De aller- aller- allerrechtste weg komt in Groningen

De snelste manier om van Amsterdam naar Rotterdam te reizen, of van Groningen naar Maastricht, is langs een rechte lijn. Maar wegen op het land zijn nooit recht.

Erger nog, zelfs een kort kaarsrecht stuk weg (in een polder of zo) is niet recht. Want: de aarde is rond. En zet maar eens een streep op een voetbal. Dan zie je meteen: zo’n streep loopt krom.

Toch komt nu in Groningen een echte rechte weg. Op een stuk dijk bij het dorp Hornhuizen. Kunstenaar John Körmeling is er net aan begonnen.

Poeh! Hoe maak je zo’n rechte weg? Eerst kies je het midden. Vanaf daar gaat de weg 3 kilometer de ene en 3 kilometer de andere kant op. Niet met de kromming van de aarde mee, maar rechtuit. De aarde kromt daarbij vergeleken een beetje naar beneden. Ofwel: de rechte weg lijkt omhoog te lopen.

Hoeveel? Dat vertelt de oude stelling van Pythagoras, die de drie zijden van een rechte driehoek verbindt. Je kent hem wel: a2+b2=c2. Hiernaast zie je wat a en b en c dan zijn.

Zo vind je dan dat de weg 70 centimeter boven de ‘kromme dijk’ begint, dat hij in het midden precies op de oude dijk ligt, en dat hij daarna 70 centimeter boven de kromme dijk eindigt.

Al had John Körmeling het ook anders kunnen aanpakken. Niet ophogen, maar uitgraven. Dan groef de weg zich recht door de ‘kromme dijk’ en lag hij in het midden 70 centimeter diep.

Nou ja, als je het heel precies uitrekent voor een perfecte aardbol, dan merk je dat je een pietsje dieper moet graven dan ophogen (een paar tientallen miljardste meter). Zie je waarom?