Wetenschappers bezorgd over nieuwe surveillancewet

Het wetsvoorstel voor een nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten geeft de geheime diensten AIVD en MIVD veel macht, zonder dat daar goed toezicht tegenover staat. Dat schrijven 29 privacy-experts onder wie terrorismedeskundige Beatrice de Graaf, inlichtingenexpert Constant Hijzen en hoogleraar computerveiligheid Bart Jacobs dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer.

In de nieuwe wet krijgen de veiligheidsdiensten AIVD en MIVD de bevoegdheid om op grote schaal communicatieverkeer te onderscheppen. Dat mogen ze niet onbeperkt. Zo moeten ze voor iedere tap toestemming krijgen van de minister. Veiligheidsdiensten krijgen ook meer mogelijkheden om computers binnen te dringen.

Lees ook: Kamer wil sterkere controle op hackende politie

De wetenschappers vinden dat het toezicht op de inzet van deze nieuwe bevoegdheden over te veel verschillende instanties is verdeeld, terwijl het volgens hen beperkt zou moeten worden tot één instantie. Daarbij moeten ze nauwkeuriger te werk gaan met het verzamelen van informatie dan hoe dat in het wetsvoorstel staat beschreven. Niet-relevante informatie moet zo snel mogelijk worden verwijderd.

Een ander belangrijk bezwaar is dat de veiligheidsdiensten ook technologieën mogen inzetten, die nu nog niet bestaan of onhaalbaar zijn. De experts vrezen voor scenario’s zoals veiligheidsdiensten die stiekem een afluisterapparaat in iemands lichaam aanbrengen. “Wij weten nu niet wat er over een paar jaar wordt uitgevonden”, zegt hoogleraar Nico van Eijk van de Universiteit van Amsterdam, een van de initiatiefnemers van de brief. “In het huidige wetsvoorstel mogen geheime diensten alle denkbare technologische middelen inzetten. Wij hebben liever dat per nieuwe technologie opnieuw getoetst wordt of het wenselijk is dat geheime diensten er ook mee gaan werken.”