:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/11/data6911550.jpg)
Eerst wilde hij het glas promoten. Gewoon een glas pakken, kraan opendraaien, leegdrinken. Als je plastic wil terugdringen, ligt dat toch meer voor de hand dan een nieuw plastic product maken. Maar hij heeft geleerd: „Iedereen droogt tegenwoordig uit tussen Haarlem en Amsterdam.” Merijn Everaarts lacht er vrolijk bij. „Ik inmiddels ook!” In de trein, op kantoor, in de collegezaal, de moderne mens wil permanent H2O onder handbereik.
Daarom schreef Everaarts (44) zes jaar geleden een wedstrijd uit en begon hij met de productie van het winnende ontwerp: de Dopper. Een kleurig waterflesje van polypropyleen met een afschroefbaar wit deel van acrylonitril-butadieen-styreen en een ring van synthetisch rubber, bewust bedoeld voor herhaald gebruik. De fles, gemaakt door VDL, kan tegen hitte, tegen vallen (al breekt het gekleurde dopje soms) en tegen de vaatwasser. Dopper heeft inmiddels 27 mensen in dienst en een omzet die steeg van 4 miljoen euro in 2014 naar 7 miljoen in 2015. In 2015 verkocht Dopper ruim 1,3 miljoen flesjes, in 2016 zo’n 2 miljoen, in 24 landen.
De meeste flesjes waren voor Nederland, waar Dopper alomtegenwoordig is. Maar de Nederlandse Dopper-markt raakt verzadigd, ziet Everaarts. En wat heeft het milieu eraan als je mensen hun vierde Dopper slijt? Hij wil heel graag de Amerikaanse markt, grootverbruiker van vervuilende wegwerppetflessen, veroveren. Dat heeft het bedrijf al eerder, zonder succes, geprobeerd. Maar deze keer, vertelt hij op het kantoor in een oude chocoladefabriek in Haarlem, gaat het lukken, want nu gaat hij het zelf doen.
Raakt u niet uitgekeken op die flesjes?
„Totaal niet! We innoveren nog steeds.” Hij schroeft een flesje open. „Kijk, we hebben de rand van de opening rond gemaakt. Die was scherp. De rubberen ring spuiten we nu mee, daardoor slijt-ie minder snel. Het dopje is nog een zwakke plek, dat maken we ook sterker. En we gebruiken nieuw materiaal. Daarvan weten we zeker dat het gifvrij is. Maar het mooiste zou zijn als we Doppers maken van gerecycled plastic. We hebben net een stroom ontdekt die goed genoeg is: yoghurtbekers van Stonyfield. Die zijn we nu aan het testen.
„We krijgen wel eens brieven van schooljuffen: de fles valt zo vaak om. We hebben de ring onderop nu groter gemaakt, zodat-ie steviger staat. Maar dat doen we niet voor scholen, Dopper is géén kinderfles.” Zijn eigen zoon drinkt uit een Ajax-beker, zijn dochter uit een fles met Elsa uit de Disney-film Frozen.
Is het niet heel kwetsbaar om maar één product te hebben? Waarom begint Dopper niet een brooddoosjeslijn? Ook goed voor het milieu.
„Nee. Ik heb me de eerste twee jaar elke dag druk gemaakt: verkopen we wel genoeg flessen? Dat doe ik niet meer. Maar brooddoosjes zijn niet onze missie. Dat is het gebruik van kraanwater bevorderen en dat van single use plastic flessen terugdringen. Dat weten weinig mensen. Als ik een zaal vraag wie een Dopper heeft, zie ik veel handen, maar als ik vraag wat ons doel is, zie ik er maar twee. We gaan echt meer tijd steken in het uitdragen van die missie. Daarvoor moet er wel meer omzet uit Duitsland en de VS en België komen, want de markt in Nederland stabiliseert.”
Wie maalt er om een missie? Als meer mensen Doppers gebruiken is de opzet toch geslaagd?
„De verkoop van mineraalwater stijgt nog steeds. We hebben onderzocht dat wanneer we uitleggen waarom we Doppers maken, mensen echt minder water uit wegwerpflessen drinken.”
Een uitstekend idee in veel landen. Wil Dopper daar ook naartoe?
„Nee. We hebben 132 landen geïdentificeerd waar water uit de kraan schoon genoeg is. In de andere landen kunnen we niet verkopen. Wat we wel doen is 5 procent van de omzet in onze foundation stoppen. De helft van dat geld gaat naar drinkwaterprojecten in Nepal, om te laten zien dat schoon drinkwater kán.”
Waar Dopper wel wil verkopen, is de Verenigde Staten. In 2012 stelde het bedrijf daar ‘ambassadeurs’ aan, maar dat werkte niet. Nu gaat Everaarts erheen. Zijn marketingplan bevat het uitdelen van flessen op straat, het enthousiasmeren van winkelketens en de bouw van een 24 meter lange replica van de Brooklyn Bridge van 50.000 petflessen in New York. Bezoekers kunnen vanaf de brug een petfles ophengelen. Daarin zit dan – heel Amerikaans – een „message in a bottle” met een probleem (zeg: kinderen zonder schoenen) en een oplossing (zeg: Toms Shoes, dat voor elk verkocht paar een paar weggeeft). Aan het einde van de brug doen de bezoekers – ook heel Amerikaans – een ‘pledge’ dat ze wegwerpflessen afzweren. Dan krijgen ze een Dopper en een foto voor op Facebook.
Waarom is het de vorige keer mislukt?
„We zaten aan de westkust, daar is al megaveel concurrentie van waterflesjes. Nu beginnen we aan de oostkust. En ik doe het deze keer zelf. Mijn ervaring is dat het dan ook lukt. Ik durf net wat meer risico’s te nemen, zoals die brug.
„We verkopen heel weinig in de VS. We hadden afgelopen jaar begroot op 100.000 flesjes, maar we verkochten er maar 20.000. In de begroting van volgend jaar staat 500.000 flesjes. We willen graag naar Amerika, want het is een heel grote markt en een heel grote vervuiler. Zelfs toen we de mensen die ons promoten de missie hadden laten lezen, kwamen ze nóg binnen met wegwerpflesjes. Alle acht. Er moet een hoop veranderen.”
Concurrent Bobble heeft een koolstof- filter, Dopper niet. Amerikanen willen gefilterd water.
„Ja, het water is ook niet overal lekker. Maar nieuwe huizen hebben standaard een filter en anders staat er een filter op het aanrecht. We spreken in de communicatie overigens over filtertapwater. Maar we doen geen Doppers met filters. Daar komen bacteriën in en dan kan-ie niet in de vaatwasser.”
De Dopper, bedacht door de Zeeuwse Rinke van Remortel, kan helemaal open. „Dat is nog een zorg voor de VS, dat mensen per ongeluk het witte deel van een volle fles afschroeven boven hun laptop en dat we dan aangeklaagd worden. Maar we hebben een klik bedacht, zodat je weet dat-ie echt vastzit.”
De Dopper is ontworpen om vaak naar te grijpen. Van kunststof, „want dat drinkt het lekkerst”. Grote letters op de fles voor extra grip, grote drinkopening, het witte deel dat als glaasje kan dienen, voor wie graag nipt. Het verbaasde Everaats hoe mensen met hun waterflesje doen. Nonchalant zwaaien, dopje eraf, slokje, dopje erop, dopje er weer af. Hij snapt het wel. Toen hij nog rookte, vond hij het ook heerlijk om het pakje Marlboro open te trekken en het folietje eruit te halen. Om iets om handen te hebben. De Dopper moet datzelfde gevoel geven.
U zou het idee voor een herbruikbare waterfles op een strand vol afval hebben gekregen.
„Nou ja, het begint bij mijn ouders. Die waren heel bewust. Greenpeace, Amnesty, VPRO, geen vlees. Mijn moeder werkte met gehandicapten, mijn vader met kansarme jongeren. Ik droeg truien die mijn moeder breide.”
Everaarts draagt vandaag een strak jasje van G-Star, dat één kledinglijn van afvalplastic heeft. Hij draagt een broek van recyclemerk MUD Jeans, een bril van Ray-Ban en schoenen van Toms, dat dus schoenen weggeeft. Verantwoord én hip. „Die gebreide truien, dat is wel een levenslang trauma.”
Na zijn twintigste werd hij „echt consument”, zegt Everaarts. Kraagje omhoog, hockeystick. Alles wat hij verdiende ging op. Hij werkte in de catering en de evenementenbranche. „In de catering wordt zoveel weggegooid.” En dan die raves en festivals. De overconsumptie. Het zuipen, de drugs, de vechtpartijen, de grote ogen. En achteraf dat tapijt van plastic bekertjes en kapotte tentjes. „Het ging me zo tegenstaan.”
Hij zag veel mensen om zich heen, vooral vrouwen, die flesjes water begonnen te kopen – heel raar vond hij dat. Toen hij een keer een documentaire over de plastic soep zag en op het strand over afval struikelde, bedacht hij dat hij een fles moest gaan maken.
En nu geeft u leiding aan een bedrijf dat flessen maakt. Wilt u dat wel?
„Ik ben zakenman geworden door Dopper. Maar ik vertel liever het verhaal. En ik pionier graag. Nieuwe markten aanboren, bedenken: dit gaat goed, dit niet. Dat is echt leuk. Ik heb het management gelukkig kunnen uitbesteden aan mijn collega Ilse Vonk.”
Gaat u Dopper verkopen?
„Nog niet. Ik bezit alle aandelen en ja, alle winst gaat dus naar mij. En dat bedrag is van minder dan modaal naar prima gegaan. Maar de winst wisselt erg sterk en de afgelopen jaren ging-ie bijna volledig naar Duitsland en de VS en uitbreiding van de productiecapaciteit.”
Everaarts gaat binnenkort „iets nieuws” doen, naast Dopper, hij wil nog niet zeggen wat. De fles slokt nu nog al zijn tijd op. De plastic fles krijgt een grote, 800 milliliter-variant en de grote stalen fles juist een halve liter-versie. Er komt misschien ooit nog eens een luxe ‘Dubai Dopper’ met glimmers. En een fles voor koffie? „Er komt een thermosfles en daar kún je koffie in doen. Maar we noemen het Dopper Cold. Expres. Want het gaat om kraanwater. Dat is ons doel.”