- de onverzettelijke houding van Xi te prijzen.

Hoewel ook onder Trump de VS Taiwan niet zullen erkennen en de Chinese aanspraken op het eiland blijft respecteren, zullen de VS Taiwan wel militair blijven steunen.

Lees ook: Goedemorgen China, dit is het nieuwe Amerika

Japan

Trumps verzoenende acties richting China vallen samen met een grote Amerikaans-Japanse top die vrijdag in Washington D.C. plaatsvindt. Voor de tweede keer sinds zijn verkiezing ontmoet Trump de Japanse premier Abe, die samen met zijn vrouw ook is uitgenodigd voor een golfweekend en diners met de Trumps in Florida.

Abe wil van Trump weten of hij in het geval van een openlijk conflict met China over tal van veiligheids- en territoriale kwesties Japan zal steunen. In China wordt de rode-loper-behandeling die Abe van Trump krijgt met argusogen gevolgd.