Een Bandido laat niet over zich lopen

De makelaar zit aan een tafeltje in de McDonald’s. Drie mannen staan in een driehoek om hem heen. Een van hen draagt een motorjack van de Bandidos.

De mannen willen 25.000 euro van de makelaar, hoort een getuige hen zeggen.

Als de makelaar zegt dit geld niet te hebben, wijst een van de mannen op zijn horloge. „Dan wil ik jouw Rolex”, zegt hij. De makelaar geeft zijn horloge af.

De Bandidos twijfelen: misschien is de Rolex wel namaak. „We gaan controleren of het horloge echt is. We nemen je auto mee en als blijkt dat je horloge nep is, komen we niet terug”, zegt een van de Bandidos. De mannen vertrekken in zijn luxe Mercedes.

Wanneer gealarmeerde agenten arriveren, treffen zij een makelaar aan die te bang is om mee te lopen naar de politiewagen.

Motorclub Bandidos zet in maart 2014 voet op Nederlandse bodem met een afdeling in Sittard, Limburg. De motorclub staat internationaal bekend als rivaal van de Hells Angels. De oorlog tussen de Hells Angels en de Bandidos, de twee grootste motorbendes ter wereld, kostte wereldwijd al honderden levens. Met de komst van de Bandidos dreigt die strijd zich uit te breiden naar Limburg. In 2014 en 2015 worden aanslagen gepleegd op huizen en cafés van Bandidos-leden. Voor één aanslag wordt een dader gepakt: een aspirant Hells Angel.

Een jaar na de oprichting wordt vrijwel de gehele afdeling van de Bandidos gearresteerd. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt de mannen van geweldpleging en van drugs- en afpersingspraktijken. De verdachten, die hun proces in vrijheid mogen afwachten, verschijnen over een week voor de rechter in een pro-forma zitting.

Naast deze strafzaak heeft het OM twee weken geleden de civiele rechter gevraagd om een algeheel verbod van de Bandidos. De activiteiten van de motorclub zouden in strijd zijn met de openbare orde. Als het OM hierin gelijk krijgt, zal het langs deze weg naar verwachting meer motorbendes laten verbieden.

Leven als een Bandido

Hoewel het civiele verbod en de strafzaak los van elkaar staan, zal justitie voor de onderbouwing van haar verbod putten uit ‘dossier Kievit’. Dit politieonderzoek naar de Bandidos is ingezien door NRC. De politie heeft de verdachte bikers maanden telefonisch afgetapt, gevolgd en afgeluisterd in hun auto’s. Het levert een zeer gedetailleerde inkijk op in de dagelijkse praktijken van deze motorbende.

Het leven van een Bandido draait voor een belangrijk deel om het tonen van loyaliteit aan de club. Van leden wordt verwacht dat zij als ‘brothers’ voor elkaar klaarstaan. In het jaar dat de politie hen volgt, doen zich de nodige conflicten voor. Bandidos-leden maken ruzie met zakenpartners, willekeurige cafébezoekers, dan weer een schuldenaar en dan weer een rivaliserende biker. De Bandidos hebben bij die conflicten één groot voordeel: hun tegenstanders zijn vaak onder de indruk van de gewelddadige reputatie van hun motorclub.

Tegenstanders zijn vaak onder de indruk van de gewelddadige reputatie van hun motorclub

Zo ook de makelaar in de McDonald’s. Het conflict met de Bandidos begint voor hem in 2014, als hij een ruimte verhuurt aan Bandido Karel V. De deal ketst op het laatste moment af: in het pand wordt een wietplantage ontdekt. V. heeft nog geen huur betaald, maar vindt toch dat de makelaar hem moet compenseren voor het verbreken van de afspraak. In de McDonald’s doet de makelaar onder druk afstand van zijn Rolex, die 16.000 euro waard zou zijn, en zijn Mercedes.

Kort nadat de politie ter plekke is gekomen, neemt een agent contact op met Karel. De agent is ‘contactpersoon Bandidos’ en belt meerdere keren met Karel V., die zegt dat hij „de spullen” komt terugbrengen als hij niet wordt aangehouden. De agent overlegt met de officier van justitie. De conclusie: als de makelaar geen aangifte doet, zal Karel V. niet worden vervolgd.

Dus belt de politieagent naar Bandido Karel V. om hem dat nieuws te vertellen. Die zegt toe dat hij de spullen terug komt brengen, maar belt even later rechtstreeks met de makelaar. Het gesprek is afgetapt: „Luister eens jong. Hoe wou jij aangifte doen, ik had toch met jou een afspraak”, zegt Karel, die tegen de makelaar zegt dat alléén de auto terugkomt. De makelaar stemt in en geeft de telefoon door aan ‘contactpersoon Bandidos’ – de agent met wie Karel al meerdere keren heeft gebeld. Karel vertelt dat hij de Rolex houdt. De agent vindt dat goed: „Luister als hij dat vindt en jij mag die hebben, ik heb er geen moeite mee”, zegt hij.

Het Limburgse OM wil niet reageren op de vraag waarom politie en justitie op deze manier hebben gehandeld.

Boksbeugel

Het dossier bevat, naast drugshandel door enkele leden, nog verschillende andere gevallen van vermeende afpersing. De zaken hebben een terugkerend patroon: een lid van de Bandidos raakt in conflict met iemand, en dat conflict kan vervolgens maar op één manier worden opgelost: door een delegatie van de motorclub een geldbedrag te overhandigen.

Dit zou ook een Helmondse aannemer zijn overkomen die bij Bandido William V. een schutting plaatst. V. weigert te betalen omdat de schutting scheef zou staan. De aannemer eist op dreigende toon zijn geld. Daarop legt een Bandido hem een boete op van 50.000 euro, omdat hij William heeft ‘beledigd’.

Er volgt een afspraak in de McDonald’s. William komt met drie Bandidos aanzetten, onder wie zijn vader Karel V. De aannemer krijgt te horen dat hij binnen 48 uur moet betalen. Op de terugweg hoort de politie Karel V. in de auto zeggen dat als de aannemer niet op tijd betaalt, ze hem zullen opwachten. „Slaan we zijn benen gewoon kapot.”

Karel en William laten zich sowieso niet graag beledigen. Als ze in de auto zitten, samen met Williams vrouw en kinderen, zien ze een man met wie Karel een financieel geschil heeft. De man had Karel uitgemaakt voor ‘dief’. Vader en zoon stappen uit en slaan de man in elkaar, voor de ogen van de kleine kinderen.

„Pappa heeft hem goed op de grond geslagen”, constateert Williams oudste zoontje als ze terug zijn. De jongste moet huilen en wil weten waarom er werd gevochten. „Die man had opa uitgescholden”, verklaart Karel.

De conflicten van Bandidos-leden worden door wisselende groepjes opgelost – nooit zijn alle leden betrokken. De 52-jarige Karel V. is wel vaak van de partij, hij is in de ogen van justitie een van de leidende figuren. De baas is hij niet: boven hem staan in elk geval president Harrie R. en vicepresident Marco H., twee voormalige Hells Angels uit Limburg. Beiden waren in 2004 aanwezig in het clubhuis van de Hells Angels toen daar drie mannen werden doodgeschoten. Omdat niet duidelijk was wie de kogels had afgevuurd, werden zij en de andere aanwezigen in hoger beroep vrijgesproken van moord. Ze werden hierna uit de Hells Angels gezet in bad standing – oneervol ontslag.

Diepe haat

Diezelfde Harrie en Marco halen in 2014, precies tien jaar na de drievoudige moord, de Bandidos naar Nederland. De haat tegen de Hells Angels zit diep bij de Bandidos, blijkt uit de afgeluisterde gesprekken. Het is „oorlog”, zeggen leden tegen elkaar. Rood-wit, zoals ze de Angels noemen, moet een lesje worden geleerd. In mei 2015 vallen de Bandidos een café in Sittard aan waar de Red Devils samenkomen, een motorclub die sympathiseert met de Hells Angels. De Bandidos slaan twee Red Devils neer. De Red Devils verweren zich met een pistoolschot.

De beveiligingscamera’s hebben de vechtpartij gefilmd, maar dat interesseert de Bandidos niet. Een van de leden zegt er best een tijdje voor te willen zitten.

De politie maakt zich grote zorgen over de oplopende spanningen. Er worden noodverordeningen uitgegeven en dagenlang vliegen er helikopters boven Zuid-Limburg.

Overwinning

Alsnog gaat het bijna fout als Bandido William V. in Valkenswaard in zijn eentje tegen vijf Hells Angels aanloopt. Hij daagt ze uit voor een gevecht, maar de Angels deinzen terug. Ook dat wordt door de Bandidos gevierd als een overwinning.

„Wat een schijters”, zegt president Harrie R. als zijn zoon Jeremy hem telefonisch informeert over de confrontatie.

„Zijn dat nu homo’s of niet?”, zegt Jeremy triomfantelijk. Harrie: „Dat heb ik toch altijd gezegd, man. Dat het een hoop strontbroeken zijn.”

Daarna complimenteert Harrie de uitdager van de Hells Angels. „Goed gedaan,” zegt de president, „perfect”.

Individueel

Met voorbeelden als deze wil justitie aantonen dat de Bandidos in clubverband opereren. Om de motorclub te verbieden, moet het OM namelijk gedragingen van individuele leden kunnen toeschrijven aan de motorbende.

Is er sprake van een doelbewuste samenwerking, of opereren de leden zelfstandig? Het politiedossier geeft geen eenduidig antwoord. Soms overleggen Bandidos over hoe zij hun zaakjes het beste kunnen afhandelen, wat gezien zou kunnen worden als samenwerking. In de meeste gevallen opereren ze echter individueel, of met z’n tweeën of drieën. Het enige misdrijf waar álle leden van worden verdacht is de vechtpartij voor het Red Devils-café in Sittard. „Er is daar een bloedneus geslagen, meer niet”, zei president Harrie R. daar eerder over tegen de Limburger. „Waar hebben we het over? Bikers gaan al sinds jaar en dag wel eens met elkaar op de vuist. Even een pak rammel geven. Net zoals voetbalsupporters dat ook wel eens doen.”

Een tegenslag voor justitie is dat een aantal cruciale getuigen hun verklaring wil intrekken. Zo komt de aannemer die afgeperst zou zijn daar op terug als hij later wordt gehoord door de rechter-commissaris. Hij vertelt dat de politie hem ’s ochtends vroeg heeft overvallen in zijn huis. Als hij geen verklaring zou afleggen, zou de politie hem gijzelen. Andere getuigen vertellen een soortgelijk verhaal bij de rechter-commissaris.

‘Ongeloofwaardig’

Volgens advocaat Gitte Stevens, die meerdere Bandidos bijstaat, zijn hun verklaringen bij de politie hierdoor ongeloofwaardig geworden. „De getuigen, die overigens geen aangifte deden, verklaren tegen de onpartijdige rechter-commissaris iets heel anders dan tegen de politie. Wat justitie afpersing noemt, was volgens deze getuigen niets meer dan een zakelijke afspraak die niet werd nagekomen.”

„De politie mag mensen niet onder druk zetten om te verklaren, maar volgens een aantal getuigen is dat in deze zaak wel gebeurd”, zegt advocaat Van Kleef.

Het OM ziet het terugkrabbelen van getuigen juist als bewijs van de angst die er in Limburg zou heersen voor de Bandidos. Daar wordt de politie nog eens aan herinnerd wanneer zij aan het eind van hun onderzoek langs gaan bij een cafébaas in Brunssum. De man vertelt hoe een ruzie zoekende Bandido uit zijn kroeg werd gezet. Nadat de uitbater zijn verhaal heeft gedaan, vraagt de agent of hij zijn verklaring wil ondertekenen. „Moet dat?”, vraagt de cafébaas. Klopt het dan niet wat er staat, vraagt de politie. Dat wel, zegt de cafébaas. Maar een handtekening zetten durft hij niet.