Een nog jonge zwarte herder die bleek om de neus ziet, een jeugdige retriever met al veel zilver tussen het goud… Een jonge hond die al een grijze snuit krijgt, wekt vaak medeleven. Hij ziet er voor ons vroeg-oud en zorgelijk uit. Dat leek altijd projectie van de menselijke fysiologische verschijning op dieren, met een heel andere achtergrond.
Nu blijkt: die gedachte is helemaal zo gek nog niet. Een team van Amerikaanse dieronderzoekers rond de autistische zoöloge Temple Grandin van Colorado State University (over wie in 2010 een biografische film verscheen) zocht het uit en de vroeg-grijzende hond blijkt het mentaal echt niet makkelijk te hebben. (Applied Animal Behaviour, december)
Het team verzamelde bij hondenshows, bij de dierenarts en gewoon in het park beelden van vierhonderd honden van één tot vier jaar oud. Eventueel al oprukkende neus-grijzing schiftten zij in vier gradaties. Met een slimme vragenlijst die de eigenaars niet geheel duidelijk maakte waar het precies om ging, brachten ze de mate van vergrijzing in verband met karakter- en gedragseigenschappen van de hond.
De samenhang bleek bij angst en zorgelijkheid heel sterk, maar ook bij haast onbedwingbare impulsiviteit. Een hond die erg bang is voor harde geluiden, onbekende dieren of onbekende mensen? Die is heel vaak al in de jeugd ver op weg naar een grijze neus. Net als de hond die na inspanning hyperactief blijft, niet kan kalmeren en zich niet kan concentreren.
Ander bijzonder gedrag bleek niet van belang, net zomin als grootte en staat van onderhoud van de hond, of het aantal katten in huis. Vergrijzing op lichamelijk vlak is een heel natuurlijk verschijnsel, dat bij mensen (en muizen) wordt versterkt door stress en ondergraving van het immuunsysteem. Bij honden lijkt dus hetzelfde te spelen.
Terloops leveren de onderzoekers een tweede inzicht: honden danken overdreven impulsief gedrag niet zelden aan een idealistische, vrije opvoeding. En nu weten we: die maakt dus niet gelukkig.
Honden blijken gevoelig voor vaag, inconsequent gedrag van hun baasje. Het advies aan dierenartsen en andere professionals? Zoek met de minder bezorgde of net zo wispelturige eigenaar naar een mogelijke andere aanpak van de vroeg-grijzende huisgenoot, want die heeft het dus echt moeilijk.