Het begin van de nieuwe serie Geslacht (BNN) is al even verfrissend als de overige inhoud. Op het Mediapark van Hilversum kijkt de presentator recht in de camera en zegt: „Hallo! Ik ben Ryanne van Dorst en ik mag een televisieprogramma maken.”
Een dag eerder had ze het al ongeveer net zo fris van de lever uitgelegd aan Jinek. Na een spraakmakend optreden in Expeditie Robinson was de zangeres, bekend geworden als Elle Bandita, door BNN gevraagd waar ze het in een eigen programma over zou willen hebben. Nou, dat wist ze wel. Over gender, de derde sekse en waarom iedereen maar of man óf vrouw zou moeten zijn.
Ook bij Jinek begreep je meteen wat Van Dorst zo geschikt maakt voor televisie. Ze gedraagt zich namelijk alsof er geen camera bij is en zegt en doet wat in haar opkomt. Dat is in de wereld van de televisie nogal ongewoon. Zo verliet ze de talkshowtafel bij een gesprek dat ze saai vond, om even te gaan plassen, dreigde na afloop Eva Jinek te versieren en vroeg onder de eindtune of het een beetje leuk was geweest.
De motivatie om juist deze serie te willen maken, onthult Van Dorst in de tweede scène, midden op de Rotterdamse Lijnbaan: „Ik ben in 1984 geboren als hermafrodiet. Dat is iemand die zowel mannelijke als vrouwelijke lichamelijke eigenschappen heeft. De dokters vonden dat er een keuze gemaakt moest worden, dus hebben ze een meisje van me gemaakt.”
Het onderwerp is interessant genoeg, maar de kracht zit hem toch vooral in de totale openheid en improvisatie. Daar hoort bij het je hardop afvragen of je het wel goed doet: niet uit koketterie, maar omdat je je echt niet kunt voorstellen dat je geaccepteerd wordt.
Het mooiste van de reeks gesprekjes met bekende en minder bekende Nederlanders over de vraag wat een echte man en een echte vrouw is, plaatst Van Dorst tegenover haar ex-schoonmoeder Patricia Paaij. Ze kan zich geen vrouwelijker vrouw voorstellen. Dat beaamt Patricia: „De punani is machtig!”, met je vrouwelijkheid kun je veel voor elkaar krijgen. Maar als je op tv verschijnt, moet je wel make-up dragen, dat heeft Ryanne nog niet begrepen. „O, vinden jullie mij niet leuk om naar te kijken, zo?” Ze zoekt meteen steun bij ons.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/02/3010culellebandita-e1649253933458.jpg)
Het gesprek spitst zich vervolgens toe op kinderbehaatjes en het al dan niet scheren van okselhaar bij jonge meisjes. De inspectie van een genderneutraal toilet in het Utrechtse stadhuis en een meditatiesessie die het contact van Ryanne met haar baarmoeder moet verbeteren werken soms ook hilarisch: „Mogen wij jouw heilige ruimte openen?”
En toch blijft iedereen in zijn waarde, er wordt niets bespot of geëxploiteerd. Zelfs Maxim Hartman, de mannelijkste man, kwam zelden zo genuanceerd in beeld als in aflevering 1 van Geslacht.