Staat het Google-datacentrum in Groningen dankzij omkoping?

Corruptie Eemshaven Menigeen vroeg zich af wat Google in Groningen te zoeken had. Omkoping lijkt een belangrijk deel van de verklaring te zijn.

De koelinstallatie van het datacentrum van Google in Changhua, Taiwan.
De koelinstallatie van het datacentrum van Google in Changhua, Taiwan. Foto Ashley Pon/Bloomberg

1. Wat is de link tussen Google en een Nederlandse vastgoedbaas?

Vastgoedondernemer Rudy Stroink wordt door het Openbaar Ministerie (OM) vervolgd voor het omkopen van een Google-directeur. Maandag is de regiezitting in zijn zaak voor de rechtbank Almelo.

Met zijn bedrijf TCN zou Stroink 1,7 miljoen euro aan smeergeld hebben betaald aan Simon Tusha, die als ‘strategische onderhandelaar’ voor Google van 2007 tot 2009 wereldwijd locaties voor datacentra uitzocht. Zo ook in de Groningse Eemshaven. En voor die komst naar het hoge noorden zou hij zijn omgekocht.

Tusha bekende afgelopen mei voor de Amerikaanse rechter het aannemen van steekpenningen van TCN. Ook liet hij zich omkopen door een Brits bedrijf voor de vestiging van een datacentrum.

Stroink, oud-eigenaar van het Hilversumse Media Park, én zijn vrouw worden nu verdacht van onder andere omkoping, witwassen en valsheid in geschrift, onthulde Het Financieele Dagblad donderdag. Het OM wil niet bevestigen dat het om Stroink en zijn eega gaat, maar een woordvoerder geeft wel aan dat het gaat om „twee natuurlijke bedrijven en personen die verdacht worden van het betalen van steekpenningen voor een bedrag van 1,7 miljoen euro aan een Amerikaans rechtspersoon”. Deze betalingen zijn volgens het OM verhuld in de bedrijfsadministratie.

2.Wat brengt Google precies in Groningen?

Google en Groningen delen een geschiedenis. Meer dan tien jaar geleden vestigde het techbedrijf een van zijn eerste datacentra buiten de VS in een buitenwijk van de stad Groningen. Later volgde een groter datacentrum in de Eemshaven. En in 2014 maakte Google de bouw van een gigantisch nieuw datacentrum bekend. Maar liefst 40 hectare groot, met een prijskaartje van 600 miljoen euro. Op 6 december wordt het centrum geopend.

De Eemshaven heeft een aantal voordelen. Er is een goede beschikbaarheid van energie, het is er koel (dat maakt koeling van de servers goedkoper) en er komt in Groningen een glasvezelverbinding tussen Amerika en Europa aan land.

3.Hoe reageert Google op het omkoopschandaal?

Google laat via een woordvoerder weten „zelf slachtoffer van deze misdaden” te zijn. De omkoping heeft volgens het bedrijf niets te maken met het nieuwe datacentrum. Google benadrukt dat Tusha het bedrijf zeven jaar geleden verliet. Pas daarna begonnen de gesprekken over het nieuwe datacentrum. De omkoping van Tusha zou dan het eerdere datacentrum in de Eeemshaven betreffen.

Google erkent dat het vanaf 2006 serverruimte huurde bij het datacenter TCN van Stroink, maar dat zou losstaan van het nieuwe complex. „Een aantal jaar geleden hebben we een groene lap land gekocht, eveneens in de Eemshaven en op die lap grond bouwen wij ons datacentrum. TCN heeft daar niets mee te maken.”

4.Wat kan er maandag voor de rechter naar buiten komen?

Het betreft een regiezitting waar Stroink onderzoekswensen mag aandragen. En mogelijk wordt er meer bekend over een essentiële onduidelijkheid. Volgens het FD zijn aan TCN gelieerde bedrijven ook betrokken bij de bouw van het nieuwe datacentrum. Volgens Google absoluut niet.

De datum van de opening door minister Henk Kamp van Economische Zaken (VVD) is in menig agenda omcirkeld. Het gaat om een prestigieus project voor de rijksoverheid, de provincie Groningen en Google. Als daarbij omkoping in het spel is geweest, heeft het nieuwe datacentrum voor altijd een deuk.